مغز کودکان اوتیسم چگونه کار می کند؟

شاید از قبل بدانید که کودکان مبتلا به اوتیسم دنیا را به‌شکلی متفاوت تجربه می‌کنند. آن‌ها علایق محدودی دارند و رفتارهایی تکراری از خود نشان می‌دهند. همچنین در تعاملات و ارتباطات اجتماعی نیز مشکلاتی دارند که تصور می‌شود این ویژگی‌ها به‌دلیل تغییراتی در نحوه شکل‌گیری و اتصال قسمت‌های مختلف مغز به یکدیگر ایجاد می‌شوند.

در این مطلب، قصد داریم به بررسی عملکرد مغز افراد مبتلا به اوتیسم و تفاوت آن با افراد معمولی بپردازیم. با ما همراه باشید.

آیا اوتیسم اختلالی مغزی است؟

تفاوت‌های مغز کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) بر ارتباط، تعامل و رشد حرکتی آن‌ها تأثیر می‌گذارند.

تفاوت‌های مغزی مرتبط با اوتیسم از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. درنتیجه، علت دقیق اوتیسم هنوز مشخص نشده است و ممکن است در افراد مختلف علل متفاوتی وجود داشته باشند.

مطالعات نشان داده‌اند کودکان مبتلا به اوتیسم بیشتر از سایر کودکان در معرض ابتلا به اختلالات عصبی مانند صرع، ماکروسفالی (بزرگی غیرطبیعی سر)، هیدروسفالی (تجمع مایع در حفره‌های مغز)، فلج مغزی، سردرد، میگرن و ناهنجاری‌های مادرزادی سیستم عصبی هستند. بسیاری از افرادی که اوتیسم دارند، بیماری‌های همراه دیگری مانند بیش‌فعالی، دیسپراکسی، آلرژی، اختلالات خواب و اختلالات روده نیز دارند. مطالعه‌ای جدید با استفاده از اسکن PET نشان داده است که افراد اوتیسمی سیناپس‌های مغزی کمتری دارند و تعداد سیناپس‌های پایین‌تر با ویژگی‌های بارزتر اوتیسم مرتبط است.

اوتیسم چگونه بر مغز تأثیر می‌گذارد؟

اوتیسم به روش‌های مختلفی بر مغز تأثیر می‌گذارد که برخی از آن‌ها هنوز به‌طور کامل توسط محققان درک نشده‌اند. به‌عنوان مثال، نظریه‌های مختلفی درمورد اتصال بیش‌ازحد یا کمتر از حد بین بخش‌های خاصی از مغز وجود دارند. اما قبل از بررسی این نظریه‌ها، بیایید چگونگی تأثیر اوتیسم بر مغز را بررسی کنیم. 

خودتحریکی (استیمینگ)

خودتحریکی به این دلیل رخ می‌دهد که مغز نیاز دارد بازخورد حسی قابل پیش‌بینی و تکراری‌ای از طرف بدن دریافت کند. یکی از نمونه‌های رایج خودتحریکی، خودتحریکی صوتی است. 

تفاوت‌های پردازش حسی

مغز کودکان مبتلا به اوتیسم ورودی‌های حسی (یا محرک‌ها) را به‌گونه‌ای متفاوت پردازش می‌کند؛ درواقع بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به صداها، نویزها، بوها و احساسات جزئی که توسط افراد معمولی نادیده گرفته می‌شوند، حساس هستند. 

به‌عنوان مثال، محیط مدرسه را تصور کنید. در کودکان نوروتیپیک، صداهای بی‌اهمیتی مانند صدای کولر یا صدای مداد روی کاغذ در ابتدا فعالیت مغز را هنگام پردازش صدا تحریک می‌کنند. پس از مدت کوتاهی، مغز به این محرک‌ها واکنش کمتری نشان می‌دهد و بر پردازش ورودی‌های حسی جدید تمرکز می‌کند. بااین‌حال، در کودکی که مبتلا به اوتیسم است، مغز ممکن است به این محرک‌ها عادت نکند؛ در عوض، همزمان با دریافت اطلاعات جدید، به پردازش اطلاعت قدیمی ادامه می‌دهد. این مسئله باعث می‌شود مغز درگیر صداها، بوها و احساسات زیادی شود که نمی‌تواند همه را به‌طور همزمان پردازش کند، درنتیجه دچار اضافه بار حسی می‌شود.

در طول اضافه بار حسی، مغز به بدن می‌گوید که در خطر است. درنتیجه کودک واکنش‌هایی مانند فرار، جنگیدن یا خشک شدن نشان می‌دهد؛ انگار که مورد حمله قرار گرفته است. وقتی این اتفاق میفتد، کودک مبتلا به اوتیسم که بیش‌ازحد تحت فشار است، ممکن است بدون اطلاع جایی را ترک کند، بسیار گوشه‌گیر شده یا دچار طوفان فروپاشی شود.

مغز فرد مبتلا به اوتیسم برای کاهش ورودی حسی و جلوگیری از بیش‌ازحد شدن آن، یک یا چند حس را خاموش می‌کند. وقتی این اتفاق میفتد، کودک ممکن است به الگویی از رفتارهای تکراری پناه ببرد. برای افرادی که در حال نگاه کردن هستند، ممکن است  اینطور به نظر برسد که کودک به ورودی‌های حسی واکنش کمی نشان می‌دهد، در حالی که مغزش واقعاً تحت فشار است. دکتر تمپل گراندین (که خودش اوتیسم دارد) می‌نویسد:

«شنوایی من مانند این است که یک آمپلی فایر صدا روی حداکثر بلندی صدا تنظیم شده باشد. گوش‌های من مانند میکروفونی هستند که صدا را دریافت و تقویت می‌کنند. من دو انتخاب دارم: 1) گوش‌هایم را روشن کنم و غرق در طوفان صدا شوم یا 2) گوش‌هایم را خاموش کنم... من کشف کردم که با انجام رفتارهای ریتمیک کلیشه‌ای اوتیسم، می‌توانم صداهای دردناک را خفه کنم.»

مغزی که استرس بیشتری دارد رفتارهای پریشان و پرخاشگرانه‌تر نشان می‌دهد. کاهش استرس حسی بر مغز، به کودک مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا مغز آرام‌تری داشته باشد که درنتیجه بتواند به دیگران توجه کرده و با آن‌ها تعامل بیشتری داشته باشد.

برای اطلاعات بیشتر مطلب مشکلات حسی در کودکان اوتیسم را مطالعه نمایید.

کودکان مبتلا به اوتیسم چگونه فکر می‌کنند؟

ازآنجایی‌که کودکان مبتلا به اوتیسم منحصربه‌فرد هستند، هر کدام به‌شکلی متفاوت فکر می‌کنند. بااین‌حال، افراد مبتلا به اوتیسم عموماً منطقی‌تر و واقع‌بین‌تر هستند.

آن‌ها همچنین ممکن است:

• نتوانند از دیدگاه شخص دیگر به مسائل نگاه کنند.
• افکار، ایده‌ها و مکالمات را بارها و بارها در ذهن خود مرور کنند.
• جزئیات زیادی را درمورد چیزی به خاطر بسپارند؛ اما فیلتر کردن آنچه مهم نیست برایشان دشوار باشد.

کودک مبتلا به اوتیسم چه می‌بیند؟

اوتیسم می‌تواند بر نحوه تجربه و واکنش کودک به ورودی‌های بصری تأثیر بگذارد. برخی از کودکان مبتلا اوتیستیک به نورهای روشن، الگوهای شلوغ و نور شدید خورشید حساس هستند. بااین‌حال، برخی دیگر به‌دنبال محرک‌های بصری اضافی هستند و ممکن است، به‌عنوان مثال، دوست داشته باشند که چراغ‌ها را همیشه روشن نگه دارند. شناخت اینکه افراد مبتلا به اوتیسم با کدام ورودی‌های بصری می‌توانند کنار بیایند و کدام یک را طاقت‌فرسا می‌دانند، می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا از محرک‌های خود اجتناب کنند و بنابراین احساس اضطراب کمتری داشته باشند.

علاوه‌براین، شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند ممکن است ارتباطی بین اوتیسم و مشکلات بینایی وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد اوتیسم در کودکان دارای اختلالات بینایی بیشتر از جمعیت عمومی شایع است و اختلالات بینایی در کودکان مبتلا به اوتیسم بیشتر از جمعیت عمومی مشاهده می‌شود. دلایل این ارتباط احتمالی هنوز مشخص نیست، اما برخی از محققان فکر می‌کنند که مشکلات بینایی در کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است ناشی از تفاوت در مغز بوده و مربوط به چشم‌های آن‌ها نباشد. 

کودک مبتلا به اوتیسم چگونه می‌شنود؟

بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم حساسیت شنوایی بالایی دارند، به این معنی که به‌شدت به حجم صدا یا فرکانس‌های خاص حساس هستند. در این کودکان، صداهای روزمره که اکثر افراد را آزار نمی‌دهند - مانند زنگ تلفن یا صدای سشوار - می‌توانند برای آن‌ها ترسناک، ناراحت‌کننده و دردناک باشند. 

برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است بتوانند با برخی از صداها کنار بیایند اما با برخی دیگر نه. به‌عنوان مثال، آن‌ها ممکن است از گوش دادن به موسیقی راک با صدای بلند لذت ببرند، اما از صدای غیرقابل پیش‌بینی و زیر (نازک) گریه کودک ناراحت شوند. برخی از افراد مبتلا به اوتیسم برای اجتناب از صداهایی که دوست ندارند، از خودتحریکی صوتی استفاده می‌کنند.

بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم در پردازش و سازماندهی صداها و مشاهده تغییر در لحن صدا مشکل دارند.

کودکان مبتلا به اوتیسم چگونه یاد می‌گیرند؟

افراد مبتلا به اوتیسم ویژگی‌های متفاوتی دارند. بنابراین هر کدام به روش خاص خود یاد می‌گیرند. این فرض رایج که همه افراد مبتلا به اوتیسم یادگیرنده بصری هستند، دقیق نیست. برخی افراد یادگیری عملی (یادگیری با انجام دادن) را ترجیح می‌دهند، در حالی که برخی دیگر با گوش دادن یا خواندن بهتر یاد می‌گیرند.

به‌طور مشابه، به یاد داشته باشید که همه کودکان مبتلا به اوتیسم با سرعت یکسانی یاد نمی‌گیرند. برخی از کودکان به‌سرعت یاد می‌گیرند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به زمان بیشتری برای یادگیری نیاز داشته باشند.

در اینجا چند نکته دیگر وجود دارند که باید هنگام آموزش کودکان یا نوجوانان مبتلا به اوتیسم در نظر داشته باشید:

• از نقاط قوت و علایق فردی آن‌ها استفاده کنید.
• از دستورالعمل‌های واضح استفاده کنید.
• بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم با محرک‌های زیادی مانند صفحات شلوغ در کتاب‌های کار، حواسشان پرت می‌شود. بنابراین سعی کنید از فعالیت‌ها و کاربرگ‌هایی با صفحات خلوت‌تر استفاده کنید. 

اوتیسم چه بخشی از مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

هیپوکامپ

هیپوکامپ بخشی از مغز است که نقش مهمی در حافظه و استدلال فضایی ایفا می‌کند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهند این بخش در تعامل اجتماعی نیز نقش دارد. مطالعات، تفاوت‌های ساختاری در هیپوکامپ مغز افراد مبتلا به اوتیسم را نشان داده‌اند. نتایج نشان می‌دهند در برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم، هیپوکامپ راست به‌طور غیرمعمولی بزرگ است. 

مخچه

مخچه بخشی از مغز است که به کنترل هماهنگی حرکتی کمک می‌کند. بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم قادر به کنترل هماهنگی حرکتی نیستند. مخچه همچنین برای شناخت و مهارت‌های اجتماعی مهم است. تحقیقاتی وجود دارند که نشان می‌دهند تفاوت‌ها در مخچه نقش مهمی در اوتیسم ایفا می‌کنند.

آمیگدال

آمیگدال بخشی از مغز است که بسیاری از عملکردهای عاطفی را در خود جای داده و برای رفتارهای اجتماعی مهم است. تحقیقات نشان داده‌اند که کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب آمیگدال غیرمعمول بزرگی دارند. بااین‌حال، در بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، آمیگدال می‌تواند کوچک‌تر از حد معمول باشد. دلیل این امر این است که در مغز افراد مبتلا به اوتیسم، آمیگدال در اوایل کودکی به‌طور غیرمعمولی سریع رشد می‌کند، اما پس از 12سالگی سرعت رشد آن کند شده و حتی می‌تواند از نظر اندازه کوچک‌تر شود. تحقیقات همچنین تفاوت‌هایی را در فعالیت آمیگدال در افراد مبتلا به اوتیسم و همچنین تفاوت‌هایی را در نحوه اتصال آن به سایر قسمت‌های مغز نشان داده‌اند.

نواحی بینایی مغز

مطالعه‌ای که توسط دانشکده پزشکی دانشگاه کارولینای شمالی انجام شد به این نتیجه رسید که نوزادانی که بیماری آن‌ها در دو سالگی تشخیص داده شده، تفاوت‌هایی در نواحی پردازش بینایی در 6ماهگی داشته‌اند. این تفاوت‌ها ممکن است بر نحوه درک بصری نوزادان مبتلا به اوتیسم از محیط اطراف خود و بنابراین تعامل آن‌ها با افراد و محیط تأثیر بگذارد. همچنین بر رشد مغز نیز تأثیرگذار است.

در این مطالعه، اسکن مغز کودکانی که به اوتیسم مبتلا شده بودند و همچنین خواهر و برادر بزرگ‌تری با اوتیسم شدید داشتند، نشان داد که مخ آن‌ها (بخشی از مغز که مسئول گفتار، تفکر، احساسات و سایر عملکردهای مهم بوده) بزرگ‌تر است. اسکن‌ها همچنین نشان دادند که سطح بیشتری در بخشی از قشر بینایی که نقش کلیدی در تشخیص اشیا داشته، وجود دارد و اتصالات بالغ کمتری در اسپلنیوم، که قشرهای بینایی چپ و راست مغز را به هم متصل کرده و به توجه بصری کمک می‌کند، وجود دارند.

آیا می‌توانید اوتیسم را در اسکن مغز ببینید؟

در حال حاضر، آزمایشات پزشکی قادر به تشخیص اوتیسم نیستند و پزشکان از مشاهده رفتارهای بیمار برای ارزیابی بیماری استفاده می‌کنند. بااین‌حال، اسکن‌های مغزی تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) که در مطالعات متعدد استفاده شدند، تفاوت‌های ساختاری در مغز افراد مبتلا به اوتیسم را نشان دادند. در آینده، ممکن است بتوان قبل از مشاهده علائم رفتاری کودکان، از نشانگرهای زیستی مانند رشد سریع مغز برای تشخیص اوتیسم استفاده کرد. درنتیجه امکان مداخله زودهنگام نیز فراهم می‌شود.

طبق تحقیقات ارائه‌شده توسط متخصص مغز و اعصاب، دکتر اودوکیا آناگنوستو، در نشست سالانه انجمن بین‌المللی تحقیقات اوتیسم 2022، تفاوت‌های مغزی در افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند اختلال طیف اوتیسم، اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی، اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و ناتوانی ذهنی لزوماً با آنچه که به آن مبتلا هستند، مطابقت ندارند. نکته مهم این است که تصویربرداری عصبی نشان می‌دهد که در کودکان مبتلا به اوتیسم خفیف، مغز دقیقاً مشابه کودکان مبتلا به بیش‌فعالی یا اختلال وسواس فکری-عملی به نظر می‌رسد، اما ظاهر آن در کودکان مبتلا به اوتیسم شدید متفاوت است. این بدان معناست که بر اساس چارچوب تشخیصی فعلی، ممکن است دو کودک به اوتیسم مبتلا باشند، اما مغز آن‌ها از نظر ساختاری متفاوت به نظر برسد.

جمع‌بندی

کودکان مبتلا به اوتیسم تفاوت‌های قابل توجهی در عملکرد مغزی خود نشان می‌دهند که بر نحوه پردازش اطلاعات، تعامل اجتماعی و رفتارهای آن‌ها تأثیر می‌گذارند. تحقیقات نشان می‌دهند که در مغز این کودکان به‌ویژه در مناطق مرتبط با زبان، تعاملات اجتماعی و پردازش حسی ممکن است ارتباطات عصبی متفاوتی وجود داشته باشند. این تفاوت‌ها منجر به چالش‌هایی در برقراری ارتباط، درک احساسات دیگران و سازگاری با تغییرات محیطی می‌شوند. درک این تفاوت‌ها و ارائه حمایت‌های مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و رشد توانمندی‌های کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند.

جهت دریافت مشاوره رایگان برای درمان اختلالات مختلف و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید‌. کلینیک رسش همیشه درکنار شما و پاسخگوی شماست.

منابع

curriculumforautism.com

scitechdaily.com

nih.gov