اتیسم اتیسم چه رابطه‌ای با اسکیزوفرنی دارد؟ + شباهت‌ها و تفاوت‌های اوتیسم و اسکیزوفرنی
گاهی اوقات مشکلات حسی در افراد مبتلا به اوتیسم با توهم در اختلال اسکیزوفرنی اشتباه می‌شود. البته تشخیص دقیق بین علائم طیف اتیسم و علائم منفی اسکیزوفرنی واقعا دشوار است، چون هم‌پوشانی دارند. در این مقاله بلاگ رسش، سراغ شباهت‌ها و تفاوت‌های اوتیسم با اسکیزوفرنی می‌رویم. ارتباطات احتمالی بین این دو اختلال، و چگونگی تشخیص آن‌ها را با شما در میان می‌گذاریم.
اوتیسم چیست؟
اوتیسم (Autism) اختلالی عصبی رشدی است که با مشکل در تعاملات اجتماعی، مهارت‌های ارتباطی و رفتارهای تکراری همراه است. بیشتر این‌ها به‌طور معمول از سه‌سالگی قابل‌تشخیص هستند.
این اختلال ماهیت طیفی دارد. یعنی سطح و علائم آن، در افراد مختلف، متفاوت است. افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است در برقراری ارتباط، به‌صورت کلامی و غیرکلامی، و همین‌طور در درک نشانه‌های اجتماعی، و برقراری روابط با دیگران دچار مشکل شوند.
اوتیسم وضعیت پیچیده‌ای است که عوامل ژنتیکی و محیطی متعددی در ایجاد آن نقش دارند. اما وضعیت اقتصادی و اجتماعی، یا سبک زندگی پدرومادر، نقشی در بروز آن ندارند.
اختلال طیف اوتیسم در حدود 1٫5درصد جمعیت دنیا وجود دارد. از آنجایی که اتیسم طیف گسترده‌ای از علائم را در برمی‌گیرد، ممکن است با وضعیت‌های روان‌پزشکی دیگری مانند اسکیزوفرنی هم‌پوشانی داشته باشد.
حتما مطالعه کنید: تشخیص اوتیسم در چه سنی امکان پذیر است؟
اسکیزوفرنی چیست؟
اسکیزوفرنی (Schizophrenia) یا شیزوفرنی، اختلالی روانی است که با طیف گسترده‌ای از علائم، مانند توهم، آشفتگی تفکر، مشکل در حفظ توجه و تمرکز مشخص می‌شود.
این اختلال در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به‌طور معمول با روابط بین‌فردی هم دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
آن‌ها در فعالیت‌های روزمره خود با مشکل مواجه می‌شوند. برای نمونه نمی‌توانند وظایفشان را به‌طور کامل انجام بدهند، یا نمی‌توانند شغلشان را حفظ کنند.
اسکیزوفرنی در بیشتر موارد، بین سنین 20 تا 30سالگی شروع می‌شود. میزان ابتلا به این اختلال روانی در مردان و زنان یکسان است.
البته کودکی 5ساله هم ممکن است به اسکیزوفرنی مبتلا شود، اما به‌طور کلی، ابتلا پیش از دوره نوجوانی به‌ندرت اتفاق می‌افتد.
از داروهای ضدروان‌پریشی، روان‌درمانی و تغییر سبک زندگی برای کنترل و درمان این بیماری استفاده می‌شود. اگر پزشک تشخیص بدهد که ریسک آسیب زدن به خود و دیگران وجود دارد، ممکن است بستری در بیمارستان هم تجویز بشود.
شباهت بین اوتیسم و اسکیزوفرنی چیست؟
درباره شباهت‌های اوتیسم و اسکیزوفرنی درک این نکته مهم است که علائم این دو اختلال، تا حدودی هم‌پوشانی دارند. هر دوی آن‌ها اختلال‌های مغزی هستند که منشا جنینی دارند.
بعضی مشکلات عصبی رشدی، مانند اتصالات متفاوت بین نورون‌ها، هم در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و هم در مبتلایان به اوتیسم دیده می‌شوند.
نکته بسیار مهم اینکه یافته‌های بالینی حاکی از آن هستند که ابتلا به اوتیسم، با ریسک بالایی برای ابتلا به اختلال‌های روان‌پریشی مانند اسکیزوفرنی همراه است.
