همه چیز درباره درمان بیش فعالی: روش‌های نوین و تحقیقات جدید

اختلال کم‌توجهی/بیش‌فعالی (ADHD) یک اختلال عصبی‌رشدی است که در دوران کودکی شروع می‌شود و می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد. اسن اختلال اغلب با درمان مناسب قابل مدیریت است. توصیه‌های درمانی بر اساس گروه سنی متفاوت است. انواع درمان برای ADHD شامل درمان رفتاری و داروها هستند.

فرزندم به ADHD مبتلا شده است، چه کار کنم؟

هنگامی که کودک مبتلا به ADHD تشخیص داده می شود، والدین اغلب نگران هستند که کدام درمان برای فرزندشان مناسب است. بیش فعالی اغلب با درمان مناسب قابل مدیریت است. گزینه های درمانی زیادی وجود دارد و بهترین نتیجه می تواند به فرد، خانواده و محیط اطراف او بستگی داشته باشد.

برای یافتن بهترین گزینه‌ها برای کودکان، توصیه می‌شود که والدین با دیگرانی که در زندگی فرزندشان نقش دارند — مانند معلمان، مربیان و سایر اعضای خانواده — به‌طور نزدیک همکاری کنند.

انواع درمان ها

درمان رفتاری

• درمان رفتاری، از جمله آموزش به والدین؛

داروها

• داروهای محرک
• داروهای غیرمحرک

برنامه‌های درمانی خوب باید شامل نظارت دقیق بر میزان و نحوه کمک درمان به رفتار کودک و ایجاد تغییرات در صورت لزوم باشند. توصیه‌های درمانی بر اساس گروه‌های سنی عبارتند از:

درمان های تراپی بیش فعالی

رفتار درمانی

رفتار درمانی به کودک شما کمک می‌کند تا رفتارهای مثبت و مطلوب را یاد بگیرد و تقویت کند و در عین حال رفتارهای مشکل‌ساز و ناخواسته را کاهش دهد. در حالی که دارو ممکن است علائم بیش فعالی را کاهش دهد، رفتار درمانی نقش مهمی در بهبود عملکردهای فردی، خودمدیریتی و مهارت‌های زندگی دارد. این مهارت‌ها برای گذر از دوران کودکی به بزرگسالی ضروری هستند و می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب، سوء مصرف مواد، شکست در روابط و مدرسه، و افکار خودکشی کمک کنند.

شروع رفتار درمانی بلافاصله پس از تشخیص بیش فعالی می‌تواند مفید باشد. این درمان شامل آموزش والدین در مدیریت رفتار، درمان رفتار با خود کودک، و مداخلات رفتاری در مدرسه است.

آکادمی اطفال آمریکا (AAP) بر اساس سن کودک، توصیه‌های زیر را برای رفتار درمانی ارائه می‌دهد:

• برای کودکان زیر 6 سال، آکادمی پیشنهاد می‌کند که والدین قبل از امتحان دارو، ابتدا آموزش مدیریت رفتار را شروع کنند. کودکان بسیار کوچک ممکن است نسبت به داروهای بیش فعالی حساس‌تر باشند و اثرات بلندمدت دارو در این گروه سنی به‌طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند. بنابراین، آموزش مدیریت رفتار به والدین کمک می‌کند تا مهارت‌ها و استراتژی‌هایی برای حمایت از فرزندشان در برخورد با مشکلات به‌دست آورند، که تحقیقات نشان داده‌اند مشابه اثر دارو است.
• برای کودکان بالای 6 سال و نوجوانان، آکادمی توصیه می‌کند که درمان ترکیبی شامل دارو، آموزش رفتار درمانی در محیط مدرسه، مداخلات همسالان برای اصلاح رفتار، آموزش مهارت‌های سازمانی و آموزش والدین برای مدیریت رفتار اجرا شود.

رفتاردرمانی شناختی

هدف درمان شناختی رفتاری کمک به کودک برای مدیریت بهتر "مهارت های تفکر" مانند حل مسئله و خودکنترلی است. فعالیت ها می تواند شامل ایفای نقش و انجام کار های لازم برای مدیریت موقعیت های خاص باشد.

کودک یاد می گیرد قبل از انجام یک عمل به عواقب احتمالی آن فکر کند. به عنوان مثال، اولینآموزش می تواند به اسن صورت باشد: «بایست!» و به دنبال آن «مشکل چیست؟» و «بهترین راه برای حل مشکل چیست؟». شناخت درمانی می تواند برای کودکان تکانشی مفید باشد.

روان درمانی یا گفتگو درمانی

روان درمانی می تواند برای کودک شما در بیان احساسات خود در مقابله با ADHD مفید باشد. ADHD می تواند ارتباط کودک شما را با همسالان و افراد مسئول دچار مشکل کند. روان درمانی می تواند به کودکان کمک کند تا این روابط را بهتر کنترل کنند.

در روان درمانی ، ممکن است کودک بتواند الگوهای رفتاری خود را کشف کند و بیاموزد که چگونه در آینده گزینه های خوبی انتخاب کند. و خانواده درمانی می تواند یک روش عالی برای کمک به چگونه عمل کردن در برابر رفتارهای آزاردهنده باشد.

حتما مطالعه کنید : همه چیز در مورد گفتار درمانی کودکان بیش فعال 

 

مدیریت خشم در ADHD

کودکان تکانشی که زود عصبانی می شوند می توانند از حمایت برای نظارت و کنترل رفتار خود بهره مند شوند. کودک یاد می گیرد که چگونه نشانه های ناامیدی فزاینده خود را تشخیص دهد و طیف وسیعی از مهارت های مقابله ای را می آموزد که برای خنثی کردن پرخاشگری طراحی شده است. آنها همچنین تکنیک های تمدد اعصاب و مهارت های مدیریت استرس را یاد می گیرند.

آموزش مهارتهای اجتماعی

اگر كودك مشکلات جدی در برخورد با محیط های اجتماعی نشان دهد ، آموزش مهارت های اجتماعی گاهی می تواند مفید باشد. همانند رفتار درمانی ، هدف از آموزش مهارتهای اجتماعی ، آموزش رفتارهای جدید و مناسب تر به کودک است. این کار به کودک مبتلا به ADHD کمک می کند با دیگران بهتر کار و بازی کند. یک درمانگر ممکن است سعی کند رفتارهایی از قبیل موارد زیر را به کودک آموزش دهد:

• منتظر ماندن تا رسیدن نوبت
• به اشتراک گذاشتن اسباب بازی ها
• درخواست کمک
• نحوه برخورد با تحقیر و اذیت

گروه های حمایتی

گروه های حمایتی برای کمک به والدین کودکان مبتلا به ADHD در برقراری ارتباط با دیگر افرادی که ممکن است تجربیات و نگرانی های مشابهی داشته باشند عالی هستند. گروه های حمایتی معمولاً به طور منظم برای ایجاد روابط و شبکه های حمایتی ملاقات می کنند دانستن اینکه شما در مقابله با ADHD تنها نیستید ، می تواند بار سنگینی را از دوش والدین بردارد.

گروه های حمایتی همچنین می توانند منبع خوبی برای ایده ها و راهکارهای مقابله با ADHD فرزند شما باشند ، به خصوص اگر کودک شما اخیراً تشخیص داده شده باشد. از پزشک خود بخواهید که چگونه گروه های حمایتی را در منطقه خود پیدا کنید.

آموزش مهارت های فرزندپروری به والدین

آموزش مهارت های تربیتی ، به شما ابزار و تکنیک هایی برای درک و مدیریت رفتارهای فرزندتان می دهد. برخی از این تکنیک ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

پاداش فوری: سعی کنید از سیستم نقطه ای یا سایر روش های پاداش فوری برای رفتار یا کار خوب استفاده کنید.

مهلت زمانی: هنگامی که کودک بیش از حد بی نظم بود یا از کنترل خارج شد ، از مهلت زمانی استفاده کنید. برای برخی از کودکان ، بیرون آمدن از یک وضعیت استرس زا یا بیش از حد تحریک کننده می تواند به آنها کمک کند تا یاد بگیرند که دفعه بعدی که یک وضعیت مشابه پیش آمد ، چگونه واکنش مناسب تری نشان دهند.

با هم بودن: هر هفته زمانی را در نظر بگیرید تا یک فعالیت لذت بخش یا آرامش بخش با هم تجربه کنید. در این زمان با هم بودن ، می توانید به دنبال فرصت هایی باشید تا به آنچه فرزندتان بخوبی انجام می دهد اشاره کرده و از نقاط قوت و توانایی های آنها تعریف کنید.

تلاش برای موفقیت: شرایط را به گونه ای برنامه ریزی کنید که به کودک شما اجازه کسب موفقیت دهد. به عنوان مثال ، ممکن است به آنها اجازه دهید همزمان فقط یک یا دو همبازی داشته باشند تا بیش از حد تحریک نشوند.

مدیریت استرس: برای کمک به مدیریت استرس از روش هایی مانند مدیتیشن ، تکنیک های آرام سازی و ورزش استفاده کنید.

حتما بخوانید: بیش فعالی تا چه سنی ادامه دارد.

موسیقی درمانی

کودکان مبتلا به ADHD اغلب با استرس و اضطراب دست و پنجه نرم می کنند. موسیقی می تواند آرامش بخش باشد، به همین دلیل برخی از کارشناسان فکر می کنند موسیقی داروی خوبی است. علاوه بر این موسیقی شروع ، پایان و ریتم دارد. برخی از کارشناسان فکر می کنند که این ساختار می تواند به کودکان مبتلا به ADHD کمک کند تا از پس فعالیت های روزمره بر بیایند. قرار نیست موسیقی درمانی جایگزین رفتار درمانی یا دارو شود. بیشتر متخصصان ADHD از آن در کنار سایر روش های درمانی استفاده می کنند.

درمان های دارویی بیش فعالی

دارو اغلب بخش مهمی از درمان کودک مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی است. با این حال ، تصمیم گیری به عنوان والدین می تواند یک تصمیم دشوار باشد.

برای انجام بهترین انتخاب ، شما و پزشک کودک باید با هم هم فکری کنید تا تصمیم بگیرید که آیا دارو گزینه خوبی است یا خیر. در این صورت ، از پزشک بپرسید که آیا فرزند شما در ساعات مدرسه ، عصرها و یا آخر هفته نیز به دارو نیاز دارد یا خیر. شما و پزشک همچنین باید تعیین کنید که چه نوع دارویی ممکن است برای او بهتر باشد. دو نوع اصلی داروهای ADHD محرک و غیر محرک هستند.

حتما مطالعه کنید: تاثیر قرص آریپیپرازول 5 بر بیش‌فعالی

محرک های سیستم عصبی مرکزی

محرک های سیستم عصبی مرکزی (CNS) متداول ترین داروهای ADHD هستند. این داروها با افزایش مقادیر شیمیایی درمغز به نام دوپامین و نوراپی نفرین کار می کنند. اثر این دارو بهبود توجه کودک شما و کمک به او در تمرکز بهتر می باشد.

محرک های رایج CNS که برای درمان ADHD مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

• محرک های مبتنی بر آمفتامین (Adderall, Dexedrine, Dextrostat)
• دکسترومت آمفتامین (Desoxyn)
• دکسترومتیل فنیدیت (Focalin)
• متیل فنیدیت (Concerta, Daytrana, Metadate, Ritalin)

داروهای غیر محرک

هنگامی که داروهای محرک اثر نکنند یا عوارض جانبی ایجاد کنند که کودک به سختی می تواند آنها را تحمل کند ، پزشک کودک شما تجویز داروهای غیر محرک را در نظر می گیرد.

برخی از داروهای غیر محرک با افزایش سطح نوراپی نفرین در مغز کودک شما تاثیر می گذارند. تصور می شود نوراپی نفرین به توجه و حافظه کمک می کند. درمان های غیر محرک عبارتند از:

• اتوموکستین (Strattera)
• داروهای ضد افسردگی مانند نورتریپتیلین (Pamelor)

سایر داروهای غیر محرک نیز می توانند به ADHD کمک کنند. اینکه چگونه این داروها به ADHD کمک می کنند کاملاً مشخص نیست ، اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد آنها به مواد شیمیایی خاصی کمک می کنند تا در بخشی از مغز که به توجه و حافظه مربوط است، بهتر عمل کنند. سایر داروهای غیر محرک عبارتند از:

• گوانفاسین (Intuniv)
• کلونیدین (Kapvay)

حتما مطالعه کنید : داروی تایید شده جدید ADHD برای کودکان و مزایای آن

عوارض جانبی محرک ها و غیر محرک ها

عوارض جانبی شایع داروهای محرک و غیر محرک تقریباً مشابه هستند ، گرچه در محرک ها قوی تر هستند. این عوارض جانبی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سردرد
• مشکل خواب
• ناراحتی معده
• عصبی بودن
• کج خلقی
• کاهش وزن
• دهان خشک

عوارض جانبی جدی تر این نوع داروها نادرتر می باشند. برای محرک ها ، عوارض جانبی جدی در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که در آنجا نیست)
• افزایش فشار خون
• واکنش آلرژیک
• افکار یا اقدام به خودکشی

برای داروهای غیر محرک ، عوارض جانبی جدی در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تشنج
• افکار یا اقدام خودکشی

تجهیزات پزشکی

FDA دو درمان مبتنی بر فناوری را به عنوان گزینه‌های غیردارویی برای کودکان تأیید کرده است.

• اولین درمان، دستگاه Monarch eTNS System است که برای کودکان 7 تا 12 ساله‌ای که از دارو استفاده نمی‌کنند، تأیید شده است. این دستگاه کوچک، به اندازه یک تلفن همراه، از پالس‌های الکتریکی ملایم برای تحریک الکترودهایی که به پیشانی متصل هستند، استفاده می‌کند. این پالس‌ها باعث افزایش فعالیت در بخش‌هایی از مغز می‌شوند که به کودک کمک می‌کند تا احساسات و رفتار خود را تنظیم کرده و تمرکز کند. این درمان به‌طور معمول در خانه و در حالی که کودک خواب است، انجام می‌شود و ممکن است تا 4 هفته طول بکشد تا اثرات کامل آن مشاهده شود.
• دستگاه دوم، EndeavorRx  است که یک درمان دیجیتال مبتنی بر بازی که برای کودکان 8 تا 12 ساله مبتلا به بیش فعالی و مشکلات توجه است. این دستگاه از یک بازی ویدیویی استفاده می‌کند که با ارائه محرک‌های حسی و چالش‌های مهارت‌های حرکتی، به هدف قرار دادن نواحی مغز کمک می‌کند که توانایی تمرکز کودک را بهبود می‌بخشد.

این دستگاه ها دارای تاییدیه FDA هستند، اما جدید هستند و شواهد و داده های محدودی برای راهنمایی درمان دارند. اگر استفاده از این دستگاه ها را در نظر می گیرید، مهم است که با متخصص خود در مورد اقدامات احتیاطی، انتظارات و عوارض جانبی احتمالی صحبت کنید و اطلاعات و دستورالعمل های کامل را دریافت کنید.

نوروفیدبک

نوروفیدبک یک درمان غیر تهاجمی است که از دستگاهی برای نظارت و نمایش فعالیت مغز استفاده می کند. شبیه الکتروانسفالوگرام (EEG) است. یک مانیتور الگوهای امواج مغزی را نشان می دهد که با درگیر شدن شما یا فرزندتان در یک کار خاص تغییر می کند. زمانی که کودک شما کلاه دارای سنسورها را روی سرش می گذارد ، با استفاده از مغز خود یک بازی کامپیوتری انجام می دهد که به او کمک می کند تا در مورد مغزش یاد بگیرند. ایده این است که یادگیری در مورد مغز و نحوه کنترل آن می تواند به کاهش علائم ADHD کمک کند. هنوز حکم قطعی در مورد نوروفیدبک صادر نشده است. اما استفاده از آن هیچ عارضه جانبی ندارد و برخی تحقیقات نشان می دهند که توانایی برخی از بچه ها را در توجه ، مدیریت زمان و متمرکز ماندن در کار بهبود می بخشد. همچنین نشان داده شده است که باعث کاهش رفتار تکانشی و بی قراری می شود.

سایر درمان‌های خانگی

تغییر سبک زندگی

انتخاب شیوه زندگی سالم می‌تواند به شما و فرزندتان کمک کند تا علائم بیش فعالی را بهتر مدیریت کنید.

• تشویق به خواب با کیفیت. بسیاری از کودکان مبتلا به بیش فعالی با مشکلات خواب مواجه‌اند، که ممکن است به دلیل داروهای محرک باشد. برای کمک به بهبود خواب، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
• تعیین و رعایت یک ساعت خواب منظم
• خاموش کردن تمام وسایل الکترونیکی (تلویزیون، بازی‌های ویدیویی، تلفن‌های همراه) حداقل یک ساعت قبل از خواب
• محدود کردن فعالیت بدنی قبل از خواب
• در صورت نیاز به آرامش بیشتر، استفاده از دستگاه نویز سفید یا پنکه برای کاهش سر و صدا
• رژیم غذایی سالم. به فرزندتان کمک کنید تا رژیم غذایی متعادل داشته باشد که شامل موارد زیر باشد:
• برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌ها هر 3 ساعت یک‌بار برای حفظ قند خون ثابت
• مصرف پروتئین‌های بدون چربی و کربوهیدرات‌های پیچیده در هر وعده غذایی
• بررسی سطح روی، آهن و منیزیم؛ افزایش سطح آهن ممکن است به کاهش علائم بیش فعالی در کودکان با کمبود آهن کمک کند.
• افزودن اسیدهای چرب امگا 3 به رژیم غذایی، که می‌تواند به کاهش بیش‌فعالی و بهبود تمرکز کمک کند. منابع خوب امگا 3 شامل ماهی‌های چرب مانند تن و سالمون هستند.

• مکمل ها. در حالی که ویتامین ها و مواد معدنی در رژیم غذایی شما می توانند به سلامت مغز شما کمک کنند ، اما مشخص نیست که آیا برخی از مکمل های غذایی می توانند به ADHD کمک کنند یا خیر. برخی تحقیقات نشان می دهد که مکمل های روی ممکن است به کودکان مبتلا به ADHD کمک کند تا کم تر بیش فعال بوده و رفتار تکانشی داشته باشند. مطالعات دیگر نشان می دهند که مکمل های روغن ماهی نیز ممکن است به بهبود علائم ADHD کمک کنند. اما تحقیقات بیشتری لازم است. قبل از مصرف هرگونه داروی جدید بیش فعالی ، حتی مکمل های بدون نسخه ، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

• فعالیت بدنی منظم. ورزش منظم به افزایش سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین کمک می‌کند که تمرکز و توجه را بهبود می‌بخشد. فعالیت‌هایی مانند رقص، ژیمناستیک، هنرهای رزمی، اسکیت‌برد و ورزش‌های تیمی مناسب برای کودکان مبتلا به بیش فعالی هستند.
• بازی در فضای باز. تشویق به بازی در خارج از خانه به مدت حداقل 30 دقیقه در روز می‌تواند به کاهش علائم بیش فعالی کمک کند. مطالعات نشان داده‌اند که زمان گذراندن در طبیعت و فضای باز می‌تواند اثرات مثبت بر کودکان مبتلا به بیش فعالی داشته باشد.
• یوگا و مدیتیشن. انجام منظم یوگا یا مدیتیشن و تکنیک‌های آرامش‌بخشی می‌تواند به کودکان کمک کند تا آرام شوند و نظم و انضباط را بیاموزند، که ممکن است در مدیریت علائم بیش فعالی مؤثر باشد.

مداخلات رفتاری برای خانه و مدرسه

یکی از بزرگترین نگرانی های والدین کودکان مبتلا به ADHD ، موفقیت فرزندشان در مدرسه است. بسیاری از این موفقیت ها به برنامه ریزی آنها بستگی دارد. منظم بودن مهارتی است که بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD با آن دست و پنجه نرم می کنند. مراحل ساده ای مانند موارد زیر می تواند کمک بزرگی باشد.

یک برنامه درست کنید

هر روز یک برنامه معمول را تنظیم کنید. سعی کنید مطمئن شوید که بیدار شدن ، خوابیدن ، مشق شب و حتی بازی در زمانهای ثابت انجام می شود. برنامه را در یک مکان قابل مشاهده قرار دهید. اگر باید تغییری ایجاد شود ، آن را تا حد ممکن پیشاپیش انجام دهید.

وسایل روزمره را مرتب کنید

مطمئن شوید که لباس ، کوله پشتی ، وسایل مدرسه و وسایل بازی همگی دارای فضای مشخص و علامت دار شده هستند.

برای مشق شب و تکالیف او برنامه ریزی کنید

بر اهمیت نوشتن تکالیف خانه و به خانه آوردن هر آنچه برای انجام تکالیف لازم است، تأکید کنید.

در مورد امکان استفاده از کامپیوتر در کلاس سوال کنید

برای برخی از کودکان مبتلا به ADHD ، دست خط یکی دیگر از موانع موفقیت است. در صورت لزوم ، ببینید آیا معلم آنها اجازه استفاده از رایانه در کلاس را می دهد یا خیر.

از تشویق های مثبت استفاده کنید

کودکان مبتلا به ADHD اغلب از سوی افراد مسئول مورد انتقاد قرار می گیرند. سپس آنها انتظار این انتقاد ها را می کشند. اگر آنها فقط بازخورد منفی بگیرند بدون اینکه هرگز چیزهای مثبتی درباره خودشان بشنوند ، فکر می کنند که انسان بدی هستند.

برای تقویت عزت نفس کودک و تشویق رفتار مناسب ، از تشویق های مثبت استفاده کنید. اگر فرزند شما از این قوانین پیروی می کند و رفتار خوبی دارد ، پاداش های کوچکی به او بدهید و او را ستایش کنید. این کار به آنها اجازه می دهد تا بدانند شما چه رفتاری را ترجیح می دهید ، ضمن اینکه به آنها می فهماند که می توانند خوب باشند.

درمان مداوم

کودک شما باید در حین درمان ADHD به طور منظم به متخصص درمانی مراجعه کند. اگر علائم بهتر و پایدار باشند، معمولا هر 3 تا 6 ماه یک بار ویزیت می شود.

اگر فرزندتان عوارض جانبی دارویی مانند از دست دادن اشتها، مشکلات خواب یا تحریک پذیری بیشتر داشت، با متخصص او تماس بگیرید. همچنین اگر علائم ADHD فرزندتان با درمان فعلی بهتر نشد، مجددا به متخصص مراجعه کنید. 

با دکتر خود صحبت کنید

همانطور که گفتیم درمان موثر برای ADHD کودک اغلب شامل چندین روش است. این موارد می تواند شامل دارو و یک یا چند نوع درمان و همچنین اقدامات رفتاری باشد که می توانید به عنوان والدین در عمل انجام دهید. دریافت درمان مناسب می تواند به کودک شما کمک کند علائم ADHD خود را مدیریت کرده و احساس بهتری نسبت به خود داشته باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اینکه چه درمانی ممکن است برای کودک شما بهتر باشد ، با پزشک کودک خود صحبت کنید. برخی از سوالات شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آیا دارو ، درمان یا هر دو به کودک من کمک می کنند؟
• داروی محرک یا داروی غیر محرک، کدام را برای فرزند من توصیه می کنید؟
• برای چه عوارضی از دارو باید حساس باشم؟

برای دریافت مشاوره رایگان درخصوص درمان و مراقبت از بیمار اختلال نقص توجه و بیش فعالی و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید‌. کلینیک رسش همیشه درکنار شما و پاسخگوی شما هستیم.