اتیسم درمان اوتیسم در خانه - آموزش روش های کاربردی
تحقیقات نشان می‌دهند والدین و مراقبان کودکان مبتلا به اوتیسم می‌توانند درمان‌هایی ارائه دهند که منجر به بهبود و ایجاد مهارت‌ها در این کودکان می‌شوند و در عین حال به آن‌ها کمک می‌کنند تا با کودکان خود پیوند بهتری برقرار کنند. هدف از درمان اوتیسم، کمک به کودک برای یادگیری روش ارتباط و تعامل با دیگران و بهبود مهارت‌های شناختی و اجتماعی است. روش‌های مختلفی وجود دارند که به درمان اوتیسم در خانه کمک می‌کنند. در ادامه به بررسی این روش‌ها می‌پردازیم:
بازی‌درمانی
بازی‌درمانی یادگیری ازطریق فرایند بازی است. کودکان مبتلا به اوتیسم به‌جای اینکه درگیر بازی‌های وانمودی شوند، بیشتر به تنهایی بازی کرده و اعمال را بارها و بارها تکرار می‌کنند.
بنابراین، هدف بازی‌درمانی ایجاد تعامل اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی و در درازمدت، تقویت توانایی کودکان برای شرکت در فعالیت‌های جدید و بازی‌های نمادین است.
می‌توانید ازطریق بازی‌های ساده تعقیب و گریز، دمیدن حباب یا فعالیت‌های حسی مانند موارد زیر با فرزند خود ارتباط برقرار کنید:
- تاب خوردن
- اسلاید پازل
- نقاشی با انگشت یا رد پا
- گل‌بازی
- بازی با ماسه و آب (ماسه و آب را در یک سطل بزرگ مخلوط کنید. صدف‌ها، ماهی‌های پلاستیکی و سنگ‌ها را برای پاشیدن، چرخاندن و بازی با آن‌ها داخل سطل بریزید)
همان‌طور که توانایی‌های فرزندتان رشد می‌کند، می‌توانید از بازی‌های دیگر نیز بهره ببرید.
گفتاردرمانی
برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است در مهارت‌های گفتاری یا زبانی مشکل داشته باشند. درحالی‌که گفتاردرمانی و ارتباط‌درمانی زمینه‌های پیچیده‌ای هستند، والدین می‌توانند با آموزش‌های نسبتاً کمی آن‌ها را بیاموزند و در منزل با کودک خود تمرین کنند.
گفتاردرمانی می‌تواند به بهبود مهارت‌های گفتاری و همچنین ارتباط غیرکلامی با استفاده از علائم، حرکات، تصاویر یا یک دستگاه گفتار الکترونیکی کمک کند.
برخی از فعالیت‌هایی که می‌توانید در برنامه گفتاردرمانی خود قرار دهید شامل موارد زیر هستند:
- کتاب خواندن با کودک
- آواز خواندن با فرزندتان
- نام‌گذاری چیزهایی که فرزندتان متوجه می‌شود
- توضیح دادن کاری که انجام می‌دهید
- بازی کردن با کودک و خلق آثار هنری
- سعی در ایفای نقش یا اجرای داستان
- تطبیق تصاویر با کلمات
صرف نظر از اینکه از کجا شروع می‌کنید، می‌توانید با زمان‌های یادگیری منظم و ساختاریافته و لحظات تدریس خود به خود به فرزندتان کمک کنید تا در توسعه ارتباطات خود پیشرفت کند.
تحلیل رفتار کاربردی (ABA)
تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA) اغلب به‌عنوان استاندارد طلایی درمان اوتیسم شناخته می‌شود؛ زیرا درمانگران اهداف بسیار مشخص و قابل اندازه‌گیری را تعیین می‌کنند. برخی از حامیان اوتیسم این روش درمانی را مناسب نمی‌دانند اما بسیاری از متخصصان موفقیت بالایی را در این روش گزارش می‌کنند.
درحالی‌که امکان گذراندن دوره‌ها و دریافت گواهینامه ABA وجود دارد، می‌توانید از برنامه‌های آموزشی آنلاین بهره‌مند شوید و از تکنیک‌های ABA در خانه خود استفاده کنید. مراحل آموزش به کودک شامل موارد زیر هستند:
- مهارتی را که می‌خواهید آموزش دهید (مثلاً مسواک زدن) انتخاب کنید.
- مهارت را به مراحل ساده تقسیم کنید (مسواک خود را پیدا کرده، آن را خیس کنید و غیره).
- اولین قدم را به فرزندتان نشان دهید. ممکن است مجبور شوید چند بار دست به کار شوید. هنگامی که مطمئن شدید فرزندتان می‌داند که چگونه این مرحله را به تنهایی انجام دهد، از او بخواهید این کار را انجام دهد.
- اگر کارش را خوب انجام داد، او را تحسین کنید و با یک هدیه کوچک به او پاداش دهید. اگر مراحل را به درستی انجام نداد، دوباره از او بخواهید. درصورت لزوم، آموزش را تکرار کنید تا مطمئن شوید که فرزندتان به وضوح کلماتی را که شما استفاده می‌کنید به عملی که درخواست می‌کنید مرتبط می‌کند.
- وقتی فرزندتان در مرحله اول موفق شد، مرحله دوم را آموزش دهید.
- اگر فرزند شما برای پیوند دادن مراحل (زنجیره کردن) به حمایت نیاز دارد، یک روش کمک بصری مانند نموداری که مراحل مهارت‌هایی را که آموزش می‌دهید نشان می‌دهد به او ارائه دهید.
فلورتایم
فلورتایم تعامل یک به یک با کودک است و اشتراکات زیادی با بازی‌درمانی دارد، اما مبتنی بر این ایده است که والدین باید در جهت افزایش حلقه‌های ارتباطی با کودک مبتلا به اوتیسم تلاش کنند.
به عبارت دیگر، با استفاده از تکنیک‌های فلورتایم، والدین فرزند خود را تشویق می‌کنند تا در تعامل رفت و برگشتی (کلامی یا غیرکلامی) شرکت کند. این امر به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی خود را گسترش دهند و ارتباطات عاطفی برقرار کنند.
فلورتایم شامل پیوستن به فعالیت‌های کودک و پیروی از او ازطریق بازی است. جلسات را می‌توان توسط والدین، سرپرستان و حتی خواهر و برادر بزرگ‌تر هدایت کرد. جلسات حدود 20 دقیقه یا بیشتر طول می‌کشند و تقریباً در هر مکانی قابل انجام هستند.
در طول فلورتایم، والدین با مشاهده بی سر و صدا و کپی کردن اعمال فرزندشان بازی را شروع می‌کنند. بعد از مدتی چیز جدیدی مانند کلمات ساده یا اسباب‌بازی‌هایی متفاوت به نمایشنامه اضافه می‌کنند.
اگر از کلمات در طول فلورتایم استفاده می‌کنید، از روش‌های زیر برای افزایش تأثیرگذاری آن‌ها بهره‌مند شوید:
- از کلمات مرتبط استفاده کنید. در طول بازی کمی صبر کرده و تماشا کنید. سپس به چیزی که کودکتان به آن توجه می‌کند برچسب بزنید. برای مثال، اگر فرزندتان یک کامیون اسباب‌بازی را برمی‌دارد، بگویید «کامیون».
- مختصر بگویید. استفاده از کلمات کمتر به کودک شما کمک می‌کند تا احساس خستگی نکند.
- برای پردازش زمان بگذارید. سکوت بین هر کلمه به اندازه خود کلمات قدرتمند است؛ زیرا به کودک شما فرصت می‌دهد تا آنچه را که گفته‌اید پردازش کند.
هدف از فلورتایم درگیری عاطفی و رفتار تعاملی است و باید زمانی لذت‌بخش و سرگرم‌کننده برای کودک باشد.
والدین می‌توانند با گذراندن دوره‌های آنلاین، تماشای فیلم، خواندن کتاب یا کار با یک درمانگر درباره فلورتایم و تکنیک‌های آن آموزش ببینند.
مداخله رشد ارتباط (RDI)
مداخله رشد ارتباط تکنیکی درمانی است که به‌طور خاص برای والدین و سرپرستان ایجاد شده است. این روش نیز مانند فلورتایم بر نظریه‌های رشدی برای والدین تکیه دارد و به کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم برای ایجاد مهارت‌های ارتباطی-اجتماعی می‌پردازد.
این مدل بر فعالیت‌هایی تمرکز دارد که به کودک کمک می‌کند در تفکر و مدیریت موقعیت‌های اجتماعی مانند مقابله با تغییر و درک دیدگاه‌های مختلف انعطاف‌پذیری ایجاد کند.
بااین‌حال، برخلاف فلورتایم، روش مداخله رشد ارتباط مجموعه‌ای از اهداف و فعالیت‌های تعیین‌شده دارد و نیاز دارد که والدین برای شروع با یک مشاور همکاری کنند.
اگر علاقه‌مند به استفاده از درمان رشدی با فرزند خود هستید و ترجیح می‌دهید برنامه‌ای کاملاً تعریف‌شده داشته باشید، روش مداخله رشد ارتباط انتخاب خوبی برای شما است.
درمان تعاملی والد-کودک (PCIT) برای رفتارهای پرخاشگرانه
برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم رفتارهای پرخاشگرانه‌ای دارند که ترک خانه یا شرکت در فعالیت‌های معمولی را بسیار دشوار می‌کنند.
تکنیک درمان تعاملی والد-کودک (PCIT) که برای کودکان دارای رفتارهای پرخاشگرانه در نظر گرفته شده است، توسط والدین یا سرپرستانی که توسط مشاوران آموزش دیده‌اند، ارائه می‌شود.
هدف این تکنیک این است که تشدید رفتارهای منفی بین والدین و فرزند را مختل کند؛ زیرا والدین یاد می‌گیرند که محدودیت‌های واضحی را تعیین کرده و قدرت را در رابطه برقرار کنند.
تکنیک درمان تعاملی والد-کودک بر این ایده استوار است که یک رابطه دلبستگی قوی و ایمن، پایه و اساس لازم برای ایجاد محدودیت مؤثر و ثبات در نظم و انضباط است که منجر به بهبود سلامت روان برای والدین و کودک می‌شود.
مزایای درمان اوتیسم در خانه
درمان اوتیسم در خانه مزایای زیادی دارد که شامل موارد زیر هستند:
- حمایت سایر اعضای خانواده و دوستان به کاهش استرس و خستگی والدین کمک می‌کند.
- والدین می‌توانند برنامه‌ای با زمان‌بندی منظم برای کودک تهیه کنند و در آن به کودک نشان دهند چه انتظاراتی دارند و هر برنامه در چه زمانی باید انجام شود. برنامه زمان‌بندی‌شده به ثبات در طول روز کمک می‌کند.
- تمرین مهارت‌های مختلف در منزل، مدیریت فعالیت‌ها را به کودک آموزش می‌دهد و باعث می‌شود کودک کمتر خسته شود. همچنین انجام فعالیت‌های کوتاه و ساده برای کودکان مبتلا به اوتیسم راحت‌تر است؛ زیرا فعالیت‌های طولانی‌تر باعث خستگی آن‌ها می‌شوند.
جمع‌بندی
والدین و خانواده‌های کودکان مبتلا به اوتیسم با چالش‌های زیادی در طول زندگی مواجه می‌شوند و ازآنجایی‌که کودک زمان زیادی را در منزل سپری می‌کند، آموزش و تمرین روش‌های درمانی توسط والدین کمک قابل‌توجهی در جهت رشد کودک فراهم می‌کند. والدین می‌توانند با کمک متخصصان حاذق و باتجربه به یادگیری روش‌های آموزش مهارت‌های اساسی به کودک بپردازند. در این راستا آن‌ها می‌توانند از راهنمایی‌های کارشناسان کلینیک توانبخشی رسش بهره‌مند شوند و مهارت‌های مختلف را در منزل به فرزند خود بیاموزند.
منابع