علاوه بر این، نتایج مطالعات نشان می‌دهند که پیوندهای بالینی و بیولوژیکی بین اوتیسم و اسکیزوفرنی وجود دارند. بنابر نتایج تحلیلی آماری از 36 مطالعه که شامل 6میلیون نفر جامعه آماری بود، عفونت‌ها یا تب مادر در دوره بارداری، با افزایش 32درصدی احتمال ابتلای کودک به اوتیسم ارتباط دارد.
یعنی به نظر می‌رسد عفونت‌های پیش از تولد، و واکنش‌های التهابی، نقش مهمی در علت‌شناسی اوتیسم و اسکیزوفرنی دارند. این امر حاکی از آن است که این دو بیماری، عوامل ژنتیکی زمینه‌ای مشترکی هم دارند.
البته اوتیسم به‌هیچ‌وجه بخشی از طیف اسکیزوفرنی نیست؛ اسکیزوفرنی هم جزوی از طیف اوتیسم به حساب نمی‌آید. اما شواهد فزاینده‌ای وجود دارند که ارتباط ژنتیکی بین اوتیسم و اسکیزوفرنی را نشان می‌دهند.
مطالعات زیادی حاکی از افزایش احتمال مبتلا بودن به اتیسم در مبتلایان به اسکیزوفرنی و برعکس هستند. حتی بعضی ژن‌های اوتیسم در اسکیزوفرنی هم مشاهده شده‌اند.
تفاوت بین اوتیسم و اسکیزوفرنی چیست؟
درباره شباهت‌های اوتیسم و اسکیزوفرنی گفتیم، اما تفاوت‌هایشان هم قابل‌توجه هستند. اسکیزوفرنی اختلال روانی جدی‌ای است که توهم در آن نقش پررنگی دارد.
در مقابل، اوتیسم اختلال عصبی رشدی است که با مشکلاتی در تعاملات اجتماعی، برقراری ارتباط و رفتارهای تکراری همراه است.
البته افراد مبتلا به اسکیزوفرنی هم برای تعامل اجتماعی تلاش می‌کنند، چون علائم‌شان با اتیسمی‌ها هم‌پوشانی دارد، اما ماهیت اختلال آن‌ها با اوتیسم متفاوت است.
افراد مبتلا به اوتیسم به‌طور معمول برای درک دیدگاه‌های دیگران مشکل دارند. اما افراد مبتلا به اسکیزوفرنی تلاش می‌کنند احساسات خودشان را درک کنند.
اصلی‌ترین تفاوت اوتیسم و اسکیزوفرنی در توهم است! مبتلایان به اسکیزوفرنی دچار توهم و هذیان‌گویی می‌شوند. اما این عارضه در اوتیسمی‌ها وجود ندارد.
تشخیص و درمان این دو اختلال هم تفاوت‌های زیادی دارند. اوتیسم درمان قطعی ندارد، اما می‌توان آن را کنترل کرد. اتیسمی‌ها یاد می‌گیرند علائم خود را مدیریت کنند و تعامل اجتماعی مناسبی داشته باشند.
اسکیزوفرنی هم درمان قطعی ندارد، اما داروها و درمان‌هایی دارد که به مبتلایان کمک می‌کنند علائم خودشان را کنترل کرده، و با واقعیت این اختلال کنار بیایند.
در نهایت اینکه تفاوت‌های اصلی بین اوتیسم و اسکیزوفرنی را می‌توان این‌طور فهرست‌بندی کرد:
- اوتیسم به‌عنوان اختلال رشدی شناخته می‌شود. اما اسکیزوفرنی در دسته بیماری‌های روانی قرار می‌گیرد.
- اوتیسم با مشکلاتی در برقراری روابط و تعاملات اجتماعی، علایق بسیار محدود و بروز رفتارهای تکراری تشخیص داده می‌شود، اما اسکیزوفرنی پیچیده‌تر است و اختلال در تفکر، ادراک و رفتار دارد.
- افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، توهم و هذیان، گفتار نامنظم و مشکل در تمرکز دارند. اما توهم در اوتیسم وجود ندارد.
جمع‌بندی
اگر نگران تشخیص اشتباه اوتیسم هستید، یا در تشخیص دقیق بین اوتیسم و اسکیزوفرنی دچار مشکل شده‌اید، توصیه می‌کنیم با کلینیک مشاوره و خدمات روان‌شناختی رسش تماس بگیرید.
متخصصان این مرکز تخصصی که مجوز رسمی از سازمان بهزیستی کشور دارد، سال‌هاست در این زمینه فعالیت می‌کنند و آماده هستند تا دانش و تجربه خودشان را در اختیار شما هم‌وطنان عزیز بگذارند.
منابع:
