اختلالات گفتار و زبان گفتار درمانی اختلال بلع در کودکان
اختلال بلع در کودکان به عدم توانایی آنها در بلع مایعات و غذاها گفته می‌شود. کودکان مبتلا به دیسفاژی در زمان بلع غذا یا نوشیدنی‌ها دچار احساس خفگی می‌شوند. یکی از خدماتی که گفتاردرمانگران به کودکان مبتلا به اختلال بلع ارائه می‌کنند توضیح روش‌های مناسب تغذیه و اصلاح رژیم غذایی برای جلوگیری از خفگی است. در این مطلب به توضیح روش‌های گفتار درمانی اختلال بلع در کودکان می‌پردازیم.
حتما بخوانید: گفتار درمانی شکاف کام
اختلال بلع در کودکان (دیسفاژی کودکان) چیست؟
دیسفاژی کودکان زمانی اتفاق میفتد که کودک در بلع غذا یا نوشیدن مایعات مشکل داشته باشد. مراحل زیادی برای فرآیند بلع وجود دارند و دیسفاژی کودکان ممکن است در هر یک از این مراحل رخ دهد: جویدن، قرار دادن غذا روی زبان، یا عمل بلعیدن.
یکی از نکات مهم در طول بلع، محافظت از راه هوایی است. بدن هنگام قورت دادن غذا یا مایعات، به‌طور خودکار از راه هوایی محافظت می‌کند. اما اگر کودک شما به دیسفاژی اطفال مبتلا باشد، اغلب در طول غذا خوردن احساس خفگی می‌کند یا هنگام قورت دادن، غذا از بینی او خارج می‌شود.
حتما بخوانید: گفتار درمانی بعد از کاشت حلزون
گفتار درمانی اختلال بلع در کودکان
گفتاردرمانگران فقط درزمینه صحبت کردن مشاوره نمی‌دهند بلکه آنها در تمام چیزهایی که به دهان مربوط می‌شوند، تخصص دارند. گفتاردرمانگر در ابتدا آزمایشاتی برای اطمینان از ابتلای کودک شما به اختلال بلع انجام می‌دهد. سپس بهترین تکنیک‌های تغذیه را پیشنهاد می‌دهد تا خطرات و عوارض بلع را برای فرزند شما به حداقل برساند. در ادامه روش‌های گفتاردرمانی اختلال بلع در کودکان ذکر شده‌اند:
مداخلات رفتاری
مداخلات رفتاری با ایجاد انگیزه برای غذا خوردن، به کودکان مبتلا به اختلال بلع کمک می‌کند. به‌عنوان مثال، گفتاردرمانگر کودک ممکن است از یکی از تکنیک‌های مداخله رفتاری به نام مدل‌سازی استفاده کند که در آن رفتار و وضعیت مناسب کودک را هنگام غذا خوردن شبیه‌سازی می‌کند.
درمان‌های حرکتی دهانی
کودک شما ممکن است توانایی فیزیکی برای بلع صحیح را نداشته باشد. بنابراین، گفتاردرمانگر تمریناتی به او آموزش می‌دهد تا تمام قسمت‌هایی را که به خوردن غذا کمک می‌کنند، مانند فک، لب‌ها، زبان و گونه‌ها را تقویت کند. تمرینات همچنین تحرک این قسمت‌ها را بهبود می‌بخشند. درمان‌های حرکتی دهانی شامل شبیه‌سازی عمل غذا خوردن در قسمت‌های مختلف دهان و قسمت بالایی بدن مانند لب‌ها، فک، زبان، کام نرم، حلق، حنجره و ماهیچه‌های تنفسی هستند. گفتاردرمانگر کودک شما می‌تواند با او تمرین کند تا ماهیچه‌ها و ساختارهای دهانی درگیر در بلع را تقویت کند و توانایی آنها را برای تغذیه ایمن بهبود بخشد.
استراتژی‌های تغذیه
گفتاردرمانگر از روش‌های مختلفی برای تغذیه بهتر کودک، جلوگیری از گیر کردن غذا، جلوگیری از خفگی، نفس کشیدن بین لقمه‌های غذا و کنترل نحوه بلع استفاده می‌کند. این استراتژی‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- همگام‌سازی: همگام‌سازی شامل کنترل سرعت خوردن غذا یا مایعات توسط کودک و فاصله زمانی بین قورت دادن‌ها است. همگام‌سازی به کودک شما زمان بیشتری برای قورت دادن و کنترل نحوه بلعش می‌دهد. همچنین زمان بیشتری برای نفس کشیدن بین قورت دادن‌ها ایجاد می‌شود.
- تغذیه بر مبنای نشانه‌های رفتاری: در این روش، گفتاردرمانگر به بررسی نشانه‌های رفتاری کودک در حین غذا خوردن می‌پردازد. او همچنین به شما کمک می‌کند الگوهای تنفس و بلع نوزاد و نیازهای او را در حین غذا خوردن درک کنید. درک این نکات منجر به تغذیه ایمن کودک می‌شود.
- تغذیه واکنش‌محور: تغذیه واکنش‌محور شامل درک واکنش‌های کودک در هنگام غذا خوردن است. گفتاردرمانگر به شما و کودک‌تان نحوه برقراری ارتباط هنگام غذا خوردن را می‌آموزد. به‌عنوان مثال برای شما توضیح می‌دهد که کودک به هنگام سیری، گرسنگی یا نیاز به استراحت، چه رفتاری نشان می‌دهد.
- خوردن غذا به‌عنوان سرگرمی: گفتاردرمانگر به تغییر نحوه برخورد کودک شما با وعده‌های غذایی کمک می‌کند؛ زیرا غذا خوردن به همان اندازه که یک رویداد اجتماعی و عاطفی است، یک رویداد بیولوژیکی و فیزیکی است. بنابراین گفتاردرمانگر به کودک آموزش می‌دهد تغذیه را امری سرگرم‌کننده در نظر بگیرد و به‌آرامی غذا بخورد. همچنین از حرف زدن در حین غذا و حواس‌پرتی اجتناب کند.
رژیم غذایی و اصلاح تغذیه
اصلاح رژیم غذایی به شما کمک می‌کند از ایمنی تغذیه فرزند خود مطمئن شوید. شاید برای شما سخت باشد رژیم غذایی‌ای مناسب و ایمن برای کودکان مبتلا به دیسفاژی تهیه کنید. گفتاردرمانگر در این زمینه شما را راهنمایی می‌کند. در برخی موارد گفتاردرمانگر کودک پیشنهاد تغییر بافت، دما یا اندازه غذا را برای بلع ایمن ارائه می‌دهد. همچنین ممکن است ظروف مخصوص یا سایر تجهیزات را برای کمک به افزایش استقلال کودک در هنگام غذا خوردن و ایجاد عادات ایمن توصیه کند. علاوه بر این مطمئن شوید کودک شما مواد مغذی و آب کافی دریافت می‌کند.
تغییر الگوهای بلع
گفتاردرمانگر الگوهای جدیدی برای بلع به کودک آموزش می‌دهد تا از پایین رفتن غذا از مسیر اشتباهی و وارد شدن آن به ریه‌ها جلوگیری کنند. این الگوها شامل تغییر وضعیت تغذیه (نشستن/دراز کشیدن به پهلو، بالا گرفتن سر/ پایین آوردن چانه، چرخش سر در زاویه‌ای دیگر و غیره) یا آموزش تکنیک‌های مختلف بلع مانند بلع پرفشار (استفاده آگاهانه از پشت زبان برای فشار دادن غذا به گلو)، مانور مندلسون (بالا نگه داشتن عمدی حنجره در حین بلع)، ماساکو (نگه داشتن زبان بین دندان‌ها در حین بلع) و غیره می‌باشند.
مطالعه بیشتر: گفتار درمانی اختلال بلع در بزرگسالان
خدمات کلینیک توانبخشی رسش
کلینیک توانبخشی رسش یکی از معتبرترین مراکز درمانی است که به ارائه خدمات توانبخشی می‌پردازد. یکی از خدمات ارائه‌شده توسط این مجموعه گفتاردرمانی برای کودکان مبتلا به اختلال بلع می‌باشد. گفتاردرمانگران در ابتدا کودک شما را معاینه می‌کنند و در صورتی که از ابتلای او به دیسفاژی مطمئن شوند، روش‌های درمانی مناسب را پیشنهاد می‌دهند. بنابراین اگر فکر می‌کنید فرزند شما مبتلا به اختلال بلع است، به ما مراجعه کرده و از خدمات گفتار درمانی مرکز ما استفاده کنید.
منابع:
