کار درمانی در اختلالات اضطرابی - کاهش و درمان اضطراب
اختلالات اضطراب میتوانند بر توانایی افراد تأثیر بگذارند و باعث ناتوانی در تمام جنبههای زندگی فردی شوند. یکی از روشهای درمان اضطراب، کار درمانی است. کار درمانی با حمایت از افراد مبتلا به اختلالات اضطراب، اثرات آن را بر زندگی روزمره کاهش میدهد و باعث بهبود کیفیت زندگی فرد میشود. در این مطلب به بررسی روشهای کار درمانی افراد مبتلا به اختلالات اضطراب میپردازیم.
اضطراب چیست؟
اضطراب، احساس متداولی است که بیشتر افراد در طول زندگی خود آن را در درجات مختلف تجربه میکنند. این احساس میتواند ناشی از فشارهای کاری، امتحانات، رویدادهای مهم زندگی، نگرانیهای مالی یا سلامتی باشد و معمولاً به احساس ناراحتی، نگرانی و ترس تبدیل میشود. در اکثر افراد، پس از رفع علت ناراحتی، سطح اضطراب کاهش مییابد. اما در صورتی که اضطراب بهصورت طولانیمدت و مداوم تجربه شود، در دستهبندی اختلال قرار میگیرد. برای تشخیص اختلال اضطراب فراگیر، علائم اضطراب باید حداقل به مدت 6 ماه ادامه داشته باشند.
کاردرمانگران چگونه بیماران مبتلا به اضطراب را ارزیابی میکنند؟
کاردرمانگر، اضطراب را ازطریق مقیاسهای مختلف و مصاحبه ارزیابی میکند.
اختلال اضطراب فراگیر در دسته روانرنجوری (تمایلی طولانیمدت به یک حالت عاطفی منفی یا اضطراب) و اختلالات مرتبط با استرس قرار میگیرد. بیمار میتواند به دیگران بگوید که هنگام انجام کاری خاص یا در یک محیط خاص احساس اضطراب زیادی میکند. در اینجا، کاردرمانگر عامل و محرکهای استرسزا را ارزیابی میکند. بدون شناسایی علامت محرک، مقابله با مشکل دشوار خواهد بود. ارزیابی محیطی از دیدگاه کار درمانی نیز ضروری است. گاهیاوقات، خانه یا محل کار یا محیط بسته میتوانند علائم اضطراب را تشدید کنند.
حتما بخوانید: کار درمانی جسمی
تکنیکهای کار درمانی در درمان اضطراب
کار درمانی بر اساس ارزیابی انجامشده توسط درمانگر اتفاق میفتد. کاردرمانگر از رویکردهای مختلفی برای مقابله با مشکلات استفاده میکند.
ایجاد رابطه خوب میان درمانگر و بیمار، اغلب اولین قدم در مداخله کاردرمانی اضطراب است. اگر پیوند بین بیمار و کاردرمانگر خوب باشد، بیمار مشکل واقعی خود را با او در میان میگذارد. بنابراین، حل مشکل برای درمانگر آسان میشود. در ادامه تکنیکهای مختلف کار درمانی ذکر شدهاند:
درمان شناختی-رفتاری
درمان شناختی-رفتاری تکنیکی است که به آموزش بیماران برای شناسایی و تغییر الگوهای تفکر و رفتار منفی میپردازد.
آموزشهای ارائهشده باعث میشوند بیمار ارتباط بین افکار، احساسات و رفتارهای خود را درک کند و درک این احساسات موجب ارتقاء عملکرد او میشود. علاوه بر این، درمان شناختی-رفتاری منجر به یادگیری مهارتهای مقابلهای جدید و ایجاد دیدگاه مثبتتری نسبت به زندگی میشود.
تکنیکهای آرامش
در بیماران با سطح خفیف تا متوسط اضطراب، تکنیکهای آرامسازی معجزه میکنند. خود بیمار هم میتواند این تکنیکها را یاد بگیرد و هر زمان که احساس اضطراب کرد، بهصورت روزانه به اجرای آنها بپردازد.
تکنیکهای آرامسازی شامل تکنیک ریلکسیشن جاکوبسون (آرامسازی پیشرونده)، یوگا، پرانایاما (تنفس عمیق)، مدیتیشن، تمرین تنفس و تکنیکهای انحراف ذهنی هستند. این تکنیکها میتوانند برای بیمار بسیار مفید باشند.
راهکارهای مقابلهای
مکانیسم مقابله، مکانیسمی دفاعی، داوطلبانه و آگاهانه است که فرد برای مقابله با ترس و درگیریهای بیرونی از آن استفاده میکند.
کاردرمانگر بر راهکارهای مشکلمحور تمرکز میکند. در این رویکرد، بیمار برای مقابله مستقیم با مشکل موردحمایت قرار میگیرد. قبل از استفاده از این روش، درمانگر به بیمار انگیزه میدهد و از او حمایت مثبت میکند.
کاردرمانگر برای ایجاد مهارت مقابلهای از این مراحل استفاده میکند:
تحلیل موقعیت => آموزش مهارت => تکرار => تسلط بر مهارت => مواجهه با موقعیت واقعی.
حساسیتزدایی سیستماتیک
در این رویکرد، کاردرمانگر علائم ایجادکننده اضطراب را شناسایی میکند. ابتدا، یک سلسله مراتب محرک اضطراب ایجاد میکند و از بیمار میخواهد به رتبهبندی این محرکها بپردازد. سپس از او میخواهد آنها را بهترتیب تحریک اضطراب بهصورت نزولی فهرست کند. پس از فهرستبندی، بیمار را با پایینترین آیتم سلسلهمراتب روبرو میکند. به بیمار توصیه میشود هر زمان که اضطراب رخ میدهد، علامت دهد و از تکنیکهای آرامسازی برای آرام شدن استفاده کند. تکرار این روند رمز موفقیت رهایی از اضطراب است.
ورزش
ورزش میتواند توسط کاردرمانگر پیشنهاد شود. پروتکل تمرین عمومی و ورزش هوازی به افزایش اعتمادبهنفس و کاهش استرس کمک میکنند.
ورزش همچنین برای حفظ آمادگی ذهنی مهم تلقی میشود و میتواند استرس را کاهش دهد. بهعلاوه به بهبود خلقوخو، افزایش سطح انرژی، افزایش تعاملات اجتماعی، بهبود کیفیت خواب، کاهش وزن و ایجاد حواسپرتی منجر میشود. مطالعات نشان میدهند که بهبود هوشیاری و تمرکز باعث کاهش اضطراب و افزایش عملکرد شناختی میشوند. این امر بهویژه زمانی مفید است که کاردرمانگر بیمار را در فعالیتهای معنادار مشارکت میدهد. توجه و عملکرد شناختی بهبودیافته به بیمار کمک میکنند تا به روشی بهتر به فعالیتها واکنش نشان دهد.
فعالیتهای عملکردی
فعالیت عملکردی، مترادف کار درمانی است. رویکردهای درمانی فوق میتوانند توسط دیگران نیز اعمال شوند، اما کاردرمانگر از این رویکردها در کنار فعالیتهای عملکردی استفاده میکند.
بیمار مضطرب، انجام فعالیتهای آشنا را به فعالیتهایی که کمتر چالشبرانگیز هستند ترجیح میدهد. فعالیتهای مشابهی که توسط کاردرمانگر ارائه میشوند شامل هنر، نمایش، موسیقی، سفالگری و نوع خاصی از نوشتن میباشند.
اگر اضطراب بهدلیل شرایط شغلی یا محیط کار باشد، میتوان فعالیتهای شغلی را نیز ارائه کرد. مهارتهای شغلی را میتوان به بخشهای مختلف تقسیم کرد تا مقابله با این موقعیت برای بیمار آسانتر شود.
یکپارچگی حسی
هدف یکپارچگی حسی این است که به افراد مبتلا به اضطراب کمک کند تا از احساسات بدن خود آگاهتر شوند و آنها را تنظیم کنند. این کار را میتوان ازطریق تکنیکهای مختلفی مانند ماساژ و ورزش انجام داد.
مدیریت احساسات
کاردرمانگر میتواند به افراد مبتلا به اضطراب کمک کند تا موقعیتهایی را که ممکن است باعث حمله اضطرابی شوند شناسایی کرده و از آنها اجتناب کنند.
خدمات کلینیک توانبخشی رسش
اضطراب، احساسی است که همه افراد در طول زندگی خود آن را تجربه میکنند. در اغلب موارد، زمانی که علت اصلی اضطراب رفع میشود، اضطراب فروکش میکند. بااینحال، زمانی که اضطراب بهمدت طولانی تجربه میشود، تأثیرات منفی بر زندگی روزمره و فعالیتهای بیمار میگذارد. زمانی که اضطراب فراگیر میشود و از انجام فعالیتهای روزانه جلوگیری میکند، تبدیل به اختلال اضطرابی میشود. اینجاست که نقش کاردرمانگر پررنگ میشود. کاردرمانگر تکنیکهای کاهش استرس و اضطراب را به بیمار آموزش میدهد و او را ازنظر روحی حمایت میکند. یکی از خدمات کلینیک توانبخشی رسش، کار درمانی بیماران مبتلا به اختلال اضطراب است. جلسات کاردرمانی به بیماران کمک میکنند با عواملی که باعث اضطراب میشوند مقابله کرده و فعالیتهای عادی خود را شروع کنند. بنابراین در صورتی که بهصورت مداوم احساس اضطراب و استرس دارید، با کلینیک ما تماس بگیرید و از خدمات کار درمانی مرکز ما استفاده کنید.
منابع: