اختلالات حرکتی تفاوت دیس پراکسی با سایر تأخیرهای رشد در کودکان
تعریف دیس پراکسی
دیس پراکسی یا دیسپراکسیا یک اختلال حرکتی مبتنی بر مغز است که بر مهارت های حرکتی ظریف و درشت ، برنامه ریزی حرکتی و هماهنگی تأثیر می گذارد. این مشکل به هوش مربوط نمی شود ، اما گاهی اوقات می تواند بر مهارت های شناختی تأثیر بگذارد.
دیس پراکسی گاهی اوقات با اختلال هماهنگی رشد ، اشتباه می شود. گرچه برخی از پزشکان این مشکلات را به صورت جداگانه در نظر می گیرند ، اما برخی نیز به دلیل عدم وجود یک تعریف رسمی آنها را یکسان می دانند.
كودكانی كه مبتلا به دیس پراكسی هستند ، ممكن است دیرتر به نقاط عطف رشد برسند. آنها همچنین در تعادل و هماهنگی مشکل دارند.
در دوران نوجوانی و بزرگسالی ، علائم دیس پراکسی می تواند منجر به بروز مشکلات یادگیری و کاهش اعتماد به نفس شود.
دیس پراکسی یک بیماری مادام العمر است. در حال حاضر هیچ درمانی برای آن وجود ندارد ، اما روش های درمانی وجود دارند که می توانند به شما در کنترل موثر این اختلال کمک کنند.
علائم دیس پراکسی در کودکان
اگر کودک شما دچار دیس پراکسی است ، ممکن است تاخیری در برخی نقاط عطف او مانند بلند کردن سر ، غلت زدن و نشستن، مشاهده کنید ، گرچه کودکان مبتلا به این بیماری در نهایت ممکن است به موقع خود را به نقاط عطف اولیه برسانند.
علائم و نشانه های دیگر می تواند شامل موارد زیر باشد:
- پوزیشن های غیرمعمول بدن
- تحریک پذیری کلی
- حساسیت به صداهای بلند
- مشکلات تغذیه و خواب
- سطح بالایی از حرکت بازوها و پاها
با رشد کودک ، ممکن است تأخیرهایی را در موارد زیر مشاهده کنید:
- خزیدن
- راه رفتن
- آموزش توالت رفتن
- تنها غذا خوردن
- تنها لباس پوشیدن
دیس پراکسی ساماندهی حرکات بدنی را دشوار می کند. به عنوان مثال ، كودك می خواهد با حمل كتابهای مدرسه خود از اتاق نشیمن بگذرد ، اما نمی تواند این كار را بدون زمین خوردن ، برخورد با چیزی یا افتادن كتاب ها انجام دهد.
سایر علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- فرم بدنی (پوسچر) غیرمعمول
- مشکل در مهارت های حرکتی ظریف که بر نوشتن ، کارهای هنری و بازی با بلوک ها و پازل ها تأثیر می گذارد
- مشکلات هماهنگی که پریدن ، رد کردن موانع ، پرش یا گرفتن توپ را دشوار می کند
- تکان دادن دست ها ، بی قراری ، یا تحریک پذیری راحت
- خوردن و آشامیدن به طرز نامرتب
- بداخلاقی
- تناسب اندام کمتر به دلیل خجالت کشیدن و طفره رفتن از فعالیت های بدنی
اگرچه هوش تحت تأثیر این مشکل قرار نمی گیرد ، اما دیس پراکسی می تواند به دلیل موارد زیر یادگیری و معاشرت را با مشکل روبرو کند:
- بازه توجه کوتاه برای کارهای دشوار
- مشکل در پیروی یا به خاطر سپردن دستورالعمل ها
- فقدان مهارتهای سازمانی
- مشکل در یادگیری مهارت های جدید
- عزت نفس پایین
- رفتار نابالغ
- مشکل در دوست یابی
حتما مطالعه کنید : آنچه باید در مورد آفازی آنومیک بدانید
علائم دیس پراکسی در بزرگسالان
دیس پراکسی برای هر کس متفاوت است. انواع مختلفی از علائم بالقوه وجود دارند و این علائم می توانند با گذشت زمان تغییر کنند. از جمله این علائم عبارتند از:
- فرم غیر طبیعی بدن
- مشکلات مربوط به تعادل و حرکت ، یا ناهنجاری های راه رفتن
- هماهنگی ضعیف چشم و دست
- خستگی
- مشکل در یادگیری مهارت های جدید
- مشکلات نظم و برنامه ریزی
- مشکل در نوشتن یا استفاده از صفحه کلید
- مشکل در کارهای نظافتی و کارهای منزل
- ناسازگاری اجتماعی یا عدم اعتماد به نفس
دیس پراکسی ارتباطی با هوش ندارد. اگر دچار دیس پراکسی هستید ، ممکن است در زمینه هایی مانند خلاقیت ، انگیزه و اراده قوی تر باشید. علائم هر فرد متفاوت است.
تفاوت دیس پراکسی و آپراکسی
اگرچه این دو اصطلاح شبیه به نظر می رسند و هر دو مشکل مبتنی بر مغز هستند ، اما دیس پراکسی و آپراکسی یکی نیستند.
دیس پراکسی مشکلی است که فرد با آن متولد می شود. آپراکسی می تواند به دنبال سکته مغزی یا آسیب مغزی در هر مرحله از زندگی ایجاد شود ، اگرچه انواع خاصی از آن نیز ممکن است مولفه های ژنتیکی داشته باشند.
انواع مختلفی از آپراکسی وجود دارند که بر عملکردهای مختلف حرکتی تأثیر می گذارند. معمولاً تصور می شود که علائمی از یک بیماری عصبی ، متابولیکی یا نوع دیگری از اختلال باشند.
آپراکسی ممکن است طی چند هفته به خودی خود برطرف شود ، خصوصاً اگر در نتیجه ی یک سکته باشد.
ممکن است دیس پراکسی و آپراکسی به صورت همزمان وجود داشته باشند.
دلایل دیس پراکسی
علت دقیق دیس پراکسی مشخص نیست.
این اختلال می تواند با تغییراتی در نحوه رشد سلولهای عصبی در مغز ارتباط داشته باشد که بر نحوه ارسال پیام توسط مغز به بقیه بدن تأثیر می گذارند. به همین دلیل است که برنامه ریزی یک سری حرکات و سپس موفقیت در انجام آنها ، دشوار می شود.
عوامل خطر دیس پراکسی
دیس پراکسی در مردان بیشتر از زنان شایع است. همچنین بیشتر در خانواده ها به صورت موروثی است.
عوامل خطر برای اختلالات هماهنگی رشد می توانند شامل موارد زیر باشند:
- تولد زودرس
- وزن کم هنگام تولد
- مصرف مواد مخدر یا الکل توسط مادر در دوران بارداری
- سابقه خانوادگی اختلالات هماهنگی رشد
ممکن است کودک مبتلا به دیس پراکسی ، بیماری دیگری نیز با علائم یکسان داشته باشد. برخی از این بیماری ها عبارتند از:
- اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD) ، که باعث رفتارهای بیش فعالانه ، مشکل در تمرکز و مشکل در آرام نشستن می شود
- اختلال طیف اوتیسم ، یک اختلال رشد عصبی است که در تعامل و ارتباطات اجتماعی اختلال ایجاد می کند
- آپراکسی گفتار در دوران کودکی ، که صحبت کردن واضح را دشوار می کند
- دیسکلکولیا ، اختلالی است که درک اعداد و درک مفاهیم ارزش و کمیت را دشوار می کند
- دیسلکسیا ، که بر خواندن و درک مطلب تأثیر می گذارد
اگرچه برخی از علائم یکسان هستند ، اما این مشکلات همان مهارت های حرکتی ظریف و درشت در دیس پراکسی را درگیر نمی کنند.
سایر بیماری ها مانند فلج مغزی ، دیستروفی عضلانی و سکته مغزی می توانند علائم جسمی مشابه دیس پراکسی ایجاد کنند. به همین دلیل مراجعه به پزشک برای تشخیص صحیح بسیار مهم است.
حتما مطالعه کنید : همه آنچه باید در مورد موسیقی درمانی بدانید
تشخیص دیس پراکسی
شدت علائم از کودکی به کودک دیگر بسیار متفاوت است. اینکه که کودک شما چندین سال است برخی مهارت های خاص را کسب نمی کند ممکن است همیشه مشخص نباشد. تشخیص دیس پراکسی می تواند تا 5 سالگی کودک یا بیشتر به تأخیر بیفتد.
اگر کودک شما با وسایل برخورد می کند، آنها را می اندارد یا در هماهنگی جسمی مشکل دارد ، به این معنی نیست که دچار دیس پراکسی است. این علائم می توانند نشانه وجود چند بیماری بوده و یا هیچ نشانه خاصی نباشند.
برای معاینه کامل ، مهم است که به متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک معمولا این فاکتورها را بررسی میکند:
- تاریخچه پزشکی
- مهارتهای حرکتی ظریف
- مهارت های حرکتی درشت
- نقاط عطف رشد
- توانایی های ذهنی
هیچ تست پزشکی خاصی برای تشخیص دیس پراکسی وجود ندارد. تشخیص ممکن است در موارد زیر انجام شود:
- مهارت های حرکتی درشت به طور قابل توجهی کمتر از سن مورد انتظار است
- مشکل در مهارت های حرکتی درشت تأثیر منفی مداومی بر فعالیت های روزمره دارد
- علائم در اوایل رشد شروع شوند
- سایر بیماریهای دارای علائم مشابه رد یا تشخیص داده شده اند
- دیس پراکسی اغلب به عنوان اختلال هماهنگی رشد (DCD) تشخیص داده می شود.
درمان دیس پراکسی
برای تعداد کمی از کودکان ، علائم با افزایش سن خود به خود برطرف می شوند. گرچه در بیشتر کودکان اینگونه نیست.
هیچ درمانی برای دیس پراکسی وجود ندارد. با این حال ، با درمان های مناسب ، افراد مبتلا به دیس پراکسی می توانند مدیریت علائم و بهبود توانایی های خود را یاد بگیرند.
از آنجا این بیماری برای هر کسی متفاوت است ، درمان باید متناسب با نیازهای فرد باشد. برنامه درمانی به عوامل مختلفی بستگی خواهد داشت. شدت علائم و سایر بیماری های همزمان کودک شما، کلیدی برای یافتن برنامه ی درمانی و خدمات مناسب برای اوست.
برخی از متخصصان درمانی که ممکن است با آنها کار کنید عبارتند از:
- تحلیل گران رفتاری(رفتار درمانگر ها)
- کاردرمانگرها
- متخصصین اطفال
- فیزیوتراپیست ها
- روانشناسان
- گفتار درمانگر و زبان درمانگر ها
بعضی از کودکان با انجام مداخلات جزئی خوب عمل می کنند. برخی دیگر برای نشان دادن پیشرفت به درمان های بیشتری نیاز دارند. هر روش درمانی را که انتخاب می کنید ، می تواند در طول مسیر تغییر داده شده و مجددا تنظیم شود.
تیم درمانی شما می تواند به شناسایی مشکلات کمک کنند. سپس می توانند آنها را به وظایف کوچکتر تقسیم کنند.
با تمرین منظم ، کودک شما می تواند یاد بگیرد که چگونه این وظایف را بهتر انجام دهد:
- پوشیدن کفش یا پوشیدن لباس به تنهایی
- استفاده صحیح از لوازم غذاخوردن
- استفاده از توالت
- راه رفتن ، دویدن و بازی کردن
- برنامه ریزی برای کارهای مدرسه
درمان می تواند در بالا بردن اعتماد به نفس کودک شما که ممکن است از نظر اجتماعی نیز به او کمک کند ، موثر باشد. مدرسه کودک شما می تواند خدمات و فضاهای ویژه ای را برای سهولت در یادگیری فراهم کند.
بزرگسالان نیز می توانند از کار درمانی بهره مند شوند. این کار می تواند به آنها در انجام کارهای روزمره که به مهارتهای حرکتی ظریف و مهارتهای سازماندهی نیاز دارند، کمک کند.
رفتار درمانی شناختی یا گفتاردرمانی می تواند به اصلاح الگوهای فکری و رفتاری که اعتماد به نفس و عزت نفس شما را متزلزل می کنند کمک کند.
حتی اگر مشکلات جسمی دارید ، ورزش منظم همچنان مهم است. اگر این کار برایتان مشکل است ، از پزشکتان بخواهید شما را به یک متخصص طب فیزیک معرفی کرده یا به دنبال یک مربی شخصی واجد شرایط باشید.
سخن آخر
دیس پراکسی یک اختلال هماهنگی رشد است. این مشکل مادام العمر بر مهارت های حرکتی ظریف و درشت ، و گاهی عملکرد شناختی تأثیر می گذارد.
نباید آن را با یک اختلال هوش اشتباه گرفت. در حقیقت ، افراد مبتلا به دیس پراکسی می توانند دارای هوش متوسط یا بالاتر از حد متوسط باشند.
هیچ درمانی برای دیس پراکسی وجود ندارد ، اما می توان آن را با موفقیت مدیریت کرد. با درمان های مناسب می توانید از نظر سازماندهی و انجام حرکات ظریف پیشرفت کرده و به بهترین نحو زندگی کنید.
برای دریافت مشاوره رایگان در خصوص دیس پراکسی و سایر اختلالات حرکتی و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید. کلینیک رسش همیشه پاسخگو و در کنار شما هستیم .
