علت ریزش آب دهان چیست؟

آبریزش دهان در نوزادانی که هنوز کنترل کامل دهان یا ماهیچه های بلع خود را ندارند قابل انتظار است ، اما برای کودکان و بزرگسالان اغلب شرم آور است. بسیاری از افراد ممکن است حتی از صحبت در مورد این مشکل اجتناب کنند.

آبریزش می تواند به دلایل زیادی رخ دهد. بیشتر مردم هر چند وقت یکبار آبریزش دهان دارند. این امر به ویژه در هنگام خواب شایع است ، هنگامی که فرد کمتر بلع دارد. این می تواند باعث تجمع بزاق و تراوش آن از کناره های دهان شود.

در ادامه به توضیح علل شایع آبریزش دهان می‌پردازیم:

حتما مطالعه کنید : مقایسه ALS با ام اس و پارکینسون

وضعیت خواب

زمانی که به پهلو یا شکم می‌خوابید ممکن است متوجه شوید بیشتر دچار آبریزش دهان می‌شوید؛ زیرا نیروی جاذبه باعث می‌شود آب دهان راحت‌تر از خارج شود.

در حین خواب، ماهیچه‌های شما معمولاً شل می‌شوند و این مسئله منجر به ریزش آب دهان در هنگام خوابیدن به پهلو یا روی شکم می‌شود.

گرفتگی بینی

احتقان بینی زمانی است که مجرای بینی شما متورم شده و با مخاط اضافی پر می‌شود. احتقان بینی معمولاً زمانی که دراز می‌کشید بدتر می‌شود. درنتیجه، ممکن است هنگام خواب از دهان خود نفس بکشید و این مسئله باعث آبریزش از دهان شود.

احتقان بینی اغلب عارضه‌ جانبی ویروس‌های سرماخوردگی، ویروس‌های آنفولانزا یا عفونت‌های سینوسی است. اگر آلرژی داشته باشید، ممکن است پس از تنفس مواد حساسیت‌زا مانند گرد و غبار یا گرده دچار گرفتگی بینی شوید.

همچنین ممکن است به‌دلیل باردار بودن دچار احتقان شوید. احتقان بینی بارداری معمولاً در سه ماهه دوم یا سوم بارداری اتفاق میفتد. علت دقیق گرفتگی بینی در بارداری به‌طور کامل مشخص نیست، اما احتمالاً به‌دلیل تغییر هورمون‌ها و افزایش رگ‌های خونی در دوران بارداری ایجاد می‌شود.

علاوه بر آبریزش آب دهان در خواب، احتقان بینی می تواند باعث آبریزش بینی، گلودرد، فشار سینوسی و سرفه نیز شود.

بیماری رفلاکس معده (GERD)

بیماری ریفلاکس معده به مری باعث می‌شود اسید معده به سمت مری که لوله ای‌است که دهان و معده شما را به هم متصل می‌کند، جریان یابد. این برگشت اسید معده به داخل دهان درنهایت می‌تواند به بافت دهان، دندان‌ها و مری آسیب برساند. افراد مبتلا به بیماری رفلاکس معده به احتمال زیاد بافت دهان تحریک‌شده را تجربه می‌کنند که منجر به ترشح بیش‌ازحد بزاق و سرازیر شدن آب دهان می‌شود.

رفلاکس معده همچنین می‌تواند باعث مشکل در بلع (دیسفاژی) شود که باعث می شود احساس شود غذا در گلو گیر کرده است.

سایر علائم رفلاکس معده شامل موارد زیر هستند:

• سوزش در وسط قفسه سینه یا به سمت گلو (سوزش سر دل)
• حالت تهوع
• سرفه مزمن
• طعم ترشی در دهان

آپنه انسدادی خواب (OSA)

آپنه انسدادی خواب باعث می‌شود که در حین خواب به‌طور موقت تنفس متوقف شود. افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب بیشتر ازطریق دهان تنفس می‌کنند و این مسئله منجر به آبریزش بیشتر در هنگام خواب می شود. آپنه انسدادی خواب همچنین می‌تواند باعث تولید بیش‌ازحد بزاق و درنتیجه، ترشح آب دهان هنگام خواب شود.

سایر علائم این اختلال عبارت‌اند از: 

• خروپف با صدای بلند
• خرخرهای بلند یا نفس نفس زدن در هنگام خواب
• خواب‌آلودگی در طول روز
• تحریک‌پذیری

آپنه انسدادی خواب معمولاً به‌دلیل راه‌های هوایی باریک به‌دلیل شل شدن عضلات گلو در طول خواب و انسداد مسیر آن ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به مشکلات فک، زبان‌های بزرگ و اشکال خاص دهان نیز می‌توانند این اختلال را تجربه کنند.

دندان‌قروچه

دندان‌قروچه می‌تواند منجر به ترشح بیش‌ازحد آب دهان شود. افرادی که دندان‌قروچه می‌کنند بیشتر ازطریق دهان نفس می‌کشند که این مسئله می‌تواند باعث افزایش ترشح آب دهان در هنگام خواب شود. دندان‌قروچه همچنین می‌تواند به دندان‌ها آسیب برساند، که ممکن است تولید بزاق را برای محافظت از دهان در برابر عفونت افزایش دهد.

سایر علائم دندان‌قروچه عبارت‌اند از:

• سفتی یا درد فک
• سردرد
• حساسیت دندان‌ها به سرما یا گرما
• خواب‌آلودگی در طول روز
• خواب بی‌قرار
• بیدار شدن مکرر در طول شب

علت دقیق دندان‌قروچه به خوبی مشخص نیست، اما اغلب با استرس عاطفی و آپنه خواب مرتبط است.

بیماری‌های دندانی

حفره‌های موجود در دندان‌ها می‌توانند منجر به ترشح آب دهان شوند. همچنین اگر دندان یا ناحیه‌ای از بافت نرم در دهان آلوده شده باشد، ممکن است آبریزش را مشاهده کنید. بدن ممکن است درصورت وجود حفره یا عفونت در دندان در تلاش برای از بین بردن میکروب‌ها، بزاق بیشتری تولید کند.

بیماری‌های عصبی

سیستم عصبی (مغز، نخاع و اعصاب) به کنترل عملکردهای بدن مانند تنفس، خلق‌و‌خو، حرکت و تفکر کمک می‌کند. سیستم عصبی همچنین به تحریک تولید بزاق و بلع کمک می‌کند.

بیماری‌های عصبی یا آسیب‌های مغزی تروماتیک اغلب منجر به مشکل در بلع و تولید بیش‌ازحد بزاق می‌شوند. درنتیجه، افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی در طول روز و شب بیشتر آبریزش دارند.

بیماری‌های عصبی رایج که باعث مشکلات بلع و درنتیجه آبریزش آب دهان می‌شوند، شامل سکته مغزی، فلج مغزی و بیماری پارکینسون هستند.

سایر علائم یک بیماری عصبی می‌تواند شامل مشکل در صحبت کردن، حرکت، تنفس، تنظیم خلق‌وخو و پردازش خاطرات باشند.

عوارض جانبی داروها

برخی از داروها می‌توانند به‌عنوان یک عارضه جانبی باعث ترشح بیش‌ازحد بزاق شوند که منجر به ترشح بیش‌ازحد آب دهان هنگام خواب می‌شوند. داروهایی که می‌توانند باعث ترشح آب دهان شوند عبارت‌اند از: 

• داروهای ضد دوپامینرژیک. داروهای ضد روان پریشی که برای درمان اسکیزوفرنی استفاده می‌شوند، مانند کلوزاریل (کلوزاپین) ترشح بزاق را به‌ویژه در طول شب افزایش می‌دهند.
• آگونیست‌های موسکارینی مستقیم. این داروها سیستم عصبی را برای درمان بیماری‌های مختلف تحریک می‌کنند. درنتیجه، ترشح بزاق و آب دهان را نیز افزایش می‌دهند. این داروها شامل داروی عفونت ادراری (UTI) اورکولین (بتانکول)، گلوکوم و داروی خشکی دهان سالاژن (پیلوکارپین) و داروی سندرم شوگرنEvoxac (سویملین) هستند. 
• محرک‌های غیرمستقیم موسکارینی. داروهای بیماری آلزایمر و زوال عقل مانند آریسپت (دونپزیل)، رازادین (گالانتامین) و اکسلون (ریواستیگمین) می‌توانند گیرنده‌هایی را تحریک کنند که جریان بزاق را افزایش می‌دهند.
• بنزودیازپین‌ها. دسته‌ای از داروهای افسردگی که برای درمان اختلالات اضطرابی، بی‌خوابی و تشنج استفاده می‌شوند، می‌توانند الگوهای بلع را تغییر دهند و منجر به ترشح بیش‌ازحد آب دهان شوند. این داروها شامل زاناکس (آلپرازولام)، لیبریوم (کلردیازپوکساید) و والیوم (دیازپام) هستند.

سایر بیماری‌ها

سایر بیماری‌هایی که می‌توانند منجر به آبریزش شوند شامل موارد زیر هستند:

• اپی گلوتیت. این عفونت باعث تورم اپی گلوت می‌شود، صفحه‌ای از غضروف در پشت گلو که به بلع فرد کمک می‌کند.
• فلج بل. این بیماری باعث ضعف خفیف تا شدید عضلات در یک طرف صورت می‌شود.
• سندرم گیلن باره. این اختلال خودایمنی به اعصاب سراسر بدن آسیب می‌رساند.

عوارض ناشی از آبریزش دهان

ریزش آب دهان می‌تواند تأثیرات پزشکی و روانی اجتماعی بر زندگی فرد داشته باشد. این مشکل می‌تواند در موقعیت‌های اجتماعی شرم‌آور باشد و بر عزت‌نفس فرد تأثیر بگذارد.

آبریزش شدید دهان می‌تواند منجر به ترک‌خوردگی، سوزش و پارگی پوست شود.

اگر فرد قادر به بلعیدن نباشد، بزاق اغلب به‌صورت آبریزش دهان از بدن او خارج می‌شود. بااین‌حال، در موارد حاد، بزاق می‌تواند در گلو جمع شود که درصورت استنشاق، می‌تواند منجر به عفونت ریه شود که پنومونی آسپیراسیون نامیده می‌شود.

بهترین روش ها برای جلوگیری از ریزش آب دهان

درمانهای زیر ممکن است کمک کننده باشد:

تغییر وضعیت خوابیدن

افراد معمولاً در هنگام خواب آبریزش دهان دارند.

اگر فردی در حال خوابیدن ریزش آب دهان دارد ، تغییر حالت به خوابیدن به پشت می تواند یک راه حل سریع باشد. جاذبه مانع از ریزش بزاق از دهان می شود.

یک بالش گوه ای (شیب دار مثلثی) می تواند به فرد کمک کند تمام شب در یک موقعیت بماند و بسیاری از آنها برای خرید آنلاین در دسترس هستند.

آلرژی و مشکلات سینوسی را درمان کنید

عفونت های سینوسی و آلرژی می تواند منجر به افزایش تولید بزاق و گرفتگی بینی شوند.

بسته شدن بینی باعث تنفس فرد از طریق دهان می شود و خروج بزاق راحت تر می شود.

دارو مصرف کنید

ممکن است پزشک برای از بین بردن آبریزش دهان ، به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری های عصبی ، دارو تجویز کند.

اسکوپولامین ، که به هیوسین نیز معروف است ، تکانه های عصبی را قبل از رسیدن به غدد بزاقی متوقف می کند.

این دارو اغلب از طریق قرارگیری یک پچ در پشت گوش کنتقل می شود. این پچ به طور مداوم دارو را آزاد می کند و یک وصله معمولاً 72 ساعت باقی می ماند.

عوارض جانبی اسکوپولامین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سرگیجه
• خواب آلودگی
• افزایش ضربان قلب
• خشکی دهان
• خارش چشم

گلیکوپیرولات گزینه دیگری است. این دارو نیز با متوقف کردن تکانه های عصبی ، تولید بزاق را کاهش می دهد ، اما عوارض جانبی آن می تواند شدیدتر باشد. این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• تحریک پذیری
• مشکل در ادرار کردن
• بیش فعالی
• قرمزی پوست
• کاهش تعریق

حتما مطالعه کنید : علائم ام اس خفیف چیست  و راه های درمان آن

تزریق بوتاکس انجام دهید

تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) برای درمان آبریزشدهان در افراد مبتلا به اختلالات عصبی استفاده می شود.

پزشک بوتاکس را معمولاً با کمک تصویربرداری اولتراسوند به غدد بزاقی تزریق می کند. بوتاکس ماهیچه های ناحیه را فلج کرده و از عملکرد غدد بزاقی جلوگیری می کند.

اثرات تزریق به طور معمول حدود 6 ماه باقی می ماند و می تواند تکرار شود.

مطالعه ای در سال 2012 نشان داد که بیماران مبتلا به اختلالات عصبی که بوتاکس دریافت کرده بودند ، کاهش قابل توجهی از آبریزش دهان را نشان دادند.

در جلسات گفتاردرمانی شرکت کنید

بسته به علت آبریزش بینی ، پزشک ممکن است گفتاردرمانی را توصیه کند.

هدف بهبود پایداری فک و قدرت و تحرک زبان است. این درمان همچنین می تواند به فرد در بستن کامل لب ها کمک کند.

گفتاردرمانی ممکن است زمان بر باشد ، اما فرد می تواند تکنیک هایی را برای بهبود بلع و کاهش آبریزش بیاموزد.

از دستگاه دهانی استفاده کنید

دستگاه دهانی وسیله ای است که برای کمک به بلع در دهان قرار می گیرد. این دستگاه به محل قرارگیری زبان و بستن لب ها کمک می کند.

هنگامی که فرد قادر باشد بلع بهتری را انجام دهد ، احتمالاً ریختن آب دهانش کمتر می شود.

جراحی انجام دهید

جراحی آخرین راه حل است و معمولاً تنها زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که یک بیماری عصبی زمینه ای باعث ایجاد آبریزش شدید شود.

روش جراحی همچنین ممکن است برای افرادی که بعد از بی نتیجه ماندن سایر درمان ها دچار آبریزش شدید و مداوم می شوند ، توصیه شود.

روش های جراحی ممکن است شامل برداشتن غدد بزاقی زیر زبان یا زیر فک باشد.

جمع بندی

راه حل های ساده می توانند آبریزش در هنگام خواب را کاهش داده یا از بین ببرند.

اگر فردی مشکوک به بیماری زمینه ای باشد ، باید به دنبال درمان باشد. بسته به شدت بیماری ، آبریزش دهان در صورت عدم درمان می تواند آثار منفی پزشکی و روانی داشته باشد.

روشهای مدیریت اغلب موفق هستند.