کلینیک جامع توانبخشی رسش
دکتر داریوش نیکبخت
دکتر داریوش نیکبخت ۰۲۱۶۶۰۱۳۲۸۲
آشنایی کامل با بیش فعالی در بزرگسالان و علائم آنبیش فعالی

آشنایی کامل با بیش فعالی در بزرگسالان و علائم آن

داریوش نیکبخت
نویسنده: داریوش نیکبخت
انتشار : ۲۴ خرداد ۱۴۰۰

بیش‌ فعالی نوعی اختلال مغز و نقص توجه است. فرد مبتلا رفتارهای هیجانی از خود نشان می‌دهد و پرانرژی به نظر می‌رسد. 

بیش‌فعالی درمان نشده در همه بزرگسالان ریشه در کودکی آن‌ها دارد. این اختلال در برخی از آن‌ها در دوران کودکی و در برخی دیگر در بزرگسالی تشخیص داده می‌شود. بااینکه علائم بیش‌فعالی در کودکی قابل کنترل هستند، حدود 60٪  از افراد مبتلا، این علائم را در بزرگسالی نیز دارند.

هیچ درمان قطعی‌ای برای بیش‌فعالی وجود ندارد. درصورت ابتلا به آن، تنها کاری که می‌توانید انجام دهید، مراجعه به پزشک و گرفتن برنامه درمانی مناسب برای کاهش علائم آن است. 

 هیچ درمان قطعی‌ای برای بیش‌فعالی وجود ندارد

 

علائم بیش‌فعالی در برخی از افراد مبتلا با افزایش سن، کاهش می‌یابند. بااین‌‌حال، برخی از بزرگسالان هم‌چنان علائم آن را دارند که در عملکرد روزانه آن‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. نشانه‌های اصلی بیش‌ فعالی در بزرگسالان مبتلا، مشکل در توجه، هیجان زیاد و بی‌قراری هستند. شدت این علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

بسیاری از بزرگسالان مبتلا به بیش‌فعالی از اختلال خود آگاه نیستند و فقط از چالش‌های خود برای انجام کارهای روزمره آگاه هستند. به‌علاوه، در تمرکز و اولویت‌بندی کردن مشکل دارند و این مشکل منجر به از دست دادن فرصت‌ها و فراموشی جلسات یا برنامه‌های آن‌ها می‌شود. ناتوانی در کنترل هیجان را نیز می‌توان از بی‌حوصلگی آن‌ها در صف انتظار، رانندگی در ترافیک، نوسانات خلقی و طغیان خشم مشاهده کرد.

 

چه عواملی باعث ADHD می‌شود؟

در حالی که علت دقیق ADHD مشخص نیست، تلاش‌ها برای تحقیق ادامه دارند. عواملی که ممکن است در افزایش بیش فعالی نقش داشته باشند عبارت‌اند از:

  • ژنتیک: ADHD می‌تواند در خانواده‌ها ارثی باشد، و مطالعات نشان می‌دهند که ژن‌ها ممکن است نقش مهمی در بیش فعالی ایفا کنند.
  • محیط: برخی عوامل محیطی نیز مانند قرار گرفتن در معرض سرب در دوران کودکی ممکن است خطر ابتلا به بیش فعالی را افزایش دهند.
  • مشکلات در طول رشد: مشکلات در سیستم عصبی مرکزی در لحظات کلیدی رشد ممکن است در ایجاد بیش فعالی نقش داشته باشند.

حتما مطالعه کنید : تست و تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی

عوامل خطر

خطر ابتلا به ADHD ممکن است درصورت وجود موارد زیر افزایش یابد:

  • داشتن بستگان خونی مانند والدین یا خواهر و برادر با ADHD یا اختلال روانی دیگر
  • مصرف الکل،‌ سیگار یا مواد مخدر توسط مادر در دوران بارداری
  • قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند سرب (که عمدتاً در رنگ و لوله‌های ساختمان‌های قدیمی یافت می‌شود) در دوران کودکی
  • تولد نوزاد به‌صورت نارس

 

علائم بیش‌فعالی در بزرگسالان

برخی از افراد مبتلا به بیش فعالی با افزایش سن علائم کمتری را تجربه می‌کنند، اما برخی از بزرگسالان همچنان علائم عمده‌ای دارند که در عملکرد روزانه آن‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. در بزرگسالان، ویژگی‌های اصلی ADHD ممکن است شامل مشکل در توجه، بی‌احتیاطی و بی‌قراری باشند. علائم می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و شامل موارد زیر هستند:

 

علائم بیش فعالی در بزرگسالان

 

  • بی‌احتیاطی
  • بی‌نظمی و مشکلات در اولویت‌بندی
  • مهارت‌های ضعیف در مدیریت زمان
  • مشکلات در تمرکز بر روی کاری خاص
  • مشکل در انجام چند کار به‌طور همزمان
  • فعالیت بیش‌ازحد یا بی‌قراری
  • برنامه‌ریزی ضعیف
  • تحمل پایین در برابر ناکامی
  • نوسانات خلقی مکرر
  • مشکلات در پیگیری و تکمیل کارها
  • تندخویی
  • مشکل در کنار آمدن با استرس

 

عوارض بیش فعالی در بزرگسالی

ADHD می‌تواند زندگی را برای شما دشوار کند. ADHD با موارد زیر مرتبط است:

  • عملکرد ضعیف در دانشگاه یا محل کار
  • بیکاری
  • مشکلات مالی
  • مشکلات قانونی
  • سوء مصرف الکل یا سایر مواد
  • تصادفات مکرر رانندگی یا سایر حوادث
  • روابط ناپایدار
  • سلامت جسمی و روانی ضعیف
  • تصور ضعیف از خود
  • اقدام به خودکشی

 

بیماری‌های هم‌زمان با بیش فعالی در بزرگسالی

اگرچه ADHD باعث سایر مشکلات روانی یا رشدی نمی‌شود، سایر اختلالات اغلب همراه با آن رخ می‌دهند و درمان را چالش‌برانگیزتر می‌کنند. این موارد شامل بیماری‌های زیر هستند:

  • اختلالات خلقی: بسیاری از بزرگسالان مبتلا به ADHD همچنین افسردگی، اختلال دوقطبی یا اختلال خلقی دیگری دارند. در حالی که مشکلات خلقی لزوماً به‌طور مستقیم به‌دلیل ADHD نیستند، الگوی تکرارشونده شکست‌ها و ناکامی‌ها به‌دلیل ADHD می‌تواند افسردگی را بدتر کند.
  • اختلالات اضطرابی: اختلالات اضطرابی اغلب در بزرگسالان مبتلا به ADHD رخ می‌دهند. اختلالات اضطرابی ممکن است باعث نگرانی شدید، عصبانیت و سایر علائم شوند. اضطراب می‌تواند توسط چالش‌ها و شکست‌های ناشی از ADHD بدتر شود.
  • سایر اختلالات روانپزشکی: بزرگسالان مبتلا به ADHD در معرض خطر افزایش یافته‌ای برای سایر اختلالات روانپزشکی مانند اختلالات شخصیتی، اختلال انفجاری متناوب و اختلالات مصرف مواد هستند.
  • ناتوانی‌های یادگیری: بزرگسالان مبتلا به ADHD ممکن است در آزمون‌های تحصیلی نمرات کمتری نسبت به آنچه که برای سن، هوش و تحصیلات آن‌ها انتظار می‌رود، کسب کنند. ناتوانی‌های یادگیری می‌توانند شامل مشکلات در درک و ارتباط باشند.

 

بیماری‌های همزمان با بیش‌فعالی در بزرگسالان

 

تشخیص بیش فعالی در بزرگسالان

تشخیص علائم و نشانه‌های ADHD در بزرگسالان ممکن است دشوار باشد. بااین‌حال، علائم اصلی در اوایل زندگی - قبل از ۱۲سالگی - شروع می‌شوند و تا بزرگسالی ادامه می‌یابند و مشکلات عمده‌ای ایجاد می‌کنند. هیچ آزمایش واحدی نمی‌تواند تشخیص را تأیید کند. تشخیص به احتمال زیاد شامل موارد زیر است:

  • معاینه فیزیکی: برای کمک به رد سایر علل احتمالی علائم شما
  • جمع‌آوری اطلاعات: مانند پرسیدن سؤالاتی درمورد هر گونه مشکل پزشکی فعلی، سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی، و سابقه علائم شما
  • مقیاس‌های رتبه‌بندی ADHD یا آزمون‌های روانشناختی: برای کمک به جمع‌آوری و ارزیابی اطلاعات درمورد علائم شما

 

گزینه‌های درمانی در بزرگسالی

درمان‌های استاندارد برای ADHD در بزرگسالان معمولاً شامل دارو، آموزش، تمرین‌ مهارت‌ها و مشاوره روانشناختی هستند. ترکیبی از این موارد اغلب مؤثرترین درمان است. این درمان‌ها می‌توانند به مدیریت بسیاری از علائم ADHD کمک کنند، اما آن را درمان نمی‌کنند. ممکن است مدتی طول بکشد تا مشخص شود چه چیزی برای شما بهتر است.

 

درمان بیش فعالی در بزرگسالان

 

دارودرمانی

با پزشک خود درمورد مزایا و خطرات هر دارویی صحبت کنید.

  • محرک‌ها، مانند محصولاتی که شامل متیل‌فنیدات یا آمفتامین هستند، معمولاً شایع‌ترین داروهای تجویزی برای ADHD هستند، اما داروهای دیگری نیز ممکن است تجویز شوند. به نظر می‌رسد محرک‌ها سطح مواد شیمیایی مغز به نام انتقال‌دهنده‌های عصبی را افزایش می‌دهند و تعادل می‌بخشند.
  • داروهای دیگر مورد استفاده برای درمان ADHD شامل اتوموکستین غیرمحرک و برخی داروهای ضدافسردگی مانند بوپروپیون هستند. اتوموکستین و داروهای ضدافسردگی کندتر از محرک‌ها عمل می‌کنند، اما اگر به‌دلیل مشکلات سلامتی نمی‌توانید محرک‌ها را مصرف کنید یا اگر محرک‌ها عوارض جانبی شدیدی ایجاد می‌کنند، این داروها گزینه‌های خوبی هستند. داروی مناسب و دوز مناسب در افراد مختلف متفاوت است، بنابراین ممکن است مدتی طول بکشد تا بفهمید چه چیزی برای شما مناسب است. هرگونه عوارض جانبی را به پزشک خود بگویید.

 

مشاوره روانشناختی

مشاوره برای ADHD در بزرگسالان به‌طور کلی شامل مشاوره روانشناختی (روان‌درمانی)، آموزش درمورد این اختلال و یادگیری مهارت‌ها برای کمک به موفقیت شما است. روان‌درمانی ممکن است به شما کمک کند:

  • مهارت‌های مدیریت زمان و سازمان‌دهی خود را بهبود بخشید.
  • یاد بگیرید چگونه رفتار بی‌احتیاطی خود را کاهش دهید.
  • مهارت‌های حل مسئله بهتری را توسعه دهید.
  • با شکست‌های تحصیلی، شغلی یا اجتماعی گذشته کنار بیایید.
  • عزت نفس خود را بهبود بخشید.
  • راه‌هایی برای بهبود روابط با خانواده، همکاران و دوستان خود بیاموزید.
  • راهبردهایی برای کنترل تندخویی خود توسعه دهید.

انواع رایج روان‌درمانی برای ADHD شامل موارد زیر هستند:

  • درمان شناختی رفتاری: این نوع مشاوره ساختاریافته، مهارت‌های خاصی را برای مدیریت رفتار و تغییر الگوهای فکری منفی به الگوهای مثبت آموزش می‌دهد. این روش می‌تواند به شما کمک کند با چالش‌های زندگی، مانند مشکلات مدرسه، کار یا روابط، کنار بیایید و به سایر بیماری‌های روانی، مانند افسردگی یا سوء مصرف مواد، رسیدگی کنید.
  • مشاوره زناشویی و خانواده‌درمانی: این نوع درمان می‌تواند به عزیزان کمک کند تا با استرس زندگی با فردی که ADHD دارد کنار بیایند و یاد بگیرند که چه کاری می‌توانند انجام دهند تا به بیمار مبتلا به بیش فعالی کمک کنند. چنین مشاوره‌ای می‌تواند مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله را بهبود بخشد.

 

کار بر روی روابط

اگر مانند بسیاری از بزرگسالان مبتلا به ADHD هستید، ممکن است غیرقابل پیش‌بینی باشید و قرار ملاقات‌ها را فراموش کنید، مهلت‌ها را از دست بدهید، و تصمیمات بی‌احتیاط یا غیرمنطقی بگیرید. این رفتارها می‌توانند صبر همکاران، دوستان یا شریک زندگی را به چالش بکشند.

درمانی که بر روی این مسائل و راه‌هایی برای نظارت بهتر بر رفتار شما تمرکز دارد، می‌تواند بسیار مفید باشد. همچنین می‌توانید در کلاس‌های بهبود ارتباطات و توسعه مهارت‌های حل تعارض و حل مسئله شرکت کنید. زوج‌درمانی و کلاس‌هایی که در آن‌ها اعضای خانواده اطلاعات بیشتری درمورد ADHD یاد می‌گیرند، می‌توانند روابط شما را به‌طور قابل توجهی بهبود بخشند.

