اختلالات یادگیری دیسگرافیا یا اختلال نوشتن چیست؟
بررسی اجمالی
دیسگرافیا (Dysgraphia) یا همان نوشتارپریشی اختلالی یادگیری است که با مشکلاتی در نوشتن مشخص میشود. این اختلال، عصبی است و میتواند کودکان یا بزرگسالان را درگیر کند. علاوه بر نوشتنِ کلماتی که خواندن آنها دشوار است، افراد مبتلا به دیسگرافیا تمایل دارند کلمه غلطی را برای آنچه که سعی در برقراری ارتباط دارند، استفاده کنند.
علت دیسگرافیا همیشه مشخص نیست، اما در بزرگسالان گاهیاوقات بهدنبال رویدادی آسیبزا اتفاق میفتد.
پس از تشخیص این بیماری، میتوانید راهکارهایی را یاد بگیرید که به شما کمک کنند تا بر برخی از چالشهایی که در مدرسه و زندگی ایجاد میشوند، غلبه کنید.
دیسگرافیا چقدر شایع است؟
دیسگرافیا اختلالی شایع است. محققان تخمین میزنند که 5٪ تا 20٪ از مردم مبتلا به دیسگرافیا هستند. دامنه تخمینی گسترده است؛ زیرا اختلال نوشتن اغلب تشخیص داده نشده یا بهاشتباه تشخیص داده میشود.
انواع دیسگرافیا
چندین نوع دیسگرافیا وجود دارند و ممکن است یک فرد بیش از یک نوع را داشته باشد:
- دیسگرافیای دیسلکسیک: این اختلال به ارتباط بین بخشی از مغز که صدای کلمات را به خاطر میآورد و بخشی که ظاهر کلمات نوشتهشده را به یاد میآورد، مربوط است.
- دیسگرافیای حرکتی: این اختلال مربوط به مهارتهای حرکتی ظریفی است که برای دستخط لازم هستند. این بر عمل نوشتن تأثیر میگذارد، میتواند گرفتن قلم یا مداد را تحت تأثیر قرار دهد و شکل دادن حروف و کلمات را دشوار کند. کسی که تنها دیسگرافیای حرکتی دارد، احتمالاً همچنان میتواند بهخوبی هجی کند – اما نمیتواند آن را به گونهای بنویسد که بهراحتی خوانده شود.
- دیسگرافیای فضایی: به نظر میرسد این نوع دیسگرافیا با درک فرد از فضای مورد نیاز برای نوشتن مرتبط باشد. این اختلال شامل فضاهای مورد نیاز بین حروف است؛ حتی اگر بیمار در حال کپی کردن چیزی باشد که قبلاً نوشته شده است. همچنین ممکن است در طراحی مشکل ایجاد کند؛ زیرا بیمار قادر به درک فضا نیست. مانند کسی که دیسگرافیای حرکتی دارد، فرد مبتلا به دیسگرافیای فضایی احتمالاً میتواند بهصورت شفاهی هجی کند.
- دیسگرافیای آوایی: دیسگرافیای آوایی بیشتر شبیه به دیسگرافیای دیسلکسیک است تا دیسگرافیای حرکتی و فضایی. افراد مبتلا به دیسگرافیای آوایی در ارتباط دادن صدای کلمات و نحوه هجی کردن آنها مشکل دارند. بنابراین ممکن است این اختلال بخشهایی از مغز را که صداهای زبان را پردازش میکنند، نیز درگیر کند. بیمار احتمالاً در نوشتن کلمات آشنا نسبت به کلمات جدید کمتر با مشکل مواجه میشود.
- دیسگرافیای لغوی: این نوع دیسگرافیا بر نحوه هجی کردن کلمات توسط فرد تأثیر میگذارد. اگر کلمات دارای قوانین ساده باشند، احتمالاً میتوانند آنها را هجی کنند، اما کلمات بیقاعده که قوانین پیچیدهتری دارند، بیشازحد دشوار میشوند. دستخط بیماران تحت تأثیر قرار نمیگیرد، اما توانایی درست نوشتن کلمات دچار مشکل میشود.
علائم اختلال نوشتن چیست؟
دستخط ناخوانا یکی از علائم شایع دیسگرافیا است، اما همه کسانی که دستخط بدی دارند به این اختلال مبتلا نیستند. درصورت ابتلا به دیسگرافیا، داشتن دستخطی مرتب نیز ممکن است، اگرچه ممکن است برای نوشتن منظم زمان زیادی صرف کنید و تلاش زیادی انجام دهید.
برخی از علائم شایع دیسگرافیا عبارتاند از:
- املای غلط و نوشتن با حروف بزرگ
- ترکیب خط شکسته و چاپی
- اندازه و فاصله نامناسب کلمات
- مشکل در کپی کردن کلمات
- نوشتن آهسته یا به سختی
- ناتوانی در تجسم کردن کلمات قبل از نوشتن آنها
- وضعیت غیرمعمول بدن یا دست در هنگام نوشتن
- محکم نگه داشتن خودکار یا مداد و در نتیجه گرفتگی دست
- نگاه کردن به دست در حین نوشتن
- گفتن کلمات با صدای بلند در هنگام نوشتن
- حذف حروف و کلمات از جملات
سایر اثرات دیسگرافیا
افراد مبتلا به دیسگرافیا اغلب در هنگام نوشتن در تمرکز روی چیزهای دیگر مشکل دارند. این امر میتواند یادداشتبرداری در طول کلاس یا جلسه را برای آنها دشوار کند؛ زیرا توجه زیادی را برای نوشتن هر کلمه صرف میکنند و موارد دیگری که گفته میشوند ممکن است از قلم بیفتند.
دانشآموزان مبتلا به دیسگرافیا همچنین ممکن است به شلختگی یا تنبلی متهم شوند؛ زیرا دستخط آنها تمیز نیست. این حالت میتواند بر عزت نفس آنها تأثیر بگذارد و منجر به اضطراب، عدم اعتمادبهنفس و نگرش منفی نسبت به مدرسه شود.
پیشنهاد می کنم حتما مطالعه کنید : علائم دیسلکسیا (اختلال خواندن) درهر سنی چیست ؟
چه عواملی باعث دیسگرافیا میشوند؟
اگر دیسگرافیا در دوران کودکی ظاهر شود، معمولاً نتیجه مشکل در کدگذاری ارتوگرافی است. این حالت، جنبهای از حافظه فعال است که به شما امکان میدهد کلمات نوشتاری را بهطور دائمی به خاطر بسپارید و نحوه حرکت دستها یا انگشتان برای نوشتن این کلمات را به یاد آورید.
کودکان یا بزرگسالان مبتلا به دیسگرافیا برای برنامهریزی و نوشتن جملات، کلمات و حتی حروف جداگانه مشکل دارند. این بدان معنی نیست که شما نمیدانید چگونه حروف و کلمات را بخوانید، هجی کنید، یا تشخیص دهید. درواقع، مغز شما در پردازش کلمات و نوشتن مشکل دارد.
هنگامی که دیسگرافیا در بزرگسالان اتفاق میفتد، علت آن معمولاً سکته یا آسیب مغزی است. بهطور خاص، آسیب به لوب آهیانهای از مغز ممکن است منجر به دیسگرافیا شود. شما در قسمت بالایی مغز خود لوب آهیانهای راست و چپ دارید. هر کدام از این لوبها با مهارتهای مختلفی مانند خواندن و نوشتن و همچنین پردازش حسی ازجمله درد، گرما و سرما همراه هستند.
چه کسی در معرض خطر ابتلا به دیسگرافیا است؟
محققان هنوز در حال یافتن دلایل ناتوانی یادگیری، مانند دیسگرافیا در برخی از کودکان هستند. ناتوانی های یادگیری غالباً در خانوادهها به ارث میرسند یا مربوط به مشکلات رشد قبل از تولد مانند تولد زودرس هستند.
کودکان مبتلا به دیسگرافیا اغلب ناتوانیهای یادگیری دیگری نیز دارند. بهعنوان مثال، داشتن اختلال بیشفعالی و کمبود توجه (ADHD) ممکن است خطر ابتلا به دیسگرافیا را افزایش دهد. به این دلیل که توجه هم با توانایی نوشتن و هم خواندن ارتباط نزدیک دارد.
سایر اختلالات یادگیری مرتبط با دیسگرافیا شامل دیسلکسیا یا نارساخوانی (اشکال در خواندن)، و ناتوانی در یادگیری زبان شفاهی و نوشتاری (OWL) هستند. علائم OWL شامل مشکل در قرار دادن کلمات به ترتیب صحیح در جمله و مشکل در به خاطر سپردن کلمات هستند.
تفاوت دیسگرافیا و دیسلکسیا
دیسلکسیا، اختلال خواندن است و دیسگرافیا، اختلال نوشتن است. اما این دو اختلال ممکن است گاهی با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. این به این دلیل است که افراد مبتلا به نارساخوانی ممکن است در نوشتن و املا نیز مشکل داشته باشند.
ممکن است هر دوی این اختلالهای یادگیری را داشته باشید، اما مهم است که تشخیص درست انجام شود تا بدانید نیاز به درمان یکی از آنها را دارید یا باید به هر دو توجه شود.
دیسگرافیا چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص دیسگرافی اغلب به تیمی متخصص شامل پزشک و روانشناس مجاز یا سایر متخصصان بهداشت روان آموزشدیده جهت کار با افراد دارای ناتوانی در یادگیری، نیاز دارد. متخصص کاردرمانی، روانشناس مدرسه یا معلم آموزش ویژه نیز ممکن است به تشخیص کمک کند.
برای کودکان، بخشی از فرایند تشخیصی ممکن است شامل تست هوش و ارزیابی آکادمیک آنها باشد. تکالیف خاص مدرسه نیز ممکن است مورد بررسی قرار گیرند.
برای بزرگسالان، نمونههایی از کارهای کتبی یا تستهای کتبی که توسط پزشک درخواست میشوند، مورد ارزیابی قرار میگیرند. هنگام نوشتن مشاهده خواهید شد تا مشکلات مهارتهای حرکتی ظریف تشخیص داده شوند. ممکن است از شما خواسته شود کلمات را از منبعی در جای دیگر کپی کنید تا به تشخیص مشکلات پردازش زبان شما کمک کند.
چه روشهای درمانی موجود هستند؟
در بین درمان های مختلف اختلالات یادگیری، کاردرمانی ممکن است در بهبود مهارتهای نوشتاری مفید باشد. فعالیتهای درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- نگه داشتن مداد یا خودکار به روشی جدید برای سهولت در نوشتن
- کار با خاک رس مدلسازی
- ردیابی حروف در خمیر بازی روی میز
- رسم خطوط دارای پیچ و خمها
- انجام پازلهای اتصال نقاط
حتما مطالعه کنید : آشنایی کامل با اختلال یادگیری در بزرگسالان
همچنین چندین برنامه نوشتاری وجود دارند که میتوانند به کودکان و بزرگسالان کمک کنند تا حروف و جملات را روی کاغذ بنویسند.
اگر سایر مشکلات یادگیری یا مشکلات سلامتی وجود داشته باشند، درمان آنها نیز باید مد نظر گرفته شود. بهعنوان مثال برای درمان ADHD ممکن است داروهایی لازم باشد.
زندگی با دیسگرافیا
برای برخی از افراد، کاردرمانی و آموزش مهارتهای حرکتی میتواند به بهبود توانایی نوشتن آنها کمک کند. برای برخی دیگر، این چالشی مادامالعمر است.
اگر پسر یا دختری دارید که مبتلا به دیسگرافیا است، مهم است که با مدرسه و معلمان کودک خود همکاری کنید. برخی از استراتژی های مرتبط با کلاس که ممکن است به شما کمک کنند عبارتاند از:
- استفاده از رایانه برای یادداشتها و سایر وظایف
- امتحانات و تکالیف شفاهی، به جای کتبی
- وقت اضافی در آزمونها و تکالیف
- ارائه یادداشتهای درس یا صحبتهای معلم بهصورت چاپی، ضبطشده یا دیجیتالی
- استفاده از مداد یا سایر وسایل نوشتاری با دندانههای خاصی برای سهولت در نوشتن
- استفاده از کاغذهای خط کشیشده یا گراف
و اگر احساس میکنید درمانی که شما یا کودکان بهدلیل دیسگرافیا دریافت میکنید کافی نیست، تسلیم نشوید. بهدنبال سایر درمانگران یا منابعی باشید که ممکن است به شما کمک کنند.
جمعبندی
دیسگرافیا اختلالی یادگیری است که بر نحوه نوشتن کلمات روی کاغذ تأثیر میگذارد. برخی از اشکال دیسگرافیا انجام خود عمل نوشتن را دشوار کرده، در حالی که برخی دیگر تشخیص نحوه هجی کردن آنها را سخت میکنند. درمانی برای دیسگرافیا وجود ندارد اما تشخیص زودهنگام به درمان بیماری کمک میکند.
برای دریافت مشاوره رایگان در مورد دیسگرافیا یا اختلال نوشتن و رزرو وقت می توانید با شماره های 09362020364، 02166013282 و یا شماره واتساپ 09364904632 تماس حاصل فرمایید. کلینیک رسش همیشه پاسخگو.
منبع
سوالات متداول
دیسگرافیا میتواند بر توانایی انجام ریاضیات تأثیر بگذارد؛ به خصوص اگر در نوشتن نمادها و اعداد ریاضی مشکل داشته باشید. بسیاری از مسائل ریاضی بهصورت متنی هستند یا نیاز به توضیحات نوشتاری دارند، و کسی که دیسگرافیا دارد ممکن است نتواند آنها را بهخوبی یا به سرعت انجام دهد. مشکلات فضایی نیز میتواند ریاضیات را دشوار کند.
دیسگرافیا قابل درمان نیست، اما تایپ کردن به جای نوشتن، داشتن زمان طولانیتر برای نوشتن مطالب و سایر تمهیدات تطابقی میتوانند کار را برای برخی از افراد مبتلا به دیسگرافیا آسانتر کنند.
خیر، دیسگرافیا نوعی از ADHD (اختلال نقص توجه و بیشفعالی) نیست.
کودکان از دیسگرافیا رها نمیشوند، اما با حمایت، ممکن است یاد بگیرند چگونه محیط خود را تطبیق دهند تا بتوانند آن را مدیریت کنند. مهم است که دیسگرافیا زود تشخیص داده شود و مداخلات در اسرع وقت شروع شوند تا به کودکان کمک شود تا بهترین روشها را بیاموزند.
