کار درمانی در سرطان - مزایای کاردرمانی و وظایف کاردرمانگر

درمان سرطان روند پیچیده‌ای دارد که شامل جراحی، پرتودرمانی،‌ شیمی‌درمانی و ... است. این روش‌های درمانی باعث ایجاد عوارض جانبی مختلفی مانند خستگی، درد، ضعف و ... می‌شوند و زندگی بیمار را مختل می‌کنند. یکی از روش‌هایی که به کاهش مشکلات و عوارض بیمار کمک می‌کند، کاردرمانی است. در این مطلب به بررسی کار درمانی در سرطان و وظایف کاردرمانگر می‌پردازیم.

سرطان چیست؟

سرطان زمانی رخ می‌دهد که تغییراتی در گروهی از سلول‌های طبیعی بدن ایجاد شده و منجر به رشد غیرعادی و کنترل‌نشده‌ توده‌ای به نام تومور می‌شوند. درصورت عدم درمان سرطان، تومورها رشد می‌کنند و ازطریق جریان خون و سیستم لنفاوی به بافت طبیعی اطراف یا سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابند. سپس بر سیستم گوارشی، عصبی و گردش خون تأثیر می‌گذارند یا هورمون‌هایی را آزاد می‌کنند که بر عملکرد بدن تأثیرگذار هستند. این بیماری چندوجهی تأثیر قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی، عملکرد شغلی و تحصیلی بیمار می‌گذارد.

سرطان چگونه بر زندگی روزمره تأثیر می‌گذارد؟

سرطان تأثیر عمیق و گسترده‌ای بر زندگی بیمار دارد. این بیماری بر جنبه‌های مختلف جسمی، عاطفی و رفاه اجتماعی بیمار تأثیر می‌گذارد. میزان و ماهیت اثرات سرطان به نوع، مرحله، روش‌ درمانی و ویژگی‌های بیمار بستگی دارند. در ادامه تأثیرات سرطان بر زندگی بیمار ذکر شده‌اند:

• علائم فیزیکی: سرطان باعث ایجاد علائم فیزیکی متعددی مانند درد، خستگی، حالت تهوع، استفراغ، کاهش وزن و تغییر در اشتها می‌شود.
• عوارض جانبی روش‌های درمانی: روش‌های درمانی سرطان مانند شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و جراحی می‌توانند منجر به عوارض جانبی مختلفی مانند ریزش مو، حالت تهوع، اسهال، خستگی و عملکرد سیستم ایمنی بدن شوند.
• اضطراب و افسردگی: بسیاری از بیماران سرطانی به‌دلیل نامشخص بودن شرایط بیماری، ترس از آینده و عوارض عاطفی ناشی از تشخیص و درمان، اضطراب و افسردگی شدیدی را تجربه می‌کنند.
• استرس: تشخیص و درمان بیماری در کنار هزینه‌های درمان باعث ایجاد استرس و نگرانی بیمار و خانواده او می‌شوند.
• سازگاری عاطفی: بیمار مبتلا به سرطان نیاز به سازگاری با محدودیت‌های فیزیکی جدید و تغییر در سبک زندگی و روابط خود دارد.
• روابط اجتماعی: سرطان تأثیر قابل‌توجهی بر روابط اجتماعی بیمار می‌گذارد. تغییرات ظاهری ناشی از سرطان باعث گوشه‌گیری، انزوا و کاهش عزت‌نفس بیمار می‌شوند و بر روابط اجتماعی او تأثیر می‌گذارند.
• از دست دادن شغل: در بسیاری از موارد درمان سرطان منجر به از دست دادن شغل یا نیاز به مرخصی‌های طولانی‌مدت می‌شود که بر شغل و ثبات مالی بیمار تأثیر می‌گذارد.
• بار مالی: هزینه‌های ناشی از روش‌های درمانی مختلف، داروها،‌ عمل جراحی و ... بار مالی قابل‌توجهی را بر بیماران و خانواده‌های آن‌ها اعمال می‌کند.
• فعالیت‌های روزمره: سرطان و درمان آن بر توانایی بیمار در انجام فعالیت‌ها و کارهای روزمره مانند خودمراقبتی، کارهای خانه و ... تأثیر می‌گذارند و باعث می‌‌شوند بیمار نیاز به حمایت دیگران داشته باشد.
• کیفیت زندگی: بیماران مبتلا به سرطان به‌خاطر درد یا علائم بیماری با کاهش کیفیت زندگی مواجه می‌شوند.

حتما بخوانید: کار درمانی ضایعه نخاعی

کاردرمانگران چگونه به بیماران مبتلا به سرطان کمک می‌کنند؟

کاردرمانگران با بیمار، خانواده و تیم درمانی او کار خواهند کرد. آن‌ها به رسیدگی به مسائلی می‌پردازند که باعث محدودیت عملکرد بیمار می‌شوند. بیمار مبتلا به سرطان احتمالاً عوارض جانبی کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت سرطان یا درمان آن را تجربه می‌کند. این اثرات می‌تواند بر توانایی او برای انجام فعالیت‌های روزمره تأثیر بگذارند. عوارض جانبی تأثیرگذار بر زندگی بیمار سرطانی عبارت‌اند از:

• تنگی نفس
• خستگی
• درد یا ناراحتی
• ناتوانی در حرکت
• مشکلات مربوط به حافظه، تمرکز و توانایی برنامه‌ریزی وظایف
• مشکلات بینایی
این عوارض جانبی بر توانایی بیمار برای انجام فعالیت‌های ذکرشده در ذیل تأثیر می‌گذارند:
• حمام کردن
• لباس پوشیدن
• مدیریت وظایف زندگی
• بازیابی انرژی پس از انجام فعالیت‌های مختلف
• بالا و پایین رفتن از پله‌ها
• بلند شدن و نشستن روی مبل،‌ صندلی یا تخت
• رانندگی کردن

وظایف کاردرمانگر

کاردرمانگر پس از بررسی شرایط بیمار به ارائه راهکارهایی برای حمایت بیشتر از او می‌پردازد. او با توجه به علائم و سطح بیماری به روش‌های زیر به بیمار کمک می‌کند:

• حمایت از فعالیت‌های خودمراقبتی: با ارائه راهکارهای مختلف به بیمار کمک می‌کند به‌صورت مستقل به حمام کردن، لباس پوشیدن و مدیریت خانه بپردازد.
• مدیریت خستگی: با استفاده از استراتژی‌هایی مانند تکنیک‌های حفظ انرژی و مدیریت آرامش به مدیریت خستگی ناشی از سرطان و درمان آن کمک می‌کند.
• توانبخشی شناختی و بینایی: به بیمار آموزش می‌دهد مشکلات خفیف تا شدید پردازش کلامی و بینایی ناشی از درمان سرطان را مدیریت کند.
• تجهیزات کمکی: تجهیزات لازم و ضروری مانند ویلچر، عصا یا واکر را برای بیمار فراهم می‌کند.
• ارتز: برای تسکین درد بازوها و پاها، ارتز یا بریس سفارشی تهیه می‌کند.
• عملکرد فیزیکی: راهکارهایی برای بهبود مهارت، هماهنگی، قدرت و دامنه حرکتی بازوها و بالاتنه بیمار پیشنهاد می‌دهد.
• عملکرد اجتماعی و عاطفی: راهبردهایی مقابله‌ای برای مدیریت استرس و اضطراب ناشی از سرطان را به بیمار و خانواده او ارائه می‌کند.
• اصلاحات در خانه: در برخی موارد، کاردرمانگران اصلاحاتی در محیط زندگی بیمار ایجاد می‌کنند که باعث می‌شود محیطی امن‌تر با دسترسی بالاتر به امکانات و تجهیزات مختلف برای بیماران فراهم شود.

مزایای کار درمانی

کاردرمانی سرطان طیف وسیعی از فواید را برای بیمارانی که با چالش‌های فیزیکی، عاطفی و عملکردی مرتبط با بیماری و درمان آن سروکار دارند، ارائه می‌دهد. برخی از مزایای کلیدی کار درمانی برای بیماران سرطانی عبارت‌اند از:

• بهبود کیفیت زندگی: هدف کار درمانی، کمک به بیماران برای بازیابی توانایی خود در انجام فعالیت‌ها و کارهای روزمره است که می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی کیفیت کلی زندگی آن‌ها را افزایش دهد.
• مدیریت درد: بیماران مبتلا به سرطان اغلب به‌خاطر سرطان یا درمان آن دچار درد می‌شوند. کاردرمانگران می‌توانند تکنیک‌های مدیریت درد را برای کمک به بیماران در کاهش ناراحتی و حفظ عملکرد آموزش دهند.
• مدیریت خستگی: کاردرمانگران راهبردهایی را برای مبارزه با خستگی ناشی از سرطان ارائه می‌دهند که به بیماران اجازه می‌دهند سطوح انرژی خود را بهتر مدیریت کرده و در فعالیت‌های روزمره شرکت کنند.
• توانبخشی شناختی: بیمارانی که اختلالات شناختی را تجربه می‌کنند، می‌توانند از تکنیک‌های توانبخشی شناختی برای رفع مشکلات حافظه، توجه و حل مسئله بهره‌مند شوند.
• حمایت روانی‌اجتماعی: کاردرمانگران حمایت عاطفی و استراتژی‌هایی را برای کمک به بیماران برای مقابله با تأثیرات روانی سرطان، مانند اضطراب، افسردگی و استرس ارائه می‌دهند.
• افزایش استقلال: کاردرمانگران با ارائه تجهیزات کمکی به بیمار کمک می‌کنند به‌صورت مستقل به انجام فعالیت‌های روزمره خود بپردازد.
• حمایت برای بازگشت به محل کار: کار درمانی از بیمارانی که تمایل به بازگشت به محل کار دارند، حمایت می‌کنند و راهنمایی‌های حرفه‌ای برای تسهیل بازگشت بدون استرس آن‌ها به محل کار ارائه می‌دهند.
• آموزش روش‌های خودمراقبتی: کاردرمانگران آموز‌ش‌هایی درمورد مسائل مربوط به سرطان، تکنیک‌های خودمراقبتی و استراتژی‌های مدیریت علائم و عوارض جانبی درمان ارائه می‌کنند.

حتما بخوانید: کار درمانی بیماری نورون حرکتی

کار درمانی بیماران سرطانی در کلینیک توانبخشی رسش

باوجودی‌که روش‌های درمانی سرطان در بسیاری از موارد به درمان و بهبودی بیمار کمک می‌کنند، عوارض جانبی شایع این درمان‌ها بر توانایی بیمار برای انجام امور مختلف ازجمله خودمراقبتی، شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و ... تأثیر می‌گذارند. از این رو، کاردرمانی به کمک بیمار می‌آید. یکی از خدمات کلینیک توانبشخی رسش، کار درمانی بیماران سرطانی است. متخصصان مجرب و متعهد این مجموعه با تشکیل جلسات کار درمانی،‌ به درمان مشکلات ناشی از بیماری سرطان می‌پردازند. آن‌ها با ارائه آموزش‌های لازم به بیمار، خانواده و مراقبان، به حفظ استقلال بیمار کمک می‌کنند. بنابراین اگر خودتان یا یکی از عزیزان‌تان مبتلا به سرطان شده‌اید، با مجموعه ما تماس بگیرید و از خدمات کار درمانی ما استفاده کنید.

منابع

.petermac.org
foxchase.org
.myotspot.com