حتما مطالعه کنید : نقش کاردرمانی در درمان کودکان بیش فعال

درمان‌های مکمل

اصطلاح درمان‌های مکمل به‌طور کلی درمانی متفاوت با طب رایج غربی است که ممکن است برای تکمیل و حمایت از آن‌ها استفاده شود.

برخی از درمان‌های مکمل ممکن است زندگی شما را تقویت کرده و به شما در حفظ سلامت کمک کنند.
به‌طور کلی نشان داده شده است که آگاهی، هیپنوتیزم درمانی، یوگا، ورزش، ریلکسیشن، ماساژ، میریمیری و آروماتراپی در کاهش ناراحتی روحی تأثیر دارند.

 

سلامت جسمانی

همچنین مراقبت از سلامتی جسمی خود بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که سالانه توسط پزشک عمومی خود معاینه می‌شوید.

داشتن سلامت جسمی به سلامت روان شما نیز کمک خواهد کرد.

 

جمع‌بندی

اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) وضعیتی است که بر رشد مغز تأثیر می‌گذارد و باعث بیش ‌فعالی، رفتار بی‌احتیاطی یا بی‌توجهی می‌شود. این وضعیت در دوران کودکی شروع می‌شود و بسیاری از کودکان - اما نه همه - با بزرگ شدن بهبود می‌یابند. ADHD در بزرگسالان می‌تواند بر عملکرد شغلی، روابط اجتماعی و موارد دیگر شما تأثیر بگذارد.

در حالی که این وضعیت می‌تواند مخرب باشد، اما بسیار قابل درمان نیز هست. گزینه‌های دارویی و راه‌های دیگری برای درمان آن وجود دارند. حتی ممکن است بتوان اثرات این وضعیت را به مزایایی تبدیل کرد که می‌توانند در محل کار و زندگی شخصی به شما کمک کنند. اگر فکر می‌کنید ADHD دارید، تشخیص می‌تواند به شما کمک کند. با درمان، می‌توان اثرات را مهار کرد و آن‌ها را به ابزارهایی برای موفقیت تبدیل کرد.

برای دریافت مشاوره رایگان برای درمان اختلال نقص توجه و بیش فعالی و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید‌. کلینیک رسش همیشه پاسخگو و در کنار شما می باشد.

منابع 

mayoclinic.org

my.clevelandclinic.org

webmd.com

mayoclinic.org

healthline.com

mentalhealth.org.nz


سوالات متداول

ADHD بزرگسالان چقدر طول می‌کشد؟

ADHD اختلالی مادام‌العمر است. از بین نمی‌رود و هیچ راهی برای درمان آن وجود ندارد. بااین‌حال، تحقیقات نشان می‌دهند که شدت علائم در بزرگسالان مسن‌تر، به‌ویژه پس از ۶۰سالگی، کاهش می‌یابد.

بیش فعالی چه کسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

ADHD می‌تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد، اما مردان بیشتر احتمال دارد که این تشخیص را دریافت کنند. بااین‌حال، شواهدی وجود دارند که ADHD در زنان اغلب تشخیص داده نمی‌شود یا به اشتباه تشخیص داده می‌شود. همچنین اختلاف نظر درمورد اینکه آیا این وضعیت بر اساس نژاد یا قومیت افراد را به‌صورت متفاوتی تحت تأثیر قرار می‌دهد، وجود دارد. تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه آیا این عوامل می‌توانند باعث تفاوت در نحوه تأثیر این وضعیت بر افراد شوند، لازم است.

این وضعیت چقدر شایع است؟

ADHD در بزرگسالان نسبتاً شایع است. کارشناسان تخمین می‌زنند که بین ۲.۵٪ تا ۶.۷۶٪ از بزرگسالان در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این به این معنی است که این وضعیت بین ۱۳۹ میلیون تا ۳۶۰ میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. کارشناسان تخمین می‌زنند که ۱۵٪ تا ۲۰٪ از بزرگسالانی که در کودکی تشخیص داده شده‌اند، همچنان به‌طور کامل معیارهای آن را دارند و ۴۰٪ تا ۶۰٪ دیگر همچنان حداقل برخی از علائم را دارند.

سوال خود را از ما بپرسید