احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم چقدر است؟ ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم
اگر فرزند اولم به اتیسم دچار باشد، احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم چقدر است؟ آیا ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم صددرصدی است، یا ممکن است دچار چنین وضعیتی نباشند؟ چنین پرسشهایی، ذهن همه پدرومادرهایی را که کودک اوتیسم دارند، به خود درگیر کردهاند. در این مقاله رسش، با تکیه بر مطالعات و تحقیقات روز دنیا، پاسخهای آماری و دقیقی به این پرسشها میدهیم.
آیا فرزندان بعدی هم به اوتیسم مبتلا میشوند؟
بسیاری از والدینی که فرزند اوتیسمی دارند و حالا به فکر بچهدار شدن دوباره هستند، میپرسند احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم چقدر است.
پاسخ این پرسش، تا حد زیادی به این بستگی دارد که آیا علت ژنتیکی خاصی برای ابتلای فرزند اول به اختلال طیف اوتیسم شناسایی شده یا نه.
در حال حاضر، آزمایش ژنتیک میتواند علت ابتلا به اوتیسم را در حدود 15درصد از کودکان مبتلا به این وضعیت شناسایی کند.
اگر این اطلاعات را داشته باشیم، یعنی بدانیم علت ژنتیکی ابتلای فرزند اول چیست، ارائه مشاوره دقیقتر درباره ریسک ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم امکانپذیر است.
در مواردی هم که علت ژنتیکی اوتیسم ناشناخته است، مطالعات مختلف، نرخهای متفاوتی از احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم ارائه کردهاند. در بخش بعدی این مقاله رسش، به بعضی از این مطالعات اشاره میکنیم.
نرخ احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم چقدر است؟
مطالعات اپیدمیولوژیک ویژگیهای بیماریها یا اختلالات را در جمعیتهای بزرگ با استفاده از روشهای آماری دقیقی بررسی میکند. این مطالعات نشان دادهاند که 4 تا 7درصد خانوادهها، بیش از یک فرزند مبتلا به اختلال طیف اتیسم دارند.
بزرگترین مطالعه مبتنی بر جمعیت، که شامل بیش از 1٫5میلیون کودک دانمارکی است که بین سالهای 1980 تا 2004 متولد شدهاند، ریسک ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم را حدود 7درصد نشان میدهد.
چنین مطالعاتی مزایای زیادی دارند، مانند اجتناب از سوگیری، که با افزایش آگاهی والدین و مشارکت آنها بعد از تولد فرزندی با اختلال طیف اوتیسم ممکن میشود.
از طرف دیگر، چنین مطالعاتی ممکن است منجر به دست کم گرفتن احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم هم بشوند، که بیشتر بهخاطر موارد ناشناخته در جمعیتهای موردمطالعه و تمایل زوجهای دارای فرزند مبتلا به توقف بچهدار شدن اتفاق میافتد.
نکته بعدی اینکه بعضی تحقیقات بهجای اینکه همه کودکان یک منطقه را بررسی کنند، فقط روی کودکان مبتلا به اتیسم و خواهروبرادرهایشان تمرکز میکنند.
آن دسته از مطالعاتی که شامل همه خواهروبرادرهایی هستند که قبل و بعد از کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم متولد شدهاند، نشان دادهاند که احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم بین 6 تا 10درصد است.
اما این تحقیقات هم مانند مطالعات اپیدمیولوژیک، ممکن است ریسک ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم را بهدلیل بحث توقف در فرزندآوری، کاهش بدهند.
مطالعاتی که فقط شامل خانوادههایی با فرزندانی بودهاند که برای جلوگیری از اثر توقف، بعدا متولد شدهاند، احتمال ابتلای فرند دوم به اوتیسم را 8 تا 19درصد گزارش کردهاند.
در نهایت میتوان گفت برای زوجی که فرزند مبتلا به اوتیسم با علت ناشناخته دارند، بالاترین نرخ احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم حدود 10درصد است.
بنابر نتایج تحقیق دیگری، اگر زوجی دو یا چند فرزند مبتلا به اختلال طیف اتیسم داشته باشند، احتمال ابتلای فرزند بعدی به اتیسم به 32 تا 35درصد میرسد.
آمار و ارقام مهم درباره احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم
در این بخش به چند آمار و ارقام مهم از ریسک ابتلای کودکان به اختلال طیف اوتیسم را مرور میکنیم. اولی اینکه دو نکته مهم درباره احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم وجود دارند:
1. بعضی مطالعات نشان دادهاند که اگر فرزند اوتیسم خانواده، دختر باشد، ریسک ابتلا به اختلال طیف اوتیسم در کودکانی که بعدا متولد میشوند، بیشتر است. اگر کودک مبتلا پسر باشد، این احتمال کمتر است.
2. مطالعات دیگری حاکی از آن هستند که 20 تا 25درصد خواهروبرادرهایی که معیارهای اختلال طیف اتیسم را برآورده نمیکنند، سابقه اختلال یا تأخیر زبانی دارند.
حتما مطالعه کنید: نشانه اوتیسم در دختران
اما همه ارزیابیها و تخمینها از ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم که در این مطالعات و تحقیقات میخوانیم، بر اساس میانگینهای گروهی هستند.
تا وقتی علت ژنتیکی خاص ابتلای کودکی به اختلال اوتیسم شناخته نشده باشد، خانواده موردنظر نمیتواند مشاوره خاصی درباره احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم دریافت کند.
پس آزمایش ژنتیکی در خانوادههایی که کودکی مبتلا به اتیسم دارند، بسیار مهم است، و میتواند راهگشای خانواده برای تصمیمگیری مطمئنتر باشد.
اگر پزشک بر اساس معاینه اولیه، به اختلال یا سندرم خاصی مشکوک نشود، توصیه فعلی، تکمیل تحلیل ریزآرایه کروموزومی و تحلیل مولکولی ایکس شکننده است.
چنین آزمایشهایی که بهطور معمول روی نمونه خون کودک اوتیسم انجام میشوند، علت مشخصی را در تقریبا 15درصد از افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم شناسایی میکنند.
این نرخ شناسایی، با افزایش گسترده فناوریهای جدیدتری مانند توالییابی کل اگزوم و توالییابی کل ژنوم بیشتر هم میشود.
در خانوادههایی که علت ژنتیکی ابتلا به اتیسم در فرزندان شناسایی شده، بسته به نوع مشکل ژنتیکی موردنظر، ریسک ابتلای فرزندان بعدی بهطور قابلتوجهی متفاوت است. در چنین مواردی، ریسک ابتلا تا 50درصد کاهش مییابد.
نکته مهم دیگر اینکه اگر علت خاصی در آزمایش ژنتیکی اوتیسم یافت نشد، به این معنی نیست که علت ژنتیکی ندارد؛ بلکه آزمایشهای رایج کنونی پاسخگوی شناسایی آنها نیستند.
درباره دوقلوهای همسان هم باید بدانید اگر یکی از کودکان مبتلا به اوتیسم باشد، دیگری هم حدود 36 تا 95درصد مواقع مبتلاست. در دوقلوهای غیرهمسان، اگر یکی از کودکان مبتلا به اوتیسم باشد، احتمال ابتلای دیگری حدود 31درصد است.
جمعبندی
در این مقاله رسش، مطالعات و تحقیقات مختلفی درباره ریسک ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم را بررسی کردیم. بهطور کلی، در خانوادههایی که فرزند مبتلا به اتیسم با علت ناشناخته دارند، قابلاتکاترین تخمین فعلی از احتمال ابتلای فرزند دوم به اوتیسم حدود 10درصد است.
اگر زوجی درباره احتمال ابتلای فرزندان بعدی به اتیسم پرسشی دارند، حتما باید مشاوره ژنتیکی انجام بدهند تا شرایط خاص آنها بررسی شده، و اطلاعات دقیقی ارائه شوند. توصیه ما این است که در چنین مواردی، به مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی رسش مراجعه کنید. رسش سالهاست به پدرومادرهای کودکان اتیسم، مشاورههای تخصصی مؤثری ارائه میدهد.
منابع: