اتیسم آموزش نوشتن به کودکان اوتیسم
توانایی نوشتن برای زندگی روزمره امری حیاتی بوده و برای کودکان مبتلا به اوتیسم، چالشی بسیار مهم است؛ زیرا نوشتن به قدرت عضلانی، هماهنگی دست و چشم، هماهنگی حسی، مهارت‌های حرکتی ظریف و مهارت‌های زبانی نیاز دارد.
همچنین مشکلات ارتباطی و توجه و نقص در مهارت‌های حرکتی چالش‌هایی هستند که به‌دلیل ناتوانی کودک در انجام مهارت‌های مختلف مشاهده می‌شوند. بنابراین توجه به تکنیک‌ها و استراتژی‌های آموزش نوشتن به کودکان اوتیسم از اهمیت زیادی برخوردار است.
استراتژی‌های آموزش نوشتن به کودکان مبتلا به اوتیسم
در اینجا پنج استراتژی وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها برای آموزش نوشتن استفاده کنید:
با استراتژی‌های پیش‌نویسی شروع کنید
بهتر است با آموزش راهبردهای پیش‌نویسی و طوفان فکری که براساس نقاط قوت و سبک یادگیری کودکان هستند، شروع کنید. همچنین به بهبود هماهنگی دست و چشم کودکان و توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف آن‌ها توجه کنیید.
بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم ازنظر بصری بهتر یاد می‌گیرند. بنابراین توصیه می‌کنیم این فرصت را برای آن‌ها فراهم کنید تا ایده‌های خود را ازطریق تصاویر، نقاشی‌ها و سازه‌ها پرورش دهند. به‌عنوان مثال از تمریناتی مانند بازی با بلوک‌های خانه‌سازی، استفاده از برچسب‌ها، برش تصاویر با قیچی برای تقویت عضلات دست و انگشتان دست کودک استفاده کنید. این تمرین‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا مهارت‌های لازم برای پیش‌نویسی را توسعه دهند و روند نوشتن واقعی را برای آن‌ها آسان‌تر می‌کنند.
استراتژی‌های نوشتن می‌توانند به بهبود تجربه نوشتن کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کنند. این تکنیک‌ها عبارت‌اند از:
- استفاده از برنامه‌ریزان بصری مانند نمودارهای گرافیکی
- استفاده از گیره‌های مداد برای دست‌خط بهتر و کاهش مشکلات حسی
- استفاده از تکنیک‌های کوچک و ساده هنگام آموزش فرایند نوشتن
- مدل‌سازی تکنیک‌های نوشتاری مناسب و مؤثر
- ادغام دستورالعمل‌های واژگان مؤثر در جلسات نوشتن
فرایند تدریس را به مراحل ساده‌تر تقسیم کنید
تقسیم مراحل آموزش به مراحل ساده‌تر و کوچک‌تر باعث یادگیری سریع‌تر کودکان مبتلا به اوتیسم می‌شود. بنابراین، هنگام آموزش نوشتن به این کودکان به هر مرحله دقت کنید.
بدیهی است که کودکان قبل از اینکه بتوانند جمله‌ای بنویسند، ابتدا باید یاد بگیرند چگونه مداد را به درستی در دست بگیرند و چگونه کلماتی را که می‌نویسند به درستی بیان کنند. اگر دانش‌آموز اوتیسمی شما مشکل دارد، سرعت خود را کاهش دهید، روند تدریس خود را خلاصه کنید، سپس مشخص کنید که محل قطع ارتباط کجاست. وقتی متوجه شدید که مشکل کجاست، شما و دانش‌آموزتان می‌توانید از آن عبور کرده و با هم تمرین کنید.
به چالش‌های کودکان مبتلا به اوتیسم توجه کرده و بر آن‌ها غلبه کنید
برای دانش‌آموزان مبتلا به اوتیسم، نوشتن در کلاس می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. به‌عنوان یک معلم همیشه باید خودتان را برای رفع موانع و چالش‌ها و یافتن راهی برای غلبه بر آن‌ها آماده کنید.
در این مورد، می‌توانید از تصاویر استفاده کنید و سؤالات اصلی خود را درمورد آن‌ها بپرسید. برای یادگیری بهتر می‌توانید با کمک تصاویر و کلمات کلیدی به آموزش روند نوشتن بپردازید. جدولی تهیه کنید و مراحل انجام کار را در آن ذکر کنید تا کودک بتواند طبق جدول پیش برود.
به یاد داشته باشید کودکان مبتلا به اوتیسم در زندگی روزمره خود به احساس ثبات نیاز دارند. بنابراین گنجاندن وظایف و فعالیت‌های نوشتاری منظم و بدون درجه‌بندی در طول آموزش می‌توانند روند یادگیری را کمتر دلهره‌آور کنند.
در طول آموزش از دست‌درمانی استفاده کنید
دست‌درمانی می‌تواند به‌ویژه برای کودکان مبتلا به اوتیسم مفید باشد؛ زیرا تون عضلانی ایجاد می‌کند و درنتیجه مهارت‌های حرکتی ظریف کودکان را بهبود می‌بخشد. برای این کار، باید به کاردرمانگر، که واجد شرایط‌ترین فرد برای انجام این نوع درمان است، مراجعه کنید.
بااین‌حال، معلم‌ها و والدین می‌توانند دست‌درمانی را در روال کلاس درس یا آموزش کودک بگنجانند. کارهای ساده‌ای مانند اینکه کودک روی کاغذی که به‌صورت عمودی نگه داشته می‌شود نقاشی کند، می‌تواند به بهبود تون عضلات مچ دست کمک کند. بازی‌هایی مانند طناب‌کشی با استفاده از یک کش لاستیکی بزرگ نه تنها سرگرم‌کننده هستند، بلکه می‌توانند به کودکان کمک کنند تا قدرت عضلانی مچ دست و بازوهای خود را افزایش دهند. فعالیت‌هایی مانند خمیربازی و توپ‌های ضداسترس نیز می‌توانند به تقویت عضلات انگشتان کمک کنند. فقط به یاد داشته باشید که به کودکان اجازه دهید با وسایل نرم‌تر شروع کنند و درصورت مشاهده بهبودی در قدرت عضلانی آن‌ها، به سراغ مواد سخت‌تر بروید.
دستورالعمل‌های واژگانی را در دروس نوشتاری بگنجانید
آموزش واژگان برای هر دانش‌آموزی حیاتی است. اما برای کودکان مبتلا به اوتیسم می‌تواند اهمیتی دوچندان داشته باشد.
هنگام آموزش به کودکان مبتلا اوتیسم، دروس واژگان را به دسته‌های مختلف تقسیم کنید. به‌عنوان مثال، از کلمات مختلف برای گفتن «زیبایی» استفاده کنید. سپس، از دانش‌آموزان بخواهید با استفاده از کلمات جدیدی که یاد گرفته‌اند، جملات مختلفی بسازند و نوشتن را تمرین کنند. روز بعد، کلمات مختلفی را که به معنای «زشت» هستند آموزش دهید و از دانش‌آموزان بخواهید از کلماتی که یاد گرفته‌اند در جملات استفاده کنند.
هنگام گنجاندن دستورالعمل‌های واژگانی در درس‌های نوشتاری خود، به یاد داشته باشید که روی واژگانی تمرکز کنید که دانش‌آموزان شما قبلاً در گفتار روزانه خود استفاده می‌کردند. سپس می‌توانید به گسترش دامنه واژگان کودک بپردازید. توجه داشته باشید در ابتدا از کلمات ساده استفاده کنید و کم‌کم به کلمات پیچیده‌تر روی بیاورید.
با کلمات بازی کنید
سعی کنید برای تشویق کودک به تمرکز و افزایش انگیزه او، آموزش نوشتن را به‌شکلی سرگرم‌کننده تبدیل کنید. البته توجه داشته باشید در این راه به صبر زیادی نیاز دارید.
در ابتدا با نوشتن حروف به‌صورت جداگانه و آموزش نحوه املای کلمات مختلف شروع کنید. یک تکه کاغذ بزرگ به دیوار بچسبانید و بالای کاغذ، کلمه موردنظر مانند «بازی» را بنویسید. در زیر کلمه «بازی»، این کلمه را با جا انداختن یکی از حروف بنویسید. به‌عنوان مثال باز...، ...ازی، ب...زی، باز...ی. از کودک بخواهید جاهای خالی را پر کند. هر بار تعداد حروف حذف‌شده را افزایش دهید تا فعالیت سخت‌تر شود.
همان‌طور که کودک شما شروع به پیشرفت می‌کند، این فعالیت را با استفاده از کلمات طولانی‌تر و عبارات کوتاه ادامه دهید.
جمله بسازید
فعالیت نوشتن برای کودکان، ازجمله آن‌هایی که مبتلا به اوتیسم هستند، باید بصری و فیزیکی باشد. این روش تضمین می‌کند که کودک باید روی روش گرفتن مداد و نوشتن حروف به شیوه‌ای مناسب تمرکز کند.
ساختن جملات تمرین بسیار ساده‌اس است که برای آن به یک تصویر ساده و چندین کارت نیاز دارید. فرض می‌کنیم که تصویر، پنج توپ را نشان می‌دهد. بر اساس تصویر، یک جمله هدف مانند «من می‌توانم پنج توپ را ببینم» بسازید. روی هر یک از کارت‌ها با کنار گذاشتن یک کلمه، بخشی از جمله را بنویسید. حالا به فرزندتان اجازه دهید کارت‌های در هم آمیخته را مرتب کرده، کلمات گمشده را پیدا کند و آن‌ها را روی کارت خالی بنویسد.
از داستان‌گویی تصویری استفاده کنید
داستان‌گویی تصویری فعالیت دیگری است که به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا در روند نوشتن پیشرفت داشته باشند. این فعالیت شامل بیان یک داستان ازطریق نقاشی، صحبت کردن و نوشتن است. اول از همه، باید یک ایده داستانی داشته باشید و آن را به کودک بگویید. حالا یک تکه کاغذ بردارید و سؤالاتی مانند چه کسی، چه زمانی، چه چیزی، کجا، چرا و غیره را روی آن بنویسید. اجازه دهید فرزندتان پاسخ‌ها را یادداشت کند و با کشیدن تصویری که داستان را به تصویر می‌کشد، کار را تمام کند.
جمع‌بندی
کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب با مدیریت زمان، حافظه، سازماندهی، کنترل عاطفی، تمرکز و توجه دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این مشکلات می‌توانند تأثیری جدی بر توانایی‌های یادگیری آن‌ها به‌ویژه یادگیری نوشتن بگذارند. بنابراین استفاده از روش‌های مختلف، بازی‌ها و داستان‌ها به تشویق آن‌ها به نوشتن کمک می‌کنند. در صورتی که کودک شما مبتلا به اوتیسم است و دنبال راهی برای بهبود یادگیری او هستید، به کلینیک توانبخشی رسش مراجعه کنید و از خدمات کادر درمانی ما بهره‌مند شوید.
منابع
