درمان‌های فلج سکته مغزی می‌توانند به بیماران کمک کنند تا شانس بازگشت حرکت در عضلات دچار اختلال را بهبود بخشند.

بیماران تشویق می‌شوند تا روش‌های درمانی متفاوتی را امتحان کنند، زیرا واکنش هر فرد متفاوت است. به هر حال، هر سکته مغزی با شرایط متفاوتی همراه است و هر بهبودی متفاوت خواهد بود.

برای کمک به شما در انجام بهبودی خود، بهترین درمان‌های فلج سکته مغزی را در زیر فهرست کرده‌ایم. با درمانگران خود مشورت کنید و روش هایی را که با شما سازگاری بیشتری دارند را آزمایش کنید.

با این حال، قبل از بحث در مورد درمان های خاص، درک علل فلج سکته مغزی مهم است.

حتما مطالعه کنید: تفاوت فلج بل با سکته مغزی

علل و علائم فلج سکته مغزی

فلج سکته مغزی، همچنین به عنوان همیپلژی شناخته می‌شود و معمولاً در جهت مخالف سمتی از مغزکه توسط سکته آسیب دیده است در بدن اتفاق می افتد . به عنوان مثال، اگر سکته در نیمکره چپ مغز رخ داد، ممکن است شما از فلج در سمت راست بدن خود رنج ببرید.

این به این دلیل رخ می دهد که هر طرف مغز حرکت در سمت دیگر بدن را کنترل می کند. بخش‌های خاصی از مغز مجموعه پیچیده‌ای از سیگنال‌ها را به ماهیچه‌های بدن ارسال می‌کنند و شما را قادر می‌سازد تا آنها را با دستور حرکت دهید.

با این حال، هنگامی که یک سکته مغزی شدید به این مناطق از مغز آسیب می رساند، این سیگنال ها قطع می شوند. در نتیجه، ماهیچه ها قادر به پاسخگویی به دستورات مغز نیستند و فلج می تواند شروع شود.

• سکته مغزی ناشی از لخته شدن خون را سکته ایسکمیک می نامند.
• سکته مغزی ناشی از ترکیدگی یا پارگی رگ خونی، سکته هموراژیک نامیده می شود.

اما این نقص ارتباطی تنها منجر به فلج نمی‌شود. برخی از علائم شایع که معمولا همراه با فلج سکته مغزی هستند عبارتند از:

• اسپاستیسیتی: ماهیچه های خشک و سفت
• انقباضات: کوتاه شدن بافت نرم ناشی از ماهیچه های بسیار سفت، که می تواند حرکت در سراسر مفصل را مختل کند.
• افتادگی پا: ناتوانی در بلند کردن انگشتان پا به سمت ساق پا
• دیسفاژی: مشکل در بلع

خوشبختانه درمان این علائم پس از سکته مغزی امکان پذیر است. این می تواند به بسیاری از بیماران سکته مغزی کمک کند تا از فلج بهبود یافته و حداقل مقداری تحرک در سمت آسیب دیده را به دست آورند.

حتما بخوانید: کار درمانی بعد از سکته مغزی

علائم هشدار دهنده فلج چیست؟

• افتادگی یک طرف چهره.
• زمانی که هر دو بازو بالا برده شوند، یک بازو شروع به پایین آمدن می کند.
• گفتار نامفهوم و یا با صدایی متفاوت از حالت عادی است. 
• فردی که دچار سکته مغزی شده است نیاز به معاینه فوری دارد. سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است که نیاز به درمان فوری دارد. برخی از داروها و درمان ها اگر در عرض چند ساعت پس از سکته مغزی داده شوند، بهتر عمل می کنند

علائم و نشانه های سکته مغزی سمت چپ

نیمکره چپ مغز شما سمت راست بدن شما را کنترل می کند. همچنین توانایی های گفتاری و زبانی شما را کنترل می کند. ممکن است یکی از موارد زیر را داشته باشید:

• مشکل در بلع، راه رفتن یا به خاطر سپردن
• فلج یا ضعف در سمت راست بدن شما
• افتادن و از دست دادن تعادل به سمت راست
• عدم آگاهی نسبت به سمت راست بدن 
• مشکل در صحبت کردن، خواندن، نوشتن، یا درک زبان
• تغییرات در خلق و خو، توانایی تمرکز یا یادگیری اطلاعات جدید

چه بخش هایی از بدن تحت تأثیر فلج قرار می گیرند؟

فلج در زبان عامه به عنوان فلج سمت چپ بدن یا فلج سمت راست شناخته می شود. از نظر پزشکی، این بیماری توسط قسمتی از بدن که تحت تأثیر قرار گرفته است به انواع زیر نامگذاری می شود:

• مونوپلژی که فقط یک دست یا پا را درگیر می کند.
• همی پلژی، که یک دست و یک پا را در یک طرف بدن شما درگیر می کند.
• دیپلژی که همان نواحی را در دو طرف بدن مانند هر دو پا یا بازو درگیر می کند.
• پاراپلژی، که هر دو پای شما را درگیر می کند.
• کوادری پلژی یا تتراپلژی، هر دو دست و هر دو پا و گاهی اوقات کل ناحیه را از گردن به پایین درگیر می کند.

اگر سکته مغزی لوب گیجگاهی مغز را درگیر کند، گاهی اوقات گفتار نیز تحت تأثیر قرار می گیرد.

بایدها و نبایدها برای بیماران فلج چیست؟

در اینجا چند چیز وجود دارد که باید بعد از سکته از آن اجتناب کنید:

• بیمار فلج باید از غذاهای با کلسترول بالا اجتناب کند
• حفظ فشار خون ( از فشار خون بالای 90/130 اجتناب کنید)
• ترک سیگار
• اجتناب از دراز کشیدن در یک وضعیت برای مدت طولانی می تواند منجر به زخم بستر یا اختلالاتی در شکل ساختار بدن شود.
• از نگه داشتن بیمار از بازوها در حال انتقال خودداری کنید زیرا می تواند منجر به دررفتگی شانه شود
• از حضور در جلسات ورزشی و مصرف داروهای خود غافل نشوید

در همین راستا، چند راهکار و توصیه برای بیماران سکته مغزی وجود دارد که اگر اجرا شود بسیار مفید خواهد بود.

• از تکنیک های مناسب جابجایی و بلند کردن، به طوری که از فیزیوتراپ خود آموزش دیده اید، پیروی کنید.
• تمرینات کلی انعطاف پذیری را انجام داده و به تعداد تکرارهای پیشنهادی پایبند باشید.
• هر 2 ساعت تغییر وضعیت دهید، حتی اگر به معنای چرخیدن به پهلو یا تا کردن و صاف کردن پاها باشد. برای جلوگیری از زخم بستر می توانید از تشک هایی که با آب یا هوا پر شده اند استفاده کنید.
• یک رژیم غذایی سالم دنبال کنید.

بهبودی از فلج پس از سکته مغزی

موثرترین راه برای درمان فلج سکته مغزی فعال کردن نوروپلاستیسیته است.

نوروپلاستیسیته اشاره به مکانیسمی دارد که مغز شما برای سازماندهی مجدد سلول های عصبی و ایجاد مسیرهای عصبی جدید استفاده می کند.

سپس این مسیرهای عصبی جدید به بخش‌های سالم مغز اجازه می‌دهند تا کنترل نواحی آسیب‌دیده را به دست گیرند. بنابراین، با درگیر شدن با نوروپلاستیسیته، می‌توانید مسیرهای عصبی بین مغز و عضله خود ایجاد کنید و از فلج خلاص شوید.

شما می توانید نوروپلاستیسیته را از طریق تکرار یا «تمرین زیاد» فعال کنید. هرچه بیشتر یک فعالیت را تمرین کنید، مسیرهای عصبی جدید را بیشتر تقویت می کند. و هر چه بیشتر این مسیرها را تقویت کنید، ارتباط بین مغز و ماهیچه‌ها قوی‌تر می‌شود.

هنگامی که یک بیمار سکته مغزی از فلج رنج می برد، نمی تواند برخی از قسمت های بدن را جهت تمرین کردن حرکت دهد.خوشبختانه راه های دیگری برای فعال سازی نوروپلاستیسیته برای جبران کمبود حرکت وجود دارد که در قسمت های زیر به آن ها خواهیم پرداخت.

 حتما مطالعه کنید: بهبود و ریکاوری بعد از سکته مغزی

درمان های موثر فلج سکته مغزی

درمان فلج سکته مغزی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. چیزی که برای یک نفر جواب می دهد ممکن است برای دیگری جواب ندهد. بنابراین، آزمایش درمان های مختلف برای بهبودی فلج پس از سکته مغزی، جهت یافتن درمانی که نیازهای منحصر به فرد شما را برآورده می کند، مهم است.

این درمان ها تضمینی برای درمان فلج نیستند، اما می توانند به افزایش شانس بهبودی شما کمک کنند. 

با در نظر گرفتن این موضوع، چند مورد از بهترین درمان های فلج سکته مغزی را بیان میکنیم:

1.تمرینات غیر فعال

شاید علمی ترین راه برای بازیابی تحرک پس از فلج سکته مغزی، انجام تمرینات غیرفعال باشد.

با تمرینات غیرفعال، شما خودتان عضلاتتان را حرکت نمی دهید. در عوض، سمت آسیب دیده شما به نیابت از شما ، با کمک یک درمانگر یا مراقب یا با استفاده از سمت غیر مبتلا، حرکت می کند.

هنگام انجام تمرینات غیرفعال ، به شدت روی حرکت تمرکز کنید (حرکت را با چشمان خود تماشا کنید و در ذهن خود به حرکت فکر کنید). در نهایت، ارتباط بین مغز و عضلات بهبود خواهد یافت و شاید بتوانید درصد کوچکی از حرکت های خود را بازیابی کنید

برای کمک به شما در دستیابی به این هدف، می‌توانید از وسایل درمانی تعاملی خانگی استفاده کنید. این تجهیزات به کاربران را تحریک می‌کند تا در هر جلسه تمرین صدها بار تمرین را انجام دهند. این تمرینات همچنین می‌توانند به صورت فعال یا غیرفعال انجام شوند که به بسیاری از افرادی که پس از سکته مغزی فلج شده‌اند در بازیابی حرکت کمک کرده‌اند.

2.تمرین ذهنی

مزیت تمرین ذهنی این است که برای افراد فلج شده در دسترس است.

تمرین ذهنی شامل تصور کردن خود در حال انجام یک حرکت است که می‌خواهید انجام دهید. این تمرین کاملاً در ذهن شماست و نیازی به حرکت فیزیکی واقعی ندارد. اگرچه شما در واقع حرکات را انجام نمی‌دهید، تمرین ذهنی هنوز هم باعث فعال‌سازی نوروپلاستیسیته و بازسازی مغز می‌شود. سپس، هنگامی که تمرین ذهنی را با درمان فیزیکی (یعنی تمرینات فلج) ترکیب می‌کنید، می‌توانید مزایای شگفت‌انگیزی را مشاهده کنید.

در واقع، مطالعات نشان می‌دهند که ترکیب تمرین ذهنی با تمرین فیزیکی بهبود قابل توجهی در حرکت پذیری بیماران سکته مغزی ایجاد می‌کند.

3.تحریک الکتریکی

یکی دیگر از درمان‌های فلج  ناشی از سکته مغزی که پشتوانه‌ی قابل توجهی از پژوهش‌ها پشت سرش دارد، تحریک  الکتریکی است. وقتی جریانات الکتریکی ملایم روی عضلات دچار تاثیر سکته مغزی به کار گرفته می‌شود، به عضلات کمک می‌کند تا منقبض شده و حرکت را آغاز کنند.

با این حال، هرچند که خودتان آن را انجام نمی دهید، باز هم به تحریک مغز و فعال‌سازی نوروپلاستیسیته کمک می‌کند.

وقتی تحریک  الکتریکی را با تمرینات سکته مغزی ترکیب می‌کنید، اثربخشی آن بیشتر می‌شود

همانطور که می بینید، بسیاری از این درمان ها باید برای بهترین نتیجه ترکیب شوند. از درمانگر خود بپرسید که آیا تحریک الکتریکی برای شما مفید است یا خیر، و قبل از اینکه خودتان این کار را در خانه امتحان کنید، از آنها راهنمایی بخواهید

4.طب سوزنی الکتریکی

طب سوزنی نتایج متفاوتی به همراه دارد، اما قطعاً گزینه ای است که باید در نظر گرفته شود. این درمان شامل قرار دادن سوزن های نازک بر روی نقاط و رشته های عصبی حیاتی بدن است.

هنگامی که تحریک الکتریکی بر روی سوزن ها اعمال می شود باعث می شود که مغز و بدن شما تحریک شوند تا پردازش کنند. همانطور که می توانید تصور کنید، ترکیب طب سوزنی الکتریکی با فیزیوتراپی یا یک برنامه ورزشی موثر در خانه می تواند به طور جدی کمک کننده باشد.

5. آینه درمانی

در نهایت، آینه درمانی رومیزی یک راه عالی برای بهبودی از فلج دست پس از سکته است. این تکنیک شامل قرار دادن یک آینه روی دست آسیب دیده و انجام تمرینات دست درمانی با دست غیر مبتلا است. این مغز شما را فریب می دهد به گونه ای که فکر می کند  که دست آسیب دیده خود را حرکت می دهید و به بازسازی سیستم عصبی کمک می کند.

 حتما مطالعه کنید: گفتار درمانی برای بیماران سکته مغزی

فیزیوتراپی چگونه در فلج سکته مغزی کمک می کند؟

• فیزیوتراپی باعث بهبود بازیابی عملکرد و قابلیت حرکت پس از سکته می‌شود. توصیه می شود که حداقل در هفته، پنج روزبمدت 45 دقیقه فیزیوتراپی انجام شود و به عنوان بخشی از خدمات تخصصی بازسازی سکته توصیه می شود. برای بازیابی توانایی‌های از دست رفته، نیاز به فیزیوتراپی با شدت بالا وجود دارد.

• فیزیوتراپی افراد را قادر می سازد تا توانایی های از دست رفته را دوباره بیاموزند، استقلال خود را بازیابند وهمچنین خطر سکته های بعدی را کاهش می دهد.

• درمان و توانبخشی باید تا زمان دستیابی فرد به نتایج قابل توجه از درمان و رسیدن به اهدافی که با پزشک خود توافق کرده است، ادامه پیدا کند

• از 24 ساعت پس از سکته مغزی، فیزیوتراپیست ها توانبخشی را در دوره های کوتاه مکرر، با تمرکز بر بلند شدن از رختخواب، ایستادن و راه رفتن آغاز می کنند. این تمرین تکراری به فرد کمک می کند تا حرکت را دوباره به دست آورد و فعالیت های روزمره را دوباره یاد بگیرد.

جستجو برای درمان های موثر فلج سکته مغزی

به طور کلی، الگویی برای این درمان‌های اصلی فلج سکته مغزی وجود دارد: همه آنها مغز را تحریک می‌کنند و نوروپلاستیسیته را تشویق می‌کنند.

تحریک مهم است زیرا، هنگامی که فرد پس از سکته مغزی با فلج درگیر می شود، مغز ارتباط خود را با عضلات آسیب دیده از دست می دهد. اما با تحریک مغز و بدن خود با این درمان‌های مختلف، ممکن است پس از فلج پس از سکته، حرکت را بازیابی کنید.

همه چیز به اندازه و محل سکته مغزی و مهمتر از آن به وجدان کاری شما بستگی دارد.

هر تصمیمی که گرفتید، اجازه ندهید فرسودگی بعد از سکته شما را متوقف کند. بهبودی تنها زمانی متوقف می شود که شما متوقف شوید، پس ادامه دهید!