بیش فعالی بیش‌فعالی در پسران و علائم آن
اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی یک بیماری عصبی رایج است. پسران بیشتر از دختران به این اختلال مبتلا هستند. به‌تشخیص پزشکان، تعداد پسران مبتلا به بیش‌فعالی تقریباً سه برابر دختران است. علائم این اختلال در کودکان، معمولاً در سن مدرسه و در کلاس درس قابل تشخیص است.
حتما بخوانید: علام اختلال بیش فعالی
بیش‌فعالی بر روی طرز تفکر، احساس و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد. این وضعیت، تمرکز کردن طولانی‌مدت روی کارها یا پیگیری وظایف پسران پیش‌فعال را برای آن‌ها دشوار می‌کند.
برخی پسران مبتلا نسبت به همسالان خود بی‌قرارتر و هیجانی‌تر هستند. به‌علاوه، مشکل در تمرکز، بی‌میلی به ماندن در مدرسه و تأخیر در یادگیری از دیگر نشانه‌های آن‌ها است.
برای آگاهی از علائم پسران بیش‌فعال، تفاوت علائم آن‌ها با دختران، گزینه‌های درمانی و وظایف والدین و مراقبان، به خواندن این بلاگ ادامه دهید.
تشخیص و درمان بیش‌فعالی در پسران سریع‌تر اتفاق میفتد؛ زیرا علائم آن در پسران محسوس‌تر و واضح‌تر است. بیش‌فعالیِ پسران مبتلا در سن مدرسه بسیار بیشتر از دختران هم‌سن است. بنابراین، بیشتر به آن‌ها برچسب بیش‌فعال بودن زده می‌شود.
این نمایش‌ها نوعی روش تشخیص بیش‌فعالی در پسران است. به نقل از یک منبع آگاه، تعداد پسران مبتلا در مقایسه با دختران، سه برابر و در برخی جوامع حتی نه برابر است.
دختران بیش‌فعال معمولاً درصد بیش‌فعالی و هیجان کمتر و در مقابل اختلال حواس بیشتری نسبت به پسران مبتلا دارند. همین حواس‌پرتی موجب کمتر شدن بیش‌فعالی و حرکات آن‌ها می‌شود. این تفاوت‌ها در مدرسه بیشتر آشکار می‌شوند. بنابراین، معلمان مدارس اغلب، پسران را برای درمان به پزشک ارجاع می‌دهند، زیرا اختلالات قابل‌توجه بیشتری را در رفتار پسران مشاهده می‌کنند.
طبق برخی تحقیقات، ازآنجایی‌که بیش‌فعالی دختران در ظاهرشان آشکار نیست، آن‌ها اغلب بدون آگاهی از وجود این اختلال در خود، زندگی می‌کنند. دختران بیش‌فعالی که علائم بیشتری نسبت به هم‌جنسان خود دارند، بیش‌ازحد احساساتی، زورگو و پرحرف هستند. به‌طورکلی، گاهی دختران مبتلا تلاش زیادی برای پنهان کردن علائم خود می‌کنند.
علائم بیش‌فعالی در پسران
وجود این علائم اغلب در پسران و دختران متفاوت است. پسرها بیش‌فعال‌تر، بی‌قرارتر و هیجانی‌تر هستند. نشانه‌های دیگر این اختلال در پسران عبارت‌اند از:
- مشکل در یک جا نشستن
- ناتوانی در انتظار کشیدن
- قطع کردن حرف دیگران
- حاضرجوابی کردن
- حافظه ضعیف
در مقایسه با پسران، علائم دختران مبتلا به شرح زیر است:
- حواس‌پرتی سریع و راحت
- رؤیاپردازی
- مشکل در تمرکز
- مشکل در پیروی کردن از قوانین
- بی‌نظمی
- فراموشی مسائل
جنبه‌های مثبت بیش‌فعالی در پسران
اگرچه بیش‌فعالی با چالش‌های متعددی همراه است، جنبه‌های مثبت و نقاط قوت زیادی نیز دارد.
به‌عنوان‌مثال، برخی از پسران بیش‌فعال خلاقیت بیشتری نسبت به افراد سالم دارند. به‌خصوص زمانی که به‌طور هدفمند یک فعالیت را انجام می‌دهند.
طبق نتیجه آزمایشی که بین پسران بیش‌فعال و سالم انجام شد، هر دو گروه هنگام انجام یک کار مشابه، بدون هیچ تفاوتی در میزان خلاقیت‌شان، عمل کردند. در مرحله بعد، هنگامی که محققان، وعده جایزه به شرکت‌کنندگان دادند، پسران بیش‌فعال عملکرد بهتر و خلاقیت بیشتری را نسبت به پسران سالم هم‌سن خود نشان دادند.
درواقع، گاهی افراد بیش‌فعال زمانی که برای رسیدن به هدفی کار می‌کنند، به‌ویژه در حوزه‌‌های متناسب با مهارت‌ها و علاقه‌شان، بهتر از همسالان خود عمل می‌کنند.
برخی دیگر از فواید بیش‌فعالی در پسران عبارت‌اند از:
- سرعت بالا
- شجاعت
- انرژی زیاد
- داشتن مهارت‌های ارتباطی
تأثیر بیش‌فعالی بر پسران
بیش‌فعالی در پسران با رفتارهای تهاجمی و پرانرژی ظاهر می‌شود. آن‌ها اغلب در مدارس با همسالان خود درگیر می‌شوند و رفتاری سرکش یا قانون‌شکن از خود نشان می‌دهند.
این اختلال می‌تواند زندگی پسران را مستعد آسیب‌های زیادی کند. احتمال سیگار کشیدن، مشروب خوردن و مصرف مواد مخدر در پسران نوجوان مبتلا به این اختلال بیشتر است. با توجه به این رفتارها، مواجه شدن با مسائل قانونی، امری طبیعی در زندگی آن‌ها است.
تشخیص بیش‌فعالی در پسران
علائم بیش‌فعالی معمولاً در پسران مورد توجه قرار نمی‌گیرند؛ زیرا تقریباً همه کودکان، به‌ویژه بچه‌های کوچک‌تر، در سر جای خود نشستن، توجه کردن و منتظر ماندن مشکل دارند.
حتما مطالعه کنید: تشخیص بیش فعالی
اما مواردی مانند نداشتن عملکرد خوب در مدرسه، سازگار نبودن با دیگران، مشکل در دوست‌یابی و منزوی بودن، نشانه‌هایی از وجود بیش‌فعالی است.
گاهی علائم بیش‌فعالی فارغ از جنسیت فرد ظاهر می‌شوند. به‌طور مثال، برخی از پسرها آرام و بی‌توجه و برخی از دختران پرانرژی هستند. در این موارد، والدین و معلمان به وجود بیش‌فعالی در آن‌ها حتی مشکوک هم نمی‌شوند.
علاوه‌بر این علائم، دلایل دیگری نیز وجود دارند که احتمال تشخیص این اختلال در دختران را کمتر از پسران می‌کنند. مثلاً، دختران گاهی زودتر از پسران بالغ می‌شوند. به‌علاوه، به باور برخی از کارشناسان، دختران راه‌های بهتری را برای مقابله با علائم بیش‌فعالی خود می‌یابند.
بیش‌فعالی درمان‌نشده می‌تواند باعث مشکلات جدی مانند چالش‌های مدرسه، کار و روابط برای کودکان و بزرگسالان پسر شود؛ زیرا آن‌ها کمتر از زنان به دکتر مراجعه می‌کنند و از او کمک می‌گیرند.
در مقابل، بیش‌فعالی بسیاری از دختران مبتلا، تا سنین بزرگسالی تشخیص داده نمی‌شود. حتی برخی از آن‌ها زمانی متوجه اختلال خود می‌شوند که فرزندشان مبتلا به آن شده باشد. نتیجه تحقیقات حاکی از وجود بیشتر این اختلال در پسران و مردان است. اما زنان بیش‌فعال نسبت به مردان، پریشانی بیشتر و عزت‌نفس کمتری دارند.
ارزیابی و درمان بیش‌فعالی
اگر فکر می‌کنید کودک شما مبتلا به بیش‌فعالی است، با پزشک اطفال خود برای بررسی علائم آن مشورت کنید. بااینکه هیچ درمان قطعی‌ای برای بیش‌فعالی وجود ندارد، درمان علائم آن می‌تواند تاحدی به افراد مبتلا کمک کند.
اغلب برای کودکان زیر 6 سال، رفتاردرمانی و برای بزرگسالان، ترکیبی از رفتاردرمانی و دارودرمانی توصیه می‌شود.
دارودرمانی
دارودرمانی روشی همیشگی و مؤثر برای مدیریت علائم بیش‌فعالی است. مصرف دارو برای بهبود بخشیدن به اختلال حواس و رفتارهای هیجانی این افراد مفید است. برای درمان بیش‌فعالان معمولاً دو نوع دارو تجویز می‌شود. این داروها عبارت‌اند از:
داروهای محرک: این داروها رایج‌ترین داروی بیش‌فعالی هستند. مصرف آن‌ها ترشح هورمون‌های دوپامین و نوراپی‌نفرین را در قسمت‌های خاصی از مغز که در توجه و رفتار نقش دارند، افزایش می‌دهد.
داروهای غیر محرک: این داروها به‌اندازه محرک‌ها برای مدیریت علائم این اختلال مؤثر نیستند، اما مصرف آن‌ها برای افرادی که بدن‌شان با محرک‌ها سازگاری ندارد، توصیه می‌شود.
رفتاردرمانی
بیش‌فعالی می‌تواند تأثیرات مخربی بر روی رفتار پسران بگذارد و در روابط آن‌ها با عزیزان، معلمان و دوستان‌شان تنش ایجاد کند.
از طریق رفتاردرمانی، کودک با رفتارهای چالش‌برانگیز خود آشنا می‌شود و برای بهبودی آن‌ها تلاش می‌کند.
علاوه‌بر این، رفتاردرمانی بر روی اعضای خانواده نیز تأثیر می‌گذارد. با این شیوه درمان، رفتارهای مناسب در کلاس درس و محیط‌های اجتماعی به کودکان مبتلا آموزش داده می‌شود.
کلام آخر
همان‌طور که در بالا ذکر شد، بیش‌فعالی در پسران می‌تواند باعث علائم چالش‌برانگیزی مانند اختلال حواس و هیجان شود. پسران مبتلا به این اختلال بیشتر از همسالان سالم خود بی‌نظمی ایجاد می‌کنند. هنگامی که رفتارها و علائم بیش‌فعالی را در فرزند خود مشاهده کردید، برای تشخیص و درمان بیماری به یک روان‌درمانگر یا پزشک متخصص مراجعه کنید.
منابع:
