انواع فلج مغزی (Cerebral Palsy Types)
فلج مغزی (CP) یک اختلال عصبی است که بر حرکات ، تون عضلانی و هماهنگی فرد تأثیر می گذارد. این تأثیرات می تواند از یک کودک مبتلا به فلج مغزی به کودک دیگر متفاوت باشد و به طور کلی به دلیل نوع و شدت اختلال در هر فرد است. فلج مغزی چهار نوع اصلی دارد که ناهنجاری هایی را در قسمت های مختلف مغز منعکس می کند و در نتیجه انواع مختلفی از علائم ایجاد می شود.
فلج مغزی اسپاستیک
موسسه ملی بهداشت اظهار می کند که فلج مغزی اسپاستیک شایع ترین شکل این اختلال است , حدود 80٪ از موارد فلج مغزی را تحت تأثیر قرار می دهد.
فلج مغزی اسپاستیک باعث می شود که کودکان رفلکس های اغراق آمیز (اسپاستیسیتی) و عضلات سفت و گاه دردناک داشته باشند. اکثر کودکان بسته به نوع و میزان اسپاستیسیتی که دارند ، درجاتی از مشکلات در راه رفتن را تجربه می کنند.
فلج مغزی اسپاستیک به سه زیرگروه مختلف تقسیم می شود:
دایپلژی اسپاستیک - شامل سفتی عضله ، به طور کلی در ناحیه پا است ، اما بازوها نیز ممکن است تحت تأثیر خفیف قرار بگیرند. این حالت می تواند باعث مشکل در راه رفتن شود.
همی پلژی اسپاستیک - هنگامی که در ابتدا یک طرف بدن درگیر است ، با مشکلات حرکتی عمدتا در دست در طرف آسیب دیده همراه است.
کوادریپلژی اسپاستیک - با اختلال عملکرد حرکتی در بدن مشخص می شود ، شدیدترین نوع فلج مغزی اسپاستیک است و معمولاً همراه با سایر اختلالات همراه است.
دایپلژی اسپاستیک
کودکان مبتلا به فلج مغزی دایپلژیک ، که به آن دیپلژی اسپاستیک نیز می گویند ، ممکن است چندین علائم و ویژگی های مختلف از خود بروز دهند ، که شایع ترین آنها شامل موارد زیر است:
- عضلات لگن و پا بسیار سفت هستند و باعث می شوند پاها در قسمت زانوها ضربدری شده و به سمت داخل کشیده شوند و باعث ایجاد حالت "قیچی" می شود
- راه رفتن روی انگشتان پا
- مشکل در راه رفتن یا ناتوانی در راه رفتن بدون کمک
- رشد غیر طبیعی مهارت های حرکتی
- مشکلات هماهنگی و تعادل
حتما مطالعه کنید : فلج مغزی چیست | علائم، عوامل، عوارض، تشخیص و درمان
فلج مغزی دایپلژیک معمولاً در دوران نوزادی هنگامی که کودک قادر به رسیدن به نقاط عطف رشد نیست ، تشخیص داده می شود. یکی از علائم قابل توجهی که پزشکان در هنگام تشخیص این نوع فلج مغزی بدنبال آن هستند ، نوزاد یا کودک خردسالی است که بدون استفاده از پاها، از باززو های خود برای خزیدن استفاده می کند. برخی هم ممکن است هیچ سعی و تلاشی برای خزیدن نداشته باشند.
همیپلژی اسپاستیک
در نوع فلج مغزی معروف به همی پلژی اسپاستیک ، یک طرف بدن تحت تأثیر قرار می گیرد ، معمولاً بازو بیشتر از پا است. کودک اغلب می تواند با این مشکل سازگار شود و در نهایت بیشتر آنها قادر به راه رفتن هستند.
کوادریپلژی اسپاستیک
کوادری پلژی اسپاستیک شدیدترین نوع فلج مغزی اسپاستیک است. همچنین به عنوان فلج مغزی اسپاستیک چهار اندام هم شناخته می شود و با عدم توانایی کنترل و هماهنگی عضلات پاها و دست مشخص می شود. در کودکان مبتلا به کوادریپلژی اسپاستیک خطر ابتلا به ناهنجاری های ستون فقرات ، اختلالات زبان و تغذیه ، تشنج ، انقباضات عضلانی و مشکلات شناختی افزایش می یابد.
فلج مغزی دیسکینتیک
فلج مغزی دیسکینتیک بعد از اشکال اسپاستیک ، دومین نوع فلج مغزی است. حرکات غیرطبیعی در بازو ، دستها و پاها مشخص شده و کنترل حرکات و هماهنگی بدن را دشوار می کند.
کودکان مبتلا به این شکل از فلج مغزی ممکن است حرکات کند و خشن و یا حرکات سریع و تند را نشان دهند. راه رفتن و نشستن می تواند به نوبه خود دشوار باشد. تون عضلانی می تواند متغیر باشد و از حالت سفت به شل تغییر کند. بسیاری از افراد در کنترل حرکات صورت و زبان خود مشکل دارند و در نتیجه باعث مشکلاتی در گفتار می شود.
انواع مختلفی از اختلالات حرکتی که در فلج مغزی دیسکینتیک دیده می شود:
دیستونی (Dystonia ) - حالتی که حرکات پیچشی و تکراری است ، این حالت می تواند در یک قسمت از بدن وجود داشته باشد یا کل بدن و حرکات می توانند غیر برنامه ریزی شده و غیرارادی باشد ، معمولاً با شروع یک حرکت ارادی تحریک می شود.
آتتوز (Athetosis)- با حرکات کند و آهسته همراه با نوسانات شدید شناخته می شود که باعث ایجاد مشکل در حفظ وضعیت بدن می شود.
رقصاک یا کره (Chorea)- حرکاتی ناگهانی و ناخوشایند و غیر قابل پیش بینی هستند که باعث می شود کودک ناهماهنگ و دست و پا چلفتی به نظر برسد
این اختلالات حرکتی می توانند با هم در ترکیبات مختلف وجود داشته باشند و مشکلاتی در مهارت های حرکتی ظریف ، از جمله گرفتن اجسام کوچک ایجاد کرده و همچنین باعث اختلال در حرکات درشت مانند راه رفتن شوند.
حتما مطالعه کنید : 11 نکته ای که باید در مورد فلج مغزی بدانید
فلج مغزی آتاکسیک
کودکان مبتلا به فلج مغزی آتاکسیک ، حرکات تند و غیر هماهنگ از خود نشان می دهند. این نوع کمترین شیوع را در فلج مغزی است.
حرکات با تلاش ارادی آغاز می شود ، سپس قطع و کنترل نمی شود و باعث عدم تعادل یا هماهنگی می شود. به دلیل بی ثباتی ، می تواند مشکلاتی در در گفتار ، بلع و همچنین حرکات چشم ، راه رفتن و نوشتن ایجاد کند.
فلج مغزی ترکیبی
گاهی اوقات کودکان ترکیبی از انواع فلج مغزی را دارند. ترکیبی از فلج مغزی دیسکینتیک و اسپاستیک شایع ترین است ، اما کودکان می توانند ترکیبی از هر نوع فلج مغزی را ایجاد کنند. علائم بستگی به نوع فلج مغزی کودک دارد. فلج مغزی ترکیبی همچنین می تواند منجر به مشکلات و اختلالات سلامتی دیگر شود.
علائم رایج و مشکلات پزشکی که کودکان مبتلا به فلج مغزی ترکیبی تجربه کرده اند شامل این موارد است
- عضلات سفت با حرکات غیرارادی
- ترکیبی از حرکات اسپاستیک و فلاپی
- تشنج
- مسکلات شناختی
- مشکلات مربوط به گفتار و بلع
- مشکلات شنوایی
- افتادگی و کجی و کشیدگی صورت
- مشکلات بینایی ، از جمله "تنبلی چشم" و کوری کورتکسی
انواع فلج مغزی چگونه تشخیص داده می شوند؟
پزشکان با بررسی شرح حال ، انجام معاینه بدنی و گاهی اوقات تصویربرداری یا آزمایشات دیگر ، نوع فلج مغزی بیمار را تشخیص می دهند.
از سیستم طبقه بندی حرکات درشت به عنوان معیار سنجش شدت و یکی از راههای دسته بندی علائم استفاده می شود که شامل یک چک لیست عمیق از توانایی ها و ضعف های جسمی کودک است.
برای دریافت مشاوره رایگان در مورد فلج مغزی و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید. کلینیک رسش همیشه پاسخگو و در کنار شما هستیم .