
5 تمرین ورزشی مهم برای کودکان مبتلا به اتیسم

مطالعات نشان میدهند که فعالیت شدید بیش از 20 دقیقه برای کودکان مبتلا به اتیسم میتواند به کاهش رفتارهای کلیشهای، بیشفعالی و پرخاشگری کمک کند. ورزش نهتنها به كودكان مبتلا به اتیسم كمك میكند كه فعالیت بهتری در محیط داشته باشند، بلكه منجر به كاهش وزن و سلامتی كلی نیز میشود.
تمرینات درگیرکننده کل بدن برای کودکانی که مبتلا به اوتیسم هستند، بهترین تمرینها هستند. این تمرینها هماهنگی، قدرت، استقامت و آگاهی بدن را افزایش میدهند. در اینجا پنج تمرین برای کودکان مبتلا به اوتیسم ذکر شدهاند.
بیشتر بخوانید: بهترین فعالیت و بازی برای کودکان اتیسم چیست؟ + 10 بازی جذاب و مؤثر
نکاتی برای شروع
هنگام آموزش تمرینی جدید به کودک مبتلا به اتیسم، انجام این کار در محیط آرام و حمایتی بسیار مهم است. از تشویقهای مثبت و حمایتی مانند «تو کار بزرگی انجام میدهی!» و همچنین از نشانههای کلامی یا دستی استفاده کرده تا آنها را در انجام حرکات راهنمایی کنید و احتمال ناامید شدن و ناراحتی را کاهش دهید.
1. حرکت تعادلی خزیدن خرس
حرکت خزیدن خرس به هوشیاری بدن، بهبود هماهنگی و برنامهریزی حرکتی و ایجاد قدرت در تنه و قسمت بالاتنه کودکان مبتلا به اوتیسم کمک میکند.
- بهصورت چهار دستوپا زانو بزنید. دستها را زیر شانهها و زانوها را زیر باسن قرار دهید.
- پاها را کمی خم کنید. انگشتان دستتان را بهطور باز کنید تا بهطور کامل با زمین در تماس باشند.
- حدود سه تا شش متر حرکت کنید.
- این حالت را حفظ کنید و به همین شیوه به عقب بروید.
- سرعت و جهت را برای دستیابی به نتایج بهتر تغییر دهید.
- اگر انجام حرکت سخت است، میتوانید از راهنماییهای مربی استفاده کنید.
2. کوبیدن توپ طبی (مدیسین بال)
پرتاب اشیاء سنگین مانند توپهای طبی میتواند قدرت و تعادل کلی را افزایش دهد و به بهبود تعادل کمک کند. همچنین ممکن است مزایای درمانی داشته باشد و بخشهایی در مغز را که مسئول حافظه کوتاه مدت هستند، تحریک کند.
- در حالت ایستاده شروع کنید و توپ را در هر دو دست نگه دارید.
- توپ را با بازوهای صاف به سمت بالا بلند کنید.
- توپ را با حداکثر نیروی ممکن به زمین بکوبید.
- خم شوید، توپ را بردارید و این حرکت را 20 بار تکرار کنید.
- میتوانید این تمرین را با پرتاب توپ به سمت هدفی مشخص یا افزایش وزن توپ، سختتر کنید.
3. پرش ستاره
حرک پرش ستاره، تمرینی عالی است که تمام بدن را درگیر میکند و به بهبود استقامت قلبی عروقی، افزایش قدرت پاها و بدن و افزایش چالاکی بدن کمک میکند. حرکات ستاره را در هر مکانی و بهصورت تک دوره یا در تکرارهای متعدد میتوان انجام داد.
- در حالت اسکوات با زانوهای خم، کف پاها صاف در روی زمین و دستها کشیدهشده در جلوی قفسه سینه شروع کنید.
- به سرعت از حالت اسکوات پرش کرده و بازوها و پاها را بهحالت X باز کنید.
- در هنگام فرود، با بازوها و پاهایی که به سمت داخل قرار گرفتهاند، به حالت اولیه برگردید. حداکثر 20 بار یا تا زمان خستگی این حرکت را تکرار کنید.
حتما مطالعه کنید : علائم اتیسم در نوجوانان چه هستند
4. حلقههای دست
در مطالعهای که در حوزه پژوهش در اختلالات طیف اتیسم منتشر شده است، نویسندگان دریافتند که حرکاتی مشابه آنچه که توسط افراد مبتلا به اتیسم انجام میدهند ممکن است به تأمین فیدبک موردنیاز بدن کمک کند. این موضوع ممکن است باعث کاهش رفتارهای تکراری مانند دست زدن یا فلپ دست شود. حلقههای بازو، تمرینی عالی برای بالاتنه هستند که به افزایش انعطافپذیری و قدرت در شانهها و کمر کودکان مبتلا به اوتیسم کمک میکنند و میتوانند در هر مکانی و بدون تجهیزات انجام شوند.
- بایستید و پاها را بهاندازه عرض شانه باز کنید، دستان خود را در کنارتان قرار دهید.
- دستهایتان را بهطور مستقیم به سمت طرفین در ارتفاع شانه باز کنید.
- با دست شروع به درست کردن حلقههای کوچک کنید و بازوها را ثابت نگه دارید.
- به تدریج دایرهها را بزرگ و بزرگتر کنید و حرکت را از قسمت شانهها انجام دهید.
- این حرکت را 20 بار برای هر جهت انجام دهید.
5. تمرینات آینه
اتیسم معمولاً با مشکل در تعامل با دیگران یا محیط شناخته میشود. تمرینات آینه کودک را تشویق میکنند تا رفتارهای دیگران را تقلید کند. این کار میتواند هماهنگی، چالاکی بدن و مهارتهای اجتماعی را افزایش دهد.
- روبه روی همراه خود بایستید، دستهایتان را کنار بدنتان نگه دارید.
- از همراهتان بخواهید با دستهای خود حرکاتی آهسته انجام دهد. از حلقهها شروع کنید و به الگوهای پیچیدهتری برسید.
- درصورت آماده بودن، حرکت همراه خود را تقلید کنید؛ بهشکلی که انگار خودتان را در آینه نگاه میکنید. بهعنوان مثال، اگر همراهتان بازوی راست خود را بالا میبرد، شما بازوی چپ خود را بالا ببرید.
- برای فیدبک بهتر، بهآرامی دستهای یکدیگر را لمس کنید.
- این فعالیت را بهمدت 1-2 دقیقه ادامه دهید. سایر قسمتهای بدن مانند سر، تنه و پاها را نیز امتحان کنید. این حرکت را 3-5 بار تکرار کنید.
مزایای ورزش برای کودکان مبتلا به اوتیسم
ورزش فواید متعددی برای کودکان مبتلا به اوتیسم دارد که شامل بهبود در جنبههای مختلف زندگی آنها ازجمله موارد زیر است:
- رفتار: کاهش رفتارهای تکراری و خودتحریکی
- مهارتهای حرکتی: تقویت تواناییهایی مانند دویدن، پریدن و ضربه زدن به توپ
- عملکرد اجتماعی: برنامههای ورزشی فرصتی برای معاشرت در محیطی طبیعی فراهم میکنند
- مهارتهای ارتباطی: فعالیتهای گروهی به کودکان اوتیسم کمک میکنند تا در فضایی آرام با یکدیگر تعامل داشته باشند
- قدرت عضلانی و آمادگی جسمانی: افزایش تواناییهای بدنی برای انجام فعالیتهای روزمره و ورزشی
- تعادل و هماهنگی: بهبود مهارتهایی که در ورزش، مدرسه و تعاملات اجتماعی نقش دارند
- سلامت جسمانی: حمایت از وزن و متابولیسم سالم
- سلامت روان: آزاد شدن مواد شیمیایی که خلقوخو را بهبود میبخشند و علائم اضطراب و افسردگی را کاهش میدهند
- خواب: افزایش کیفیت و مدت خواب با فعالیت بدنی منظم
- کیفیت زندگی: ارتقای سلامت کلی و بهبود عملکرد روزانه
تشویق کودکان مبتلا به اوتیسم به ورزش
تحقیقات مختلف به شناسایی موانع مشارکت در فعالیت بدنی برای کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کردهاند. عواملی مانند ضعف مهارتهای اجتماعی، ترجیح فعالیتهای صفحهنمایش و نبود فرصتهای مناسب باعث میشوند فعالیت بدنی برای این کودکان کمتر جذاب باشند. برای غلبه بر این موانع، میتوان از استراتژیهای زیر استفاده کرد:
شروع با هدفهای ساده
با هدفهای ساده شروع کنید و تدریجاً فعالیت بدنی را افزایش دهید. برای شروع، میتوانید با پیادهروی به مدرسه، ورزش در طول تبلیغات تلویزیونی و ورزشهای گروهی با اعضای خانواده شروع کنید. هدف این است که فعالیت بدنی را به بخشی لذتبخش از فعالیتهای روزمره تبدیل کنید.
ایجاد مهارتهای حرکتی
برای موفقیت در فعالیتهای بدنی، کودک شما نیاز به مهارتهای حرکتی پایه دارد. میتوانید با بازیهایی مثل دویدن، پرش و استفاده از تجهیزاتی مانند توپ، چوب و راکت، این مهارتها را بهطور سرگرمکننده توسعه دهید. این تمرینها در خانه میتوانند موفقیت کودک در کلاس تربیت بدنی را افزایش دهند و علاقه به فعالیتهای اجتماعی مانند بازیهای گروهی در مدرسه را تقویت کنند.
امتحان انواع فعالیتهای بدنی
تجربه انواع مختلف فعالیتهای بدنی، از تنیس روی میز تا شنا، دوچرخهسواری و اسبسواری میتواند مفید باشد. پیشنهاد میشود که فعالیتها شامل موارد زیر باشند:
- تناسب اندام: فعالیتی که باعث نفسزدن شدید شود.
- تعامل اجتماعی: فعالیتی که بهصورت گروهی باشد، مانند فوتبال.
- استقلال: فعالیتی که بهتنهایی انجام شود، مانند یوگا.
الگو بودن و کمک گرفتن از دیگران
شما بهعنوان والدین الگوی اصلی کودک هستید. با نشان دادن لذت و ارزش فعالیت بدنی، به فرزند خود انگیزه بدهید. همچنین، از معلمان و دیگر اعضای خانواده و دوستان برای تشویق فعالیتهای بدنی کودک خود کمک بگیرید.
مناسب بودن فعالیتهای بدنی انتخابی برای اوتیسم
برای ایجاد تجربهای مثبت برای کودکان مبتلا به اوتیسم در فعالیتهای بدنی، میتوانید از سه استراتژی کلیدی استفاده کنید:
- رهبری با تسهیلگران آگاه به اوتیسم: بهتر است فعالیتها توسط افرادی هدایت شوند که نحوه برقراری ارتباط و انگیزه دادن به کودکان مبتلا به اوتیسم را میدانند. این تسهیلگران نیازی به حرفهای بودن در زمینه اوتیسم ندارند و حتی میتوانند کودکانی باشند که تجربه مشابه دارند.
- ایجاد روال: افراد مبتلا به اوتیسم معمولاً نیاز به روال و پیشبینی دارند. بنابراین، ایجاد ساختار منظم در فعالیتها و استفاده از برنامههای بصری برای تقویت روال، میتواند بسیار کمککننده باشد.
- استفاده از پشتیبانیهای بصری: ازآنجاییکه بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم یادگیرنده بصری هستند، استفاده از کارتهای وظیفه، نمایشهای فیزیکی و مدلسازی ویدیویی میتواند در درک بهتر فعالیتها و مشارکت مؤثرتر مفید باشد.
نکات حرفهای
- قبل از شروع برنامه ورزشی با کودک مبتلا به اتیسم، همیشه با پزشک مشورت کنید.
- فعالیت را بهآرامی شروع کنید و علائم خستگی مانند تنگی نفس، گرفتگی عضلات یا سرگیجه را تحت نظر بگیرید.
- اطمینان حاصل کنید که کودک قبل از ورزش بهخوبی هیدراته شده و استراحت کرده است.
- بهتر است از فعالیتهایی با شدت کم شروع کنید و بهآرامی تمرینهای خود را به سمت جلسات سختتر و پرتحرکتر ادامه دهید.
سخن نهایی
ورزش برای کودکان مبتلا به اتیسم فواید زیادی دارد. مطالعهای از مرکز توسعه پزشکی و مغز و اعصاب کودکان اظهار داشت: 79 درصد از کودکان مبتلا به اتیسم دارای اختلالات حرکتی هستند که با شیوه زندگی غیرفعال میتوان آن را بدتر کرد. فعالیت بدنی نهتنها باعث کاهش رفتارهای منفی میشود بلکه میتواند باعث افزایش روحیه، بهبود مهارتهای مقابلهای و افزایش کیفیت کلی زندگی شود.
برای دریافت مشاوره رایگان برای انواع اختلالات و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید. کلینیک رسش همیشه درکنار شما و پاسخگوی شماست.
منابع
سوالات متداول
ورزش میتواند به بهبود مهارتهای حرکتی، کاهش استرس و افزایش تعاملات اجتماعی در کودکان اوتیسم کمک کند. همچنین باعث بهبود تمرکز و کاهش رفتارهای کلیشهای میشود.
ورزشهای ساده و ساختاریافته مانند شنا، دوچرخهسواری، یوگا، ترامپولین و پیادهروی بسیار مناسب هستند. این فعالیتها به هماهنگی و تعادل کمک میکنند.
انتخاب ورزشهایی که کودک به آنها علاقه دارد و همراهی والدین یا مربیان در فعالیتهای ورزشی میتواند انگیزه کودک را افزایش دهد. همچنین محیطی آرام و بدون فشار ایجاد کنید.
بله، اما بهتر است ابتدا با ورزشهای انفرادی شروع شود و سپس بهتدریج کودک را در فعالیتهای گروهی کوچک مشارکت دهید تا مهارتهای اجتماعی تقویت شوند.
برنامه باید ساده، قابل پیشبینی و دارای مراحل مشخص باشد. تمرینات کوتاه و تکراری بهترین نتیجه را دارند. همچنین تشویق و پاداش دادن به کودک برای تلاشهایش اهمیت زیادی دارد.
بهتر است جلسات ورزشی کوتاه (15 تا 30 دقیقه) اما منظم و مداوم باشند. افزایش تدریجی زمان جلسات نیز به افزایش تحمل و علاقه کودک کمک میکند.
مشاهده بهبود مهارتهای حرکتی، افزایش تعامل اجتماعی و کاهش رفتارهای استرسزا میتواند نشانهای از پیشرفت باشد. ثبت تغییرات و ارزیابی منظم کمک میکند برنامه را بهتر تنظیم کنید